Home Blog Page 340

Mùa Chay với các Tổ phụ Sa mạc: Làm việc bác ái

Mùa Chay với các Tổ phụ Sa mạc: Làm việc bác ái
Mùa Chay! Trong 40 ngày, chuyên gia về các Tổ phụ Sa mạc sẽ đồng hành với chúng ta trên con đường dẫn đến Lễ Phục Sinh. Một hành trình trong đức tin, lắng nghe Lời Chúa, hướng về nguồn tưới mát cho chiều sâu tâm hồn chúng ta.
lavie.fr, Jean-Guilhem Xerri, 2023-03-08
Quý độc giả thân mến, cuối cùng tôi rất vui được gặp lại các bạn. Tuần này thật phong phú. Phong phú có lẽ không phải là từ được chọn đúng vì thực chất, đây là vấn đề của những quấy rối nội tâm và thước đo sao cho chuẩn cho cuộc sống nội tâm đã là vấn đề chiếm hữu tâm trí tôi. Theo lời khuyên của các Tổ phụ Sa mạc, tôi tự chẩn đoán một chút về những gì xảy ra  trong cuộc sống của tôi để tôi có thể đơn giản hóa hơn chút nào không. Với tôi là làm cho thời gian và nơi chốn không có kỹ thuật số xâm chiếm, làm chậm lại các sinh hoạt của tôi có thể là những hành động khá phù hợp cho sức khỏe tâm linh của tôi. Nếu các bạn muốn, các bạn có thể chia sẻ với tôi thành quả việc đi tìm cuộc sống thanh đạm của các bạn.
Mùa Chay với tác giả Jean-Guilhem Xerri và các Tổ phụ Sa mạc 
Một vị thánh lớn: Dorothée
Trên đường đi, tôi kết bạn với một Tổ phụ Sa mạc. Ngài kể cho tôi nghe một chút về hành trình của ngài. Đó là Tổ phụ Dorothée, ngài là vị thánh lớn. Khi vào tu viện, ngài muốn tập những đức tính khó nhất, cầu nguyện liên lỉ và tăng các kỳ tích khổ hạnh. Nhưng người cha tinh thần của ngài khuyên ngài nên xây một bệnh viện nhỏ và hết mình cho người bệnh.
Một thời gian sau, Dorothée tâm sự với người cha tinh thần, mình có nhiều suy nghĩ về tình dục. Người cha tinh thần xin Dorothée đừng lo lắng về chuyện này, nhưng Dorothée phải cam kết làm những chuyện cụ thể và rõ ràng với tinh thần phục vụ và khiêm nhường. Dần dần, Dorothée cho người cha tinh thần của ngài biết những ám ảnh về tình dục của ngài đã tự biến mất.
Qua câu chuyện rất riêng tư này, Dorothée làm tôi chú ý đến  tầm quan trọng của lòng thương xót, tha thứ và tình yêu cho kẻ thù trong đời sống thiêng liêng của người tín hữu kitô.
Ngài khẳng định, phục vụ luôn ưu tiên hơn cầu nguyện. ngài nói với tôi: “Hãy vui với người vui. Khóc với người khóc. Hãy là bạn của mọi người.” Và: “Này người anh em, tôi có một điều răn tôi muốn nói với anh: lòng thương xót luôn chiếm ưu thế trong sự cân bằng của anh, cho đến ngày anh sẽ cảm thấy nơi anh có lòng thương xót như Thiên Chúa đã dành cho thế gian.”
Tôi sẽ không giấu các bạn, việc được một Tổ phụ Sa mạc gọi tôi là ‘người anh em’ đã làm tôi vô cùng xúc động cũng như viễn cảnh cảm nhận được những gì Chúa cảm nhận vì đối với tôi chuyện này dường như rất xa vời!
Khả năng yêu thương của chúng ta
Nhờ Tổ phụ Dorothée, tôi hiểu rõ hơn thế nào là phục vụ người khác là ưu tiên, thế nào là có bổn phận với nhau, đó là  điều răn của đạo, đó là nhạy cảm ít nhiều được phát triển ở một số người, nhưng với các Tổ phụ Sa mạc, trước hết và trên hết, một thực tại đã được khắc ghi trong bản chất con người chúng ta. Trong chúng ta, đã có một mầm chứa khả năng yêu thương. Thực hiện những hành động của lòng tốt là phát triển mầm mống này.
Mùa Chay với các Tổ phụ Sa mạc: khổ hạnh
Cụ thể, trước hết là không làm cho người khác điều mà tôi không muốn họ làm cho tôi. Sau đó,và không hẳn là dễ dàng, đặc biệt với người tôi không thích, làm cho họ những gì tôi muốn họ làm cho tôi. Về thực chất, điều đó có nghĩa, tôi chỉ nghĩ đến tôi, bỏ thì giờ ra để nhìn lỗ rún của tôi, có những lựa chọn do sở thích của tôi, chỉ tùy thuộc vào tôi, nhưng thực tế là đi ngược với bản chất của tôi. Ngược lại, cởi mở với người khác có nghĩa là tôn trọng hệ sinh thái nội tâm của tôi. Tôi càng phát triển năng khiếu này vì lợi ích người khác, tôi càng trở nên nhân bản hơn, tôi càng tốt hơn về mặt nội tâm. Đó là lý do vì sao làm việc bác ái được các Tổ phụ Sa mạc xem “chuẩn mực của sức khỏe thiêng liêng”.
Điều cuối cùng Dorothée nói với tôi là đối xử tốt với người khác rõ ràng sẽ làm cho họ cảm thấy dễ chịu và giúp họ cảm thấy tốt hơn; nhưng hơn thế nữa, điều này dự phần vào thiên tính của Thiên Chúa! các Tổ phụ Sa mạc có mong muốn và tham vọng cho con người. Và đó là những gì người tín hữu kitô mang trong mình.
Khám phá đời sống nội tâm với các Giáo phụ sa mạc
Jean-Guilhem Xerri. Nhà phân tâm học, nhà huấn luyện, cựu nội trú các Bệnh viện Paris, có trách nhiệm trong bệnh viện và môi trường liên kết. Ông là chủ tịch hiệp hội Aux captifs la libération. Là tác giả của một số sách như Hãy về sống lại với nội tâm (Revivez de l’intérieur, nxb. Cerf, đã dịch ra tiếng Việt  trên trang Phanxicô), Chăm sóc tâm hồn bạn (Prenez soin de votre âme) và Đời sống sâu đậm (La vie profonde).
Marta An Nguyễn dịch

Quyển sách “Xét lương tâm” của linh mục Marko Rupnik được giới thiệu ở tiệm sách

Quyển sách “Xét lương tâm” của linh mục Marko Rupnik được giới thiệu ở tiệm sách

la-croix.com, Loup Besmond de Senneville, Đặc phái viên thường trực của báo La Croix tại Rôma, 2023-03-11

Tại một trong những tiệm sách trên đại lộ Avenida de la Conciliazione, những cuốn sách của linh mục Marko Rupnik được trưng bày và quảng cáo dù có lệnh cấm tất cả các mục vụ công cộng dưới mọi hình thức vì đã hiếp các nữ tu. Mỗi thứ bảy hàng tuần, phóng viên thường trực của báo La Croix, Loup Besmond de Senneville đưa quý độc giả vào hậu trường của đất nước Vatican nhỏ nhất thế giới này.

Tại tiệm sách Thánh Phaolô lớn nhất đại lộ De la Conciliazione, con đường dẫn đến Quảng trường Thánh Phêrô, hàng ngày các hồng y, rất nhiều giám mục, linh mục, các sinh viên khoa thần học đến tìm sách về linh đạo hoặc về các giáo phụ. Mọi người đến đây để nghiên cứu, đọc Kinh thánh hoặc đào sâu đời sống tâm linh. Và họ lang thang giữa những chiếc bàn nơi những cuốn sách được người bán sách lựa chọn và giới thiệu được xếp cạnh nhau đúng mực.

Trong số các sách được nhân viên tiệm sách chọn để giới thiệu có các tác phẩm hiện nay thu hút sự chú ý đặc biệt là các sách của linh mục Dòng Tên Marko Rupnik, người Slovenia, một nghệ nhân khảm nổi tiếng quốc tế. Tu sĩ dính líu đến các vụ hãm hiếp các nữ tu, và là trọng tâm của một vụ tai tiếng vang dội, cuối tháng 2 đã bị cấm tất cả các “mục vụ công cộng” dưới bất cứ hình thức nào, tham dự hội thảo, giảng linh thao, tĩnh tâm, cử hành thánh lễ công cộng, tiếp tục các công việc nghệ thuật trong ngành khảm. Và các quyển sách bày bán ở tiệm sách Thánh Phaolô có các chủ đề như “xét lương tâm”, “phân định” hoặc “khai tâm vào đời sống tâm linh”. Những chủ đề làm độc giả bối rối khi biết tác giả của những quyển sách này bị 24 người buộc vào tội bạo lực hay quấy rối tình dục.

Bạo lực tình dục: tác dụng của sự chi phối vẫn còn là điểm mù của Vatican

Một tu sĩ Dòng Tên cảm thấy bị xúc phạm khi thấy những quyển sách được bày bán: “Họ không nhận ra điều đó.” Trên thực tế, ở Vatican, vụ Rupnik vẫn tiếp tục được đa số tương đối hóa vì họ khó hiểu hiện tượng ảnh hưởng, nhất là với người lớn. Ngày chúa nhật 5 tháng 3, linh mục Rupnik cũng đã đồng tế ở vương cung thánh đường Santa Prassede, Rôma trước các giáo dân. Điều này bất chấp lệnh Dòng Tên áp đặt phải ngừng “tất cả các hoạt động công khai thừa tác vụ và bí tích”. Linh mục Rupnik không bị phạt.

Marta An Nguyễn dịch

Bài đọc thêm: Những câu hỏi rắc rối được đặt ra trong vụ Rupnik

Linh mục Guillermo Marcó phỏng vấn Đức Phanxicô: “Tôi sẽ không thay đổi, tôi sẽ chỉ là một linh mục, không có gì khác”

Linh mục Guillermo Marcó phỏng vấn Đức Phanxicô: “Tôi sẽ không thay đổi, tôi sẽ chỉ là một linh mục, không có gì khác”

osservatoreromano.va, 2023-03-14

Đây là đoạn trích từ cuộc phỏng vấn của linh mục Argentina Guillermo Marcó tại Nhà Thánh Marta cho trang web Infobae, linh mục là cựu phát ngôn viên của Đức Jorge Mario Bergoglio khi ngài còn là tổng giám mục của Buenos Aires,

Đi bộ qua Quảng trường Thánh Phêrô, tôi nghĩ đến hàng triệu người muốn nói chuyện với Đức Phanxicô. Tôi có được đặc ân hiếm có này trong nhiều năm. Ở Buenos Aires, tôi thường nói chuyện với ngài. Đôi khi nhiều lần trong một ngày. Bây giờ tôi ít tiếp xúc với ngài hơn, nhưng ngài vẫn giữ sự gần gũi và tình bạn đã có trong nhiều năm; ngài không thay đổi gì về mặt này… Lắng nghe là cá tính của ngài.

Đầu tiên con muốn hỏi cha là điều gì đã thu hút cha nhất khi theo Chúa Giêsu?

Đức Phanxicô. Cha không thể diễn tả bằng lời. Điều cha có thể nói là khi cha kết hiệp với Ngài, cha cảm thấy bình yên, cha cảm thấy hạnh phúc. Khi cha không theo Ngài, cha cảm thấy mệt mỏi, nếu cha không dành thì giờ cho Ngài, cha cảm thấy vô vị. Đời cha như được đầy ắp… Một ngày nọ có người nói với cha: “Chúa ban cho cha tự do, Ngài luôn ban cho cha tự do, nhưng một khi cha biết Chúa Giêsu thì cha mất tự do.” Câu này làm cha bối rối. Cha không biết cha có mất tự do hay không, nhưng cách mà Chúa gọi cha và có một đối thoại với cha làm cha phải kêu lên: “Không, con không đi đâu nữa, với con như thế này là đủ rồi”. Vì vậy, cha cảm thấy cân bằng theo nghĩa này, không phải do tâm lý, mà là bình yên, ngay cả trong những khi mất cân bằng nghiêm trọng vì phải đối diện với  những tình huống khó khăn.

Ở tòa giải tội của giáo xứ San José de Flores, cha đã nhận ra ơn gọi của cha: cha cảm thấy điều gì đặc biệt trong ơn gọi này?

Thật kỳ lạ vì sau kinh nghiệm ngày 21 tháng 9 đó, cha tiếp tục cuộc sống như thường lệ mà không biết mình sẽ làm gì. Nhưng có một cái gì đó khác biệt đang hình thành dần dần. Nhưng cha chưa vào chủng viện ngay… Phải ba năm sau. Nó giống như một quá trình thay đổi định hướng của cha, các quy chiếu của cha. Chúa bước vào đời sống của cha và sắp xếp lại nó. Ngài không lấy đi tự do của cha. Cha chưa bao giờ có cảm giác mình không được tự do.

Cha vẫn xem cha là “linh mục”: cha thích điều gì nhất trong ơn gọi linh mục?

Luôn ở trong phục vụ. Có lần một linh mục nói với cha – ngài sống trong một khu phố rất nghèo, không phải khu ổ chuột nhưng gần như vậy, và nhà xứ bên cạnh nhà thờ – và khi ngài phải đóng cửa chính thì giáo dân gõ cửa sổ. Vì vậy, linh mục nói với cha: “Tôi muốn đóng cửa sổ lại, nếu không, họ không để tôi yên”. Mọi người sẽ không để chúng ta yên. Thêm nữa, khi chúng ta đóng cửa sổ thì sẽ không yên mà còn tệ hơn nhiều. Vì một khi mình đã ở trong đời sống phục vụ, mình sẽ không còn tốt khi mình ích kỷ chỉ lo cho mình. Ơn gọi phục vụ hơi giống như thế, cha không hình dung mình sẽ như thế nào nếu không phục vụ. Cha sẽ không đánh đổi việc làm linh mục để lấy bất cứ gì khác sau khi đã có kinh nghiệm làm linh mục. Với những giới hạn, lỗi lầm, tội lỗi, nhưng là một linh mục.

Cha sẽ nói gì với các linh mục?

Điều cha muốn nói với một linh mục, đó là: “Hãy là một linh mục.” Và nếu nó không hiệu quả cho bạn, hãy tìm một con đường khác, Giáo hội sẽ mở ra những cánh cửa khác cho bạn. Nhưng đừng thành quan chức. Cha muốn nói câu này: hãy là mục tử của người dân và đừng là giáo sĩ của nhà nước.

Cha cảm nhận thế nào về tình huynh đệ giữa các hồng y?

Về lâu dài thì có sự gần gũi. Họ có thể có ý kiến khác nhau, nhưng điều tốt là họ nói cho mình biết suy nghĩ của họ. Cha sợ các chương trình nghị sự ẩn giấu. Khi mình có một điều gì đó và mình không nói ra. Cha tạ ơn Chúa vì trong Hồng y đoàn có giao tiếp, cả người mới và người cũ, và họ có quyền tự do phát biểu… Cha không biết tất cả mọi người có hay không, nhưng nhiều người có. Đôi khi họ nói, “Này, cẩn thận chuyện này”, “nhìn kìa…”. Cha cám ơn. Cha nghĩ lại và sau đó cha nói với họ cha đã giải quyết như thế nào… hoặc nếu cha không nghe họ, cha sẽ nói: bạn xem này, tôi không nghe bạn vì những điều như này, như này. Nhưng có đối thoại.

Cha có những sùng kính đặc biệt của cha. Và cha đặc biệt thích bức tranh Đức Mẹ tháo gỡ nút thắt cha có ở Đức. Cha có thể cho biết vì sao cha luôn gởi hình ảnh này như một ghi chú trong thư của cha không?

Cha chưa bao giờ đi đến nơi có hình ảnh gốc. Tình cờ một nữ tu người Đức đã gởi thiệp mừng Giáng sinh có bức ảnh này. Cha rất thích. Cha bắt đầu kính mến bức ảnh này ở Argentina. Câu chuyện rất đẹp, bức ảnh có từ thời ba-rốc của những năm 1700. Họa sĩ Johann Melchior Schmidtner yêu vợ, hai người yêu nhau nhưng gây nhau cả ngày. Và một ngày nọ, ông đọc các bài viết của Thánh Irênê thành Lyon, theo đó nút thắt bị cột lại do tội của bà Êvà, đã được Mẹ Maria tháo gỡ ra nhờ đức vâng lời của Mẹ. Cha nghĩ Công đồng đã đem điều này đưa vào tông hiến của Giáo hội. Người họa sĩ thích câu chuyện này và ông xin Đức Mẹ tháo nút thắt giữa ông và vợ vì họ không hợp nhau. Và đó là lý do vì sao ông vẽ tổng lãnh thiên thần Raphael với ông Tôbia, người đi tìm hôn thê, vợ của ông để gặp cô. Đức Mẹ làm phép lạ và mọi chuyện bắt đầu từ đó. Từ đó cha kính mến hình ảnh Đức Mẹ tháo gỡ nút thắt. Augsburg là thành phố có bức ảnh này, trong nhà thờ Thánh Phêrô ở Perlach. Cha chưa bao giờ đến đó, cha ở Frankfurt gần đó. Nhưng như thế là đủ với cha và từ đó lòng kính mến Đức Mẹ bắt đầu ở Argentina. Như trong bài viết của Thánh Irênê, Đức Mẹ giúp cha tháo gỡ nút thắt nhiều chuyện.

Để tháo gỡ những nút thắt của cuộc sống.

Đó là “tình mẫu tử” của Đức Mẹ.

Còn Thánh Giuse thì sao?

Chính bà nội cuả cha đã đặt Thánh Giuse vào tâm hồn cha… Khi còn nhỏ, bà dạy cha cầu nguyện với Thánh Giuse. Lòng kính mến Thánh Giuse vẫn còn trong tâm hồn cha.

Cha cũng có một bức ảnh nhỏ Thánh Giuse đang ngủ. Các ý chỉ đặc biệt được đặt ở đó. Khi có người xin cha cầu nguyện, cha đặt ý chỉ dưới tượng. Cha nói: “Xin Thánh Giuse giải quyết vấn đề cho con khi ngài ngủ.”

 Còn Thánh Têrêxa?

Thánh Têrêxa luôn cuốn hút cha… Lòng dũng cảm của một người bình thường. Nếu con hỏi, Thánh Têrêxa có những điều phi thường nào không: không có. Ngài là một nữ tu khiêm tốn và bình thường. Trong những ngày cuối cùng, ngài đã chịu đựng những bóng tối lớn nhất, những cám dỗ lớn nhất chống lại đức tin, ngài đã trải qua tất cả. Một người phụ nữ bình thường.

Và con xin cha các sứ điệp ngắn.

Sứ điệp đầu tiên gởi cho trẻ em:

Các con chăm sóc ông bà, nói chuyện với ông bà, đi thăm ông bà và để ông bà chiều chuộng mình.

Gởi cho các người trẻ…

Các con đừng sợ cuộc sống. Đừng đứng yên. Các con đi tiếp. Các con sẽ phạm sai lầm, nhưng sai lầm tệ nhất là đứng yên, vì thế các con hãy tiếp tục.

Gởi cho các cha mẹ…

Xin anh chị em đừng lãng phí tình yêu. Xin quan tâm đến  nhau, để anh chị em có thể chăm sóc con cái tốt hơn.

Gởi đến người bệnh…

Ồ, điều này khá khó vì khuyên ai nhẫn nhục thì dễ, nhưng cha không có, nên cha hiểu khi cha nổi giận. Xin Chúa ban ơn kiên nhẫn và Ngài sẽ ban cho mình ơn kiên nhẫn để chịu đựng tất cả những điều này.

Cuối cùng, với những người lớn tuổi, những người mà cha thường nhắc đến…

Gởi đến người lớn tuổi: xin anh chị em đừng quên anh chị em là gốc rễ. Anh chị em phải truyền lại gốc rễ cho người trẻ, trẻ em và thanh thiếu niên. Câu này trong sách tiên tri Giô-en: ơn gọi của người lớn tuổi là gì, họ nhìn thấy viễn ảnh và người trẻ sẽ nói tiên tri. Khi họ ở bên nhau, người già mơ về tương lai và truyền lại cho người trẻ, còn người trẻ, được người già hỗ trợ có thể nói tiên tri và làm việc cho tương lai. Với người trẻ, các con đừng sợ bất cứ điều gì. Một người lớn tuổi cay đắng là đã rất buồn. Còn tệ hơn cả một người trẻ buồn. Vì thế, anh chị em hãy tiếp tục ở bên người trẻ.

Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch

Hồng y Parolin: các quyết định của thượng hội đồng Đức “không tương ứng với giáo lý Giáo hội công giáo”

Hồng y Parolin: các quyết định của thượng hội đồng Đức “không tương ứng với giáo lý Giáo hội công giáo”

Ngày thứ hai 13 tháng 3, sau khi thượng hội đồng Đức đã kết thúc, hồng y Quốc vụ khanh Pietro Parolin tuyên bố, “thượng hội đồng Đức đã có những quyết định không tương ứng với giáo lý Giáo hội công giáo”.

la-croix.com, Loup Besmond de Senneville, Rôma, 2023-03-14

Hồng y Quốc Vụ Khanh Pietro Parolin / MICHAEL SOHN / AP

Vài giờ sau khi kết thúc Con đường thượng hội đồng Đức, một quá trình dài bốn năm của các nhà lãnh đạo Giáo hội Đức về tương lai Giáo hội của họ, ngày thứ hai 13 tháng 3, Vatican đưa ra một cảnh báo mới cho các giám mục của Đức.

Vấn đề làm phép cho các cặp đồng giới

Bên lề một hội nghị về ngoại giao Vatican tại trụ sở của tạp chí Văn minh Công giáo, Civilta Cattolica, hồng y khẳng định: “Con đường đồng nghị đưa ra những quyết định không hoàn toàn tương ứng với giáo lý hiện tại của Giáo hội”, hồng y muốn nói đến một chủ đề đặc biệt: quyết định của Giáo hội công giáo Đức làm phép cho các cặp đồng tính.

Ngài nói: “Với tài liệu của Bộ Giáo lý Đức tin, Tòa Thánh đã nói rất rõ về điều này, văn bản của Rôma tháng 3 năm 2021 phản đối bất kỳ một việc làm phép nào cho các cặp đồng giới,” quan điểm của Rôma rõ ràng là như vậy.

Một cuộc thảo luận giữa người công giáo Đức và Rôma

Ngài nói tiếp: “Một Giáo hội địa phương cụ thể không thể đưa ra những quyết định loại này, vốn liên quan đến kỷ luật của Giáo hội hoàn vũ. Ngài nhấn mạnh, phải có “một cuộc thảo luận của các nhà lãnh đạo công giáo Đức với Rôma cũng như với các Giáo hội còn lại trên thế giới”, để làm rõ các quyết định sẽ được đưa ra.

Hồng y Parolin nói, những cuộc thảo luận này nên diễn ra trong khuôn khổ Thượng hội đồng về tương lai của Giáo hội, dự kiến kết thúc ở Rôma tháng 10 năm 2024. Ngài nhấn mạnh: “Ngay cả khi người Đức nói rằng tất cả những điều này đã có trong giáo luật hiện hành, nhưng cũng cần phải xem, để thảo luận về điều này.”

Phản ứng này là phản ứng đầu tiên kể từ phiên họp kết thúc hành trình thượng hội đồng Đức ngày thứ bảy 11 tháng 3 tại Frankfurt, trong đó Giáo hội công giáo ở Đức đã thông qua một số biện pháp quan trọng, đặc biệt là việc làm phép cho các cặp vợ chồng ly dị tái hôn hoặc cho các cặp đồng tính. Bị Rôma chỉ trích nặng nề, “Ủy ban Thượng hội đồng” đã được chấp nhận vào tháng 9 vừa qua, sẽ được ra mắt trước tháng 3 năm 2026.

Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch

Bài đọc thêm: Vatican và các giám mục Đức có những bất đồng

Những tiết lộ cáo buộc hồng y Karol Wojtyla làm chia xé Ba Lan

Những tiết lộ cáo buộc hồng y Karol Wojtyla làm chia xé Ba Lan

Cảm xúc của người Ba Lan bị giằng xé tột độ sau khi các điều tra có xu hướng cho thấy hồng y Karol Wojtyla đã biết về các hành vi ấu dâm của các linh mục trong giáo phận của ngài, nhưng ngài chỉ phản ứng một cách kín đáo. Sử gia, nhà cựu bất đồng chính kiến Adam Michnik kêu gọi không nên hạ thấp triều giáo hoàng của Đức Gioan-Phaolô II vào chỉ vấn đề này.

la-croix.com, Magda Viattaau, phóng viên tại Warsaw, Ba Lan, 2023-03-13

Tượng Đức Gioan Phaolô II trước thánh địa của ngài ở Krakow, Ba Lan, năm 2016. M. MIGLIORATO/CPP/CIRIC

Bà Marta, kỹ sư ngoài năm mươi được phóng viên gặp ở nhà thờ Dòng Tên Saint-André-Bobola, Warsaw cho biết: “Không nên tin câu chuyện này vì nó bị cơ quan chính trị cộng sản Bezpieka bịa đặt, chúng ta không thể tin vì đó là một phần của cuộc đấu tranh chống lại Giáo hội, chống lại đức tin, một phần của quá trình thế tục hóa đang diễn ra.”

Các cáo buộc chống lại cố hồng y Karol Wojtyla đã làm dấy lên hai làn sóng phản ứng dữ dội trong dư luận Ba Lan, làn sóng này ngày càng cao vì Giáo hội công giáo bị cho là đồng minh chủ chốt của đảng bảo thủ cầm quyền trong năm bầu cử này. Sự phân cực của xã hội Ba Lan nổ ra trong mọi vấn đề.

Với nhiều giáo dân được báo La Croix phỏng vấn, thành phần ở trong tình trạng bối rối nhiều hơn, vì họ biết đường hướng chính của quyển sách Lỗi tại tôi mọi đàng, Đức Gioan-Phaolô II đã biết (Mea maxima culpa. Jean-Paul II savait). Theo nhà báo Hà Lan sống ở Ba Lan Ekke Overbeek, và theo phóng sự truyền hình của kênh tư nhân TVN24 do Marcin Gutowski đạo diễn thì Đức Gioan-Phaolô II đã biết.

“Hôm nay tôi cảm thấy thất vọng”

Bà Agnieszka Bugdalska, giáo viên làm việc ở một trường học trung tâm thủ đô phản ứng: “Dĩ nhiên tôi bị sốc, nhưng vụ này không xóa bỏ vai trò quan trọng của giáo hoàng và Giáo hội trong sự sụp đổ của chế độ cộng sản. Nhưng tôi nghĩ cứ phớt lờ nạn nhân, những người vẫn phải gánh chịu những hậu quả sau đó, là hoàn toàn không chấp nhận được. Cuộc đời của một số nạn nhân đã tan nát, một số đã tự tử. Và khi tôi nghĩ những người này đã đến khiếu nại ở Giáo hội và được nghe ‘chẳng có gì lớn chuyện’, tôi phẫn nộ.”

Những tiết lộ về Đức Gioan Phaolô II đặt ra những câu hỏi

Theo bà thủ thư Malgorzata Glabska, một người công giáo rất sùng đạo, những tiết lộ về hồng y Karol Wojtyla hoàn toàn không làm bà ngạc nhiên: “Tôi nghĩ trong một thời gian dài ngài đã phải nhận thức một số lạm dụng nào đó khi ngài là giáo hoàng, nhưng không phải khi ngài là giám mục. Vì thế, hôm nay tôi cảm thấy thất vọng. Làm thế nào lại có thể như thế? Tôi thấy Đức Gioan Phaolô II là người rất trung thực, nghiêm chỉnh tuân theo Tin Mừng. Lạm dụng tình dục, việc chúng ta không bảo vệ các nạn nhân, không trừng phạt kẻ có tội, là không phù hợp với Tin Mừng, Tin Mừng có những lời rất đẹp đẽ, rất công bằng.”

Một tuyên bố được đọc trong các nhà thờ ngày chúa nhật

Một giọng điệu gay gắt về phía quyền lực giáo hội và chính trị. Đa số nghị viện, do đảng Luật pháp và Công lý của thủ tướng Jaroslaw Kaczynski chiếm đa số, đã thông qua nghị quyết “kiên quyết lên án chiến dịch truyền thông đáng xấu hổ, phần lớn dựa trên tài liệu từ bộ máy áp bức của Cộng hòa Nhân dân Ba Lan, nhắm vào vị Thánh Gioan-Phaolô II vĩ đại, lỗi lạc nhất trong lịch sử”.

Thủ tướng Ba Lan biện hộ cho Đức Gioan-Phaolô II sau cáo buộc ngài che giấu các vụ lạm dụng

Tổng giám mục chủ tịch Hội đồng Giám mục Ba Lan Stanislaw Gadecki, đã công bố một thông cáo báo chí uyển chuyển hơn, được đọc trong các nhà thờ ngày chúa nhật 12 tháng 3. Ngài chỉ trích các tác giả của cuộc điều tra vì đã “không có tinh thần phê phán khi dùng các tài liệu của cơ quan an ninh cộng sản không đáng tin cậy”.

Chủ tịch Hội đồng Giám mục Ba Lan biện hộ cho Đức Gioan-Phaolô II

Ngài nhắc lại Đức Gioan-Phaolô II đã đưa ra các quyết định để Giáo hội đưa ra các cơ cấu và thủ tục đảm bảo an toàn cho trẻ em và thanh thiếu niên. Đồng thời ngài thừa nhận “bảo vệ sự thánh thiện và vĩ đại của Đức Gioan Phaolô II không có nghĩa là ngài không thể phạm sai lầm”.

Đừng “hạ thấp triều giáo hoàng của Đức Gioan-Phaolô II vào chỉ vấn đề này”

Một tiếng nói mạnh mẽ khác cũng lên tiếng để bảo vệ hồng y Karol Wojtyla. Nhà sử học Adam Michnik, một cựu bất đồng chính kiến và nhà tư tưởng cánh tả chống Cộng, tổng biên tập nhật báo Gazeta Wyborcza, nói rằng “Ba Lan mắc nợ Đức Gioan-Phaolô II quá nhiều để hạ thấp triều giáo hoàng của ngài vào chỉ với vấn đề này. Tôi không nghĩ ngài cố ý bao che tội phạm. Ngài đã chết và không thể tự bảo vệ.”

“Hồng y Karol Wojtyla đã hành động theo luật thời đó”

Những người Ba Lan trẻ tuổi dường như bớt run sợ trước những lời trách móc nhằm vào Karol Wojtyla, người đã qua đời năm 2005. Anh Jacek, 20 tuổi theo học phân khoa kinh tế cho biết: “Tất cả những điều này rất xa lạ với tôi. Tôi không biết thời thế để đánh giá một vấn đề xưa như thế.” Bối cảnh chính trị vài tháng trước cuộc bầu cử chắc chắn đóng một vai trò: “Cánh tả sẽ giao chiến với giáo hoàng, cánh hữu sẽ bảo vệ ngài cho đến hơi thở cuối cùng.”

Một bạn trẻ trạc tuổi như anh Jacek giải thích: “Chúng ta làm cho giáo hoàng thành siêu anh hùng không bao giờ sai như trong truyện tranh. dù là thánh hay giáo hoàng, ngài là người, vì thế ngài có thể phạm sai lầm.”

Đức Gioan-Phaolô II sinh ngày 18 tháng 5 năm 1920 tại Wadowice, miền nam Ba Lan. Ngài thụ phong linh mục ngày 1 tháng 11 năm 1946.

Ngày 4 tháng 7 năm 1958, Đức Piô XII bổ nhiệm ngài làm giám mục phụ tá Krakow khi ngài mới 38 tuổi. Ngài là tổng giám mục của cùng một giáo phận năm 1964 và giữ chức vụ này cho đến năm 1978, năm ngài được bầu làm giáo hoàng.

Triều giáo hoàng của ngài kéo dài 26 năm là triều dài thứ ba trong lịch sử Giáo hội. Ngài qua đời ngày 2 tháng 4 năm 2005, thọ 84 tuổi. Ngài được Đức Phanxicô phong thánh ngày 27 tháng 4 năm 2014 cùng với Đức Gioan XXIII.

Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch

Để bảo vệ Đức Gioan Phaolô II, Vatican đoàn kết

Nhiều giám mục Pháp xin Đức Phanxicô sửa đổi học thuyết công giáo về đồng tính

Nhiều giám mục Pháp xin Đức Phanxicô sửa đổi học thuyết công giáo về đồng tính

ncregister.com, Solène Tadié, 2023-03-13

Hình minh họa

Nhiều giám mục Pháp xin Đức Phanxicô sửa đổi học thuyết công giáo về đồng tính. Theo yêu cầu của hiệp hội cha mẹ có con đồng tính, các giám mục  bày tỏ mong muốn làm thế nào để thông điệp của Giáo hội về đồng tính trở nên “dễ nghe hơn”.

Theo một bài báo gần đây trên La Croix, một số giám mục Pháp đang “âm thầm” viết lại học thuyết Giáo hội công giáo về đồng tính, và đã gợi lên một phong trào trong nội bộ Giáo hội địa phương muốn làm cho chủ đề này “dễ nghe hơn”.

Ngày 3 tháng 3, tờ La Croix cho biết sáng kiến này bắt nguồn từ chuyến đi ad limina của các giám mục Pháp đến Rôma tháng 9 năm 2021, trong đó một số giám mục đã chất vấn hồng y Luis Ladaria, khi đó là chủ tịch bộ Giáo lý Đức tin và sau đó với Đức Phanxicô về các đoạn trong Sách Giáo lý của Giáo hội bị các nhóm bảo vệ đồng tính trong Giáo hội cho là xúc phạm.

Những tiết lộ này đã được giám mục Hervé Giraud, tổng giám mục giáo phận Sens-Auxerre tiết lộ cho một nhật báo công giáo sau cuộc gặp ngày 28 tháng 2 với các thành viên của Hiệp hội Reconnaissance, một hiệp hội của các cha mẹ công giáo có con đồng tính.

Tháng 3 năm 2021, một vài tháng trước chuyến đi ad limina, các hội  viên của Hiệp hội Reconnaissance (Công nhận) đã chất vấn các giám mục Pháp về việc học thuyết Giáo hội công giáo phải xem trọng phẩm giá con cái họ. Họ đặc biệt phản đối đoạn trong sách Giáo lý mô tả các hành vi đồng tính là “rối loạn nội tại” (2357).

Theo họ, sách Giáo lý đã xuất bản từ 30 năm trước, giải quyết vấn đề này chỉ bằng “một vài dòng ngắn gọn và khó hiểu, tạo một phản ứng hung hăng dữ dội nơi chính người đọc hoặc người thân của họ”.

Họ viết: “Đó là lý do vì sao chúng tôi xin viết lại đoạn văn giải quyết vấn đề này, gởi đến các cơ quan có thẩm quyền vì theo chúng tôi, đây là vấn đề cần thiết và cấp bách, đặc biệt là vì những đóng góp to lớn và chưa từng có của khoa học nhân văn trong ba thập kỷ qua.”

Bức thư tiếp tục: “Trên bình diện học thuyết, chúng tôi cần một ngôn ngữ thích nghi với thực tế của những gì chúng tôi và con cái chúng tôi đang sống… mở ra những con đường cho sự sống thay vì đóng chúng lại bằng cách đẩy những người trẻ đến tuyệt vọng và các cha mẹ từ chối tình trạng của con cái họ.”

Bức thư cũng xác nhận, các tài liệu tham khảo trong sách Lêvi của Cựu Ước, các bài viết của Thánh Phaolô trong Tân Ước, là “không phù hợp” do sự thiếu hiểu biết về đồng tính của thời về đồng tính, xem đó chỉ là “một  khuynh hướng tình dục áp đặt cho con người” ở thế kỷ 19.

Trên trang web của họ, các hội viên của Hiệp hội cho biết bức thư của họ đã được một số giám mục chú ý lắng nghe và các giám mục đã viết thư trả lời.

Đức Phanxicô: ‘Đồng tính không phải là một tội ác’

Cập nhật trang web của các giám mục Pháp

Nếu đúng, điều này sẽ giải thích yêu cầu tiếp theo được đưa ra cho giáo hoàng năm 2021, và theo báo La Croix đã kêu gọi các giám mục đề xuất một công thức mới cho các đoạn trong sách Giáo lý công giáo liên quan đến đồng tính (2357-2359). Tuy nhiên, theo các nguồn tin của Vatican được trích dẫn trong bài báo, đề xuất của họ khó có thể thành công, vì vấn đề này liên quan đến đạo đức tình dục của toàn thể Giáo hội.

Trong khi chờ đợi, Hội đồng Giám mục Pháp, thông qua Ủy ban Gia đình và Xã hội, đã yêu cầu các nhà thần học cập nhật các bài trên trang web của họ giải quyết những câu hỏi này, để làm cho chúng phù hợp với những “câu hỏi của ngày hôm nay”.

Những nhà thần học này được những người đồng tính và các hiệp hội bảo vệ, trong đó có Hiệp hội Renaissance giúp đỡ trong bài viết của họ. Các hội viên của Hiệp hội Renaissance viết trên trang web của họ: “Một cuộc đối thoại thực sự đã được thiết lập và tính đồng nghị đang dần được thực hiện.”

Đấu tranh chống kỳ thị đồng tính

Về phần ngài, tổng giám mục Giraud cũng đã đăng một bài trước cuộc họp của ngài với Hiệp hội vào tháng 2, ngài kêu gọi thay đổi cách nhìn về đồng tính. Quy chiếu về các bài viết của Đức Phanxicô, giám mục Giraud mời gọi chúng ta “hãy từ bỏ mọi cám dỗ phán xét, thay vào đó là thái độ lắng nghe con người thật của họ, không hạ thấp họ theo những gì họ làm”.

Thuật ngữ  “kỳ thị đồng tính“ cũng được nhắc đến bốn lần trong bài báo. Thuật ngữ này do nhà tâm lý học người Mỹ George Weinberg đưa ra lần đầu trong những năm 1960 để mô tả tâm lý ác cảm đối với người đồng tính, khái niệm này được các các nhà hoạt động cho những người đồng tính nam và nữ trong những năm 1970 và 1980 mở rộng và phổ biến.

Ngài viết: “Vào lúc mà một số quốc gia thắt chặt luật pháp của họ về đồng tính (…) trước bất cứ cân nhắc nào khác, cần phải đấu tranh chống lại nạn kỳ thị đồng tính. Giống như tất cả các hình thức thù hận, nó hủy diệt và gieo rắc điều ác.” Điều khẩn cấp là phải nói một cách đơn giản như Đức Phanxicô thường nói.

Đồng tính trong Giáo hội Pháp, những sáng kiến nhằm thay đổi diễn từ

Đức Phanxicô và đồng tính: 5 tuyên bố chính của Đức Phanxicô

Năm 2021, tổng giám mục Giraud nói với nhật báo Le Monde, ngài đã nhận được rất nhiều e-mail ác ý của người công giáo vì ngài đã không trừng phạt linh mục Matthieu Jasseron nổi tiếng trong giáo phận Sens-Auxerre, trong một video trên TikTok linh mục khẳng định hành vi đồng tính không phải là một tội (video nhanh chóng vượt quá một triệu lượt xem). Linh mục Jasseron nói: “Điều này không đâu nói, kể cả trong Kinh thánh cũng như trong Sách Giáo lý của Giáo hội công giáo, nghĩa là toàn bộ truyền thống, rằng đồng tính hoặc thực hành đồng tính là một tội”.

Trong một thông cáo báo chí nhằm phản hồi lại những phản đối kịch liệt do các nhận xét này công khai vi phạm giáo lý của Giáo hội công giáo, tổng giám mục Giraud chỉ nói cha Jasseron phát biểu trên TikTok “với tư cách cá nhân” và cha “không nhận một sứ vụ nào đặc biệt cho việc này”.

Ma quỷ, đồng tính… Linh mục TikTok Matthieu Jasseron trả lời các tranh cãi

Tổng giám mục viết: “Điều quan trọng là những can thiệp của Hiệp hội được hưởng lợi từ kiến thức chuyên môn rộng hơn để Giáo hội có thể tham gia vào.”

Trong chương trình Quelle Époque! tháng 9 năm 2022, cha Jasseron tuyên bố, sau video của cha, cha không nhận một yêu cầu sửa sai nào từ cấp trên.

Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch

Tổng giám mục Giraud: “Về vấn đề đồng tính, Đức Phanxicô mời gọi chúng ta đi ra khỏi sự bế tắc của im lặng”

Để bảo vệ Đức Gioan Phaolô II, Vatican đoàn kết

Để bảo vệ Đức Gioan Phaolô II, Vatican đoàn kết

Tại Rôma, đa số tiếng nói nghĩ rằng việc đặt lại vấn đề Đức Gioan-Phaolô II quản lý các trường hợp tội phạm ấu dâm khi ngài là tổng giám mục Krakow là sự thao túng hoặc đã lỗi thời.

la-croix.com, Loup Besmond de Senneville, Rôma, 2023-03-14

 Đức Phanxicô phong thánh cho Đức Gioan-Phaolô II tại Quảng trường Thánh Phêrô tháng 4 năm 2014. ALESSANDRA TARANTINO/AP

Người Rôma thường nói Đừng chạm vào Thánh, “Non toccare il Santo”. Đừng chạm vào thánh. Vài ngày sau khi Ba Lan phát sóng một bộ phim tài liệu cáo buộc Đức Gioan Phaolô II đã che đậy các hành vi phạm tội ấu dâm trước khi được bầu làm giáo hoàng, những tiết lộ này vừa tạo bối rối vừa chẳng ai để ý ở Rôma.

Những tiết lộ về Đức Gioan Phaolô II đặt ra những câu hỏi

Nhiều người nhấn mạnh việc Đức Phanxicô phong thánh cho Đức Gioan-Phaolô II năm 2014 ngăn chận mở ra bất kỳ một xét lại nào về trách nhiệm có thể có của cố giáo hoàng Ba Lan trong hồ sơ phức tạp này. Vatican đã không có phản ứng chính thức nào kể từ khi công bố cuộc điều tra báo chí này, qua đó hồng y Karol Wojtyla khi còn là tổng giám mục Krakow đã thuyên chuyển một linh mục ấu dâm ra nước ngoài mà không báo cho giáo phận đó biết trước.

“Câu chuyện này là một tấn công có tổ chức”

Trong một phỏng vấn với nhật báo La Nación của Argentina được đăng ngày 11 tháng 3, như thường lệ khi đối diện với những trường hợp có từ vài thập kỷ trước, Đức Phanxicô thường khuyên, nên “xác định lại mọi thứ vào đúng thời điểm của chúng”. Ngài nhấn mạnh: “Việc đặt không đúng thời điểm luôn làm tổn thương. Vào thời điểm đó, mọi thứ đều bị che giấu. Tôi không biết trường hợp này. Trong quá khứ, việc thuyên chuyển một linh mục bị buộc tội là thông thường để che đây vụ việc hoặc sa thải linh mục liên hệ.”

Theo tổng giám mục Stanislaw Gadecki, chủ tịch Hội đồng Giám mục Ba Lan thì chủ đề này không có trong cuộc phỏng vấn ngày thứ sáu 10 tháng 3, giữa Đức Phanxicô và tổng giám mục. Ngài nói với một vài nhà báo ở Rôma: “Câu chuyện này là một tấn công có tổ chức. Nó đến từ Nga hoặc từ Tây Âu, nơi công giáo Ba Lan bị xem là một điều bất thường.”

Chủ tịch Hội đồng Giám mục Ba Lan biện hộ cho Đức Gioan-Phaolô II

Tại Vatican, người ta thường nhắc lại, những âm mưu chống Giáo hội đã phổ biến trong nhiều năm dưới thời cộng sản, các tài liệu ngày nay tung ra để buộc tội Đức Gioan Phaolô II rất có thể xuất phát từ logic này. Và việc đánh giá các tình huống ngày hôm qua bằng các tiêu chuẩn của ngày hôm nay là không phù hợp.

Một nguồn tin ngoại giao Ba Lan cũng lập luận: “Chúng ta đừng quên trong nhiều năm Ba Lan là một quốc gia cộng sản, nơi tạo các tài liệu giả của mật vụ được sử dụng rộng rãi để tấn công Giáo hội, đặc biệt là với các linh mục phản kháng”.

Thánh lễ hàng tuần ở mộ Thánh Gioan-Phaolô II

Ở Đền thờ Thánh Phêrô, mỗi thứ năm hàng tuần, lúc 7:10 sáng đều có thánh lễ ở ngôi mộ Đức Gioan Phaolô II với sự hiện diện của đại sứ Ba Lan tại Tòa Thánh. Thứ năm 9 tháng ba, một vài ngày sau khi bộ phim tài liệu chiếu, hồng y Ba Lan Konrad Krajewski, bộ trưởng Thánh bộ Bác ái, đã có mặt ở đó, nhân dịp này ngài lên tiếng: “Theo đa số những người ở Vatican, chúng tôi không quan tâm đến điều này. Sự thật sẽ tự lên tiếng và mọi dối trá sẽ bị đưa ra ánh sáng.”

Ngày 18 tháng 5 năm 2020, Đức Phanxicô dâng thánh lễ ở mộ Thánh Gioan-Phaolô II

Ngày 19 tháng 3 – 2023, cũng tại ngôi mộ của Thánh Gioan-Phaolô II, hồng y Stanislaw Dziwicz, cựu thư ký riêng của Đức Gioan Phaolô II sẽ cử hành thánh lễ nhân dịp kỷ niệm ngày ngài được Đức Gioan-Phaolô II phong làm giám mục. Và để nhớ lại, tại Rôma, Đức Gioan-Phaolô II vẫn là một vị thánh không thể chối cãi.

Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch

Bài đọc thêm: Những tiết lộ cáo buộc hồng y Karol Wojtyla làm chia xé Ba Lan

Trước khi là giáo hoàng, Đức Gioan-Phaolô II bị cáo buộc che giấu các vụ ấu dâm ở Ba Lan

 “Hồng y Karol Wojtyla đã hành động theo luật thời đó”

“Đức Gioan Phaolô II, có thực sự là thánh không?”

“Đức Gioan Phaolô II, có thực sự là thánh không?”

la-croix.com, Isabelle de Gaulmyn, Tổng biên tập báo La Croix, 2023-03-08

Một câu hỏi kỳ lạ được đặt ra sau cuộc điều tra của báo chí Ba Lan  phát sóng về việc xử lý không đúng của hồng y Wojtyla với các linh mục phạm tội ấu dâm ở Krakow. Nếu đòi hỏi các thánh phải hoàn hảo là phi lý, thì một cách hợp pháp, chúng ta có thể lấy làm tiếc về việc phong thánh cho các giáo hoàng ngày càng phổ biến trong Giáo hội.

Đức Gioan Phaolô II có thực sự là thánh không? Một câu hỏi kỳ lạ, mà một số người đặt ra sau khi đài truyền hình Ba Lan phát sóng cuộc điều tra, chỉ trích cách quản lý của tổng giám mục Krakow từ năm 1964 đến năm 1978, về các trường hợp phạm tội ấu dâm do một số linh mục trong giáo phận của ngài phạm.

Những tiết lộ về Đức Gioan Phaolô II đặt ra những câu hỏi

Điều này có đủ để đặt vấn đề về sự thánh thiện của ngài không? Dĩ nhiên phải phân biệt các cấp độ. Sau một thời gian dài phủ nhận tầm quan trọng của lạm dụng tình dục trong Giáo hội, các giám mục Ba Lan mới bắt đầu nhận ra tầm mức rộng lớn của hiện tượng và tính chất hệ thống của nó. Vì thế chúng ta phải chờ một công việc được làm cho đúng, xét xử về mặt giáo hội và lịch sử được thực hiện. Việc hồng y Wojtyla vào những năm 1970, đã giảm thiểu mức độ nghiêm trọng của sự thật, và thuyên chuyển linh mục tội phạm từ giáo xứ này sang giáo xứ khác, là triệu chứng của thế hệ ngài, với thận trọng tùy thuộc vào các yếu tố khác có thể bị phát hiện.

Giáo hoàng có thể là thánh không?

Thực ra, nên thánh không có nghĩa là hoàn hảo, không tỳ vết. Lịch sử tôn giáo đã cho thấy rõ điều này… Nhưng câu hỏi liệu Đức Gioan-Phaolô II có nên được phong thánh nhanh như vậy, mà không tôn trọng thời hạn hay không vẫn còn đó, và vì những lý do khác ngoài việc ngài quản lý giáo phận Krakow. Vì một giáo hoàng có thể là một vị thánh không? Ít nhất, chúng ta nên thận trọng. Tuyên bố thánh cho một giáo hoàng, người quản lý và hiện thân của Tòa thánh là thánh, nhất thiết có các yếu tố chính trị, thậm chí cả ý thức hệ liên hệ đi kèm với sự thánh thiện của ngài.

Trong một thế kỷ, việc phong thánh cho các giáo hoàng đã trở thành “mốt”, trước đó việc phong thánh cho giáo hoàng là cực kỳ hiếm. Quyết định về một giáo hoàng luôn là vấn đề chính trị, liên quan đến triều giáo hoàng. Vì thế việc Đức Phanxicô phong thánh cho Đức Phaolô VI năm 2018 là vì ngài muốn cập nhật thông điệp của Công đồng Vatican II. Dĩ nhiên Giáo hội phong thánh cho một người chứ không phải cho triều giáo hoàng. Và Đức Gioan-Phaolô II là một nhân cách đáng kể. Nhưng thật khó để phân biệt hai điều này, và có những nhóm áp lực ở Vatican tìm cách rút tỉa phần lợi cho họ khi tìm cách phong chân phước cho giáo hoàng này, hay giáo hoàng kia vì lý do chính trị hơn là vì lý do thiêng liêng.

Thao túng sự thánh thiện

Nói rộng hơn, khuynh hướng phong thánh cho giáo hoàng là dấu hiệu vừa cho thấy quyền lực của giáo hoàng ngày càng được củng cố kể từ cuối thế kỷ 19, nhưng cũng là dấu hiệu cho thấy sự không chắc chắn to lớn của công giáo, vì thế họ cảm thấy cần phải củng cố người đứng đầu. Tiến trình này càng nghịch lý hơn, vì ban đầu các thánh được tuyên xưng do lòng tôn kính bình dân. Và, trong nhiều thế kỷ, chính Rôma đã tăng thêm các biện pháp bảo vệ (điều tra cấp giáo phận, thời gian phong chậm, phép lạ) để tránh sự thánh thiện thao túng đức tin.

Chắc chắn ngày nay cũng cần phải xem lại truyền thống thánh thiện này của đạo công giáo. Không phải để bỏ nó: đó là một di sản đẹp đẽ của kitô giáo đại chúng, một cách để “người dân” phản ứng với một thể chế đôi khi quá xa vời và thể hiện nó dưới hình thức gần gũi giữa con người với nhau. Chúng ta thánh thiện không phải vì những gì chúng ta làm nhưng vì phẩm chất đức tin của chúng ta được thể hiện. Nhưng nếu có mối quan hệ giữa lạm dụng tình dục và thánh thiện, thì chắc chắn nó ẩn trú ở đây: cuộc khủng hoảng mà chúng ta đang trải qua cho thấy một cách sâu sắc, trong đạo công giáo có mối hiểm nguy của việc muốn tạo ra những “siêu anh hùng” trong một hiểu sai về sự thánh thiện. Tuyệt vọng đi tìm các “chủ chăn”, mù quáng đi theo “các cha sáng lập dòng” là những chuyện có nguy cơ mất hết tư duy phản biện. Chắc chắn việc ấu trĩ hóa là một trong những nguyên nhân gây ra hiện tượng chi phối mà chúng ta phát hiện ra trong những năm gần đây. Vì vậy, phong thánh, đúng… với điều kiện chúng ta nhớ tất cả chúng ta đều được gọi để nên thánh!

Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch

Bài đọc thêm: “Hồng y Karol Wojtyla đã hành động theo luật thời đó”

Emilce Cuda: “Kết toán mười năm triều giáo hoàng Phanxicô là ngài đã làm người công giáo tăng trưởng hơn”

Emilce Cuda: “Kết toán mười năm triều giáo hoàng Phanxicô là ngài đã làm người công giáo tăng trưởng hơn”

Loạt bài kỷ niệm 10 năm triều giáo hoàng của Đức Phanxicô, 13-3-2013 & 13-3-2023

Đối thoại với bà Emilce Cuda, phụ nữ Chánh văn phòng đầu tiên của Ủy ban Giáo hoàng về Châu Mỹ Latinh, bà đánh giá mười năm triều giáo hoàng của ngài.

lanacion.com, Elisabetta Piqué, phóng viên tại Ý, 2023-03-12

Tiến sĩ Emilce Cuda, phụ nữ đầu tiên được bổ nhiệm làm Chánh văn phòng Ủy ban Giáo hoàng về Châu Mỹ Latinh

Bà Emilce Cuda là một trong số phụ nữ hiếm hoi có vị trí lãnh đạo tại Vatican. Là phụ nữ đầu tiên có bằng tiến sĩ Thần học Luân lý Xã hội tại Đại học Công giáo Argentina (UCA) tháng 2 năm 2022, bà được Đức Phanxicô bổ nhiệm làm Chánh văn phòng Ủy ban Giáo hoàng về Châu Mỹ Latinh, một vị trí chưa từng có phụ nữ nào đảm nhiệm trước đây. Được xem là người hiểu rõ tư tưởng của giáo hoàng nhất vì bà là học trò của linh mục Dòng Tên Juan Carlos Scannone – thần học gia về dân tộc và là thầy của Đức Bergoglio, tác giả quyển sách “Đọc Đức Phanxicô” (Para leer a Francisco), trong một phỏng vấn với nhật báo La Nación, bà thú nhận bà không bao giờ tưởng tượng có một giáo hoàng người Argentina, lại càng không nghĩ có ngày bà làm việc ở Vatican. Sinh ở Buenos Aires, bà kết hôn với một người Mỹ và là mẹ của hai người con trai đã lớn. Bà học Khoa học Chính trị tại Đại học Northwestern ở Chicago, giảng dạy tại nhiều trường đại học khác nhau ở Hoa Kỳ và Châu Mỹ Latinh.

Tiến sĩ Emilce Cuda, phụ nữ đầu tiên được bổ nhiệm làm Chánh văn phòng Ủy ban Giáo hoàng về Châu Mỹ Latinh

Bà rút ra được điều gì từ mười năm triều giáo hoàng của Đức Phanxicô?

Tiến sĩ Emilce Cuda. Sau 10 năm triều giáo hoàng của ngài, tôi thấy người công giáo tăng trưởng hơn. Theo nghĩa nào? Chúng ta thường thấy trong công việc của các nhà xã hội học, của những người nghiên cứu các hành động tôn giáo, số người công giáo đã sụt giảm như thế nào. Nhưng điều tôi nhận thấy là huấn quyền xã hội của ngài đã đánh thức tinh thần dấn thân truyền giáo nơi những người công giáo này, họ thường không nhận mình như vậy. Ví dụ, khoa học gia, chính trị gia, kinh tế gia, sinh viên và các nhà nghiên cứu từ các trường đại học phi giáo phái. Nhiều người trong số họ là người công giáo đã được rửa tội, nhưng họ không ở trong giáo xứ, họ không phải là người thường tự cho mình là người công giáo. Tuy nhiên, những người này, khi thấy tân huấn quyền xã hội của giáo hoàng, cũng cùng những điều kiện lịch sử, vốn tố cáo rất rõ trong chương trình nghị sự 2030, buộc họ phải xem trọng cuộc khủng hoảng sinh thái xã hội-môi trường, họ bắt đầu đánh giá lại hình ảnh của giáo hoàng.

Theo nghĩa nào?

Họ đánh giá cao điều này khởi đi từ một huấn quyền mà họ cảm thấy gần gũi, thấy cần thiết và hơn nữa, điều này thách thức họ đi truyền giáo hơn ngoài việc giúp chuẩn bị thức ăn cho một cuối tuần. Họ hiểu dấn thân vào đức tin, dấn thân rao giảng Tin Mừng, cũng là quan tâm đến tạo vật. Trước đây rất nhiều người công giáo có lẽ chỉ đi lễ mỗi cuối tuần hoặc làm một số công việc từ thiện, bây giờ họ biến những hoạt động này thành một phần trong cuộc sống nghề nghiệp của họ. Và họ tổ chức các cuộc hội thảo, phát triển nghiên cứu, cố gắng phổ biến các luật liên quan đến môi trường và một số vấn đề xã hội khác. Vì vậy, tôi tin rằng đây là điều mới lạ của Đức Phanxicô: chuyển hướng hoặc định hình lại các hoạt động, từ thuần túy văn hóa, hoặc chỉ giúp khi rảnh rỗi sang một dấn thân thực sự. Một dấn thân được thấy trong các trường đại học, trong công việc, trong các vị trí bảo vệ tài nguyên thiên nhiên quốc gia. Và điều này đã được Đức Phanxicô tạo ra.

Đức Phanxicô tại Quảng trường Thánh Phêrô ngày 26 tháng 2 năm 2023.

Điều gì tác động đến bà nhất trong mười năm của ngài?

Là thần học gia, điều đánh động tôi nhất, đó là đức tính tiết độ, công bằng và sức mạnh của ngài, ba đức tính chủ yếu. Chắc chắn Đức Phanxicô có đức tính tiết độ: trước những thời điểm quan trọng, chúng tôi chưa bao giờ thấy ngài mất thăng bằng, mất hài hước. Còn đức tính công bằng: ngài luôn nói lên công bằng trong các bài diễn văn của ngài, như một đảm bảo cho hòa bình. Và công bằng cũng được thấy trong cách ngài phân chia các vị trí và bổ nhiệm, không chỉ trong giáo triều Rôma mà còn trong các giáo phận. Ngài là giáo hoàng công bằng, các chức vụ được phân phối cách bình đẳng, công bằng. Một triều giáo hoàng không như một chính phủ, nơi người có chức vị sẽ cố gắng đặt người của mình vào và sau đó, khi người khác đến, họ sẽ đặt người của họ vào. Giáo hội là một thể chế đã 2.000 năm tuổi, chính vì Giáo hội hiện thân cho triều giáo hoàng, là cây cầu nối các vị trí khác nhau, nhưng không triệt nhau. Sự trường tồn này của Giáo hội trong 2000 năm, chính là vì Giáo hội không đi theo hướng này hay hướng khác. Giáo hội đã duy trì cân bằng, đó là điển hình của công lý. Cuối cùng, tôi ngạc nhiên trước đức tính dũng cảm của ngài, ngài không để mình bị dồn vào chân tường vì giới truyền thông hoặc vì áp lực của những người muốn áp đặt chương trình nghị sự của họ.

Còn các điểm yếu của mười năm này?

Đức Phanxicô là người khiêm tốn và với nhiều người, điều này là một điểm yếu. Nhưng trong kitô giáo, điểm yếu chính là sức mạnh, và giáo hoàng là biểu hiện của điều đó. Điều này nói lên  quyền tự do ngôn luận mà triều giáo hoàng này cho phép. Mọi người có thể nói quan điểm của mình, phản biện, viết sách mà không ai lên án. Ở các thời điểm khác trong lịch sử, cũng không xa lắm, người ta không chỉ trích các giáo hoàng. Trong một triều  giáo hoàng mà ai cũng có thể phát biểu, không ai mất ghế, không ai mất chỗ trong giáo xứ, trong cộng đoàn, và như thế là rất tốt, không ai nói đây là một giáo hoàng yếu, nhưng là một giáo hoàng hoàn toàn mạnh mẽ và vững chắc đã cho phép  mọi người có tiếng nói.

Còn các chủ đề chưa được giải quyết?

Tôi nghĩ các vấn đề đang chờ giải quyết là đưa tông hiến Anh em hãy rao giảng Tin Mừng, Praedicate Evangelium của Giáo triều vào thực hành. Có rất nhiều điều trong tông hiến và lời mở đầu là chìa khóa: Tin Mừng phải được rao giảng bằng lời nói và hành động, và trong trường hợp không làm được, thì rửa chân, chạm vào thân xác đau khổ. Phần mở đầu này quan trọng hơn những điểm còn lại tiếp theo.

Bà thuộc Giáo triều la-mã, nơi nổi tiếng giam hãm, ngồi lê đôi mách, mưu mô, nói xấu (như chính Đức Phanxicô thường tố cáo): bà có thấy thế không?

Những người trong Giáo hội cũng là những con người, và chúng ta ở trong một thực tế được xây bởi trí tưởng tượng. Những lời xì xào bàn tán, những âm mưu, những lời dối trá, lấy từ một mảnh của thực tại rồi từ đó dựng lên câu chuyện có hại, gây hấn, điều này xảy ra ở mọi nơi. Tôi không hiểu vì sao mọi người mong ở Vatican, ở Tòa thánh, nơi có văn phòng, có quản trị chính quyền, mọi người lại bay bổng như thiên thần. Thành thật mà nói, không ai đối xử xấu với tôi, họ đối xử, đón nhận tôi rất tốt, họ rất tôn trọng tôi, tất cả chúng tôi đều làm việc.

Marta An Nguyễn dịch

Bài đọc thêm: “Hạ thấp giáo hoàng qua một văn hóa khác, vì ngài là người nước ngoài, là đánh giá thấp giá trị của ngài”

Đồng tính trong Giáo hội Pháp, những sáng kiến nhằm thay đổi diễn từ

Đồng tính trong Giáo hội Pháp, những sáng kiến nhằm thay đổi diễn từ

Tại Pháp, một số giám mục đã đề xuất với Đức Phanxicô về việc sửa đổi các đoạn trong Sách Giáo lý Giáo hội công giáo liên quan đến đồng tính. Hơn nữa, theo yêu cầu của Hội đồng Giám mục Pháp, các nhà thần học đang làm việc để làm cho thông điệp của thể chế về chủ đề này được dễ nghe hơn.

la-croix.com, Marguerite de Lasa và Malo Tresca, 2023-03-03

Các giám mục đã đề xuất với giáo hoàng về việc cải cách các đoạn trong Sách Giáo lý Giáo hội công giáo liên quan đến đồng tính  (ảnh minh họa lá cờ LGBT trên một nhà thờ ở Đức). WIRESTOCK / ADOBE

Cuộc gặp không có gì khác thường. Ngày thứ ba 28 tháng 2, tổng giám mục Hervé Giraud đã tiếp các hội viên Hiệp hội Reconnaissance (Công nhận) ở tòa giám mục Sens-Auxerre, Hiệp hội quy tụ các cha mẹ có con đồng tính đấu tranh để tôn trọng phẩm giá của con cái họ trong Giáo hội. Tổng giám mục Giraud hoan nghênh sự dấn thân của họ. Trong những năm gần đây, hoạt động của các hiệp hội, sự gia tăng chăm sóc mục vụ cho người đồng tính trong các giáo phận, cũng như việc dỡ bỏ những điều cấm kỵ trong xã hội, đã thúc đẩy một số người trong Giáo hội suy tư về vấn đề đồng tính.

Ngoài chiều kích mục vụ, một số giám mục thậm chí còn kín đáo làm việc lại trên học thuyết. Các điều 2357, 2358, 2359 và 2396 trong Sách Giáo lý tập trung vào những lời chỉ trích về các hiệp hội bênh vực người đồng tính  trong Giáo hội. Trên hết, từ ngữ của đoạn 2357 xem “hành vi đồng tính là rối loạn tự bản chất” đặc biệt bị chỉ trích.

“Vấn đề đồng tính không chỉ liên quan đến chính nó”

Vì thế tổng giám mục Giraud cho biết, trong chuyến đi ad limina đến Rôma tháng 9 năm 2021, một câu hỏi đã được đặt ra với hồng y Luis Ladaria, cựu chủ tịch bộ Giáo lý Đức tin và sau đó cũng được đặt ra với Đức Phanxicô. Đức Phanxicô đã xin tổng giám mục đề xuất một cách diễn đạt mới cho những đoạn này. Kể từ đó, một số giám mục đã nhận nhiệm vụ và gởi cho ngài một bản viết lại. Tổng giám mục Giraud nêu rõ: “Những đề xuất này rõ ràng phải được cơ quan có thẩm quyền liên hệ xem xét và trình lên để giáo hoàng xét duyệt.”

Đức Phanxicô và đồng tính: 5 tuyên bố chính của Đức Phanxicô

Dù một sáng kiến như vậy là dấu hiệu của các phong trào trong nội bộ Giáo hội Pháp, nhưng có vẻ như nó sẽ không có khả năng dẫn đến những thay đổi trong giáo lý. Một nguồn tin ở Vatican cho biết: “Tôi không hiểu làm thế nào một thay đổi cơ bản có thể xảy ra, vì trong thực tế, vấn đề đồng tính liên quan đến nhiều thứ hơn chính nó: nhân học và luân lý tình dục của Giáo hội.”

Không đụng đến sách giáo lý, ý kiến cho rằng cần phải làm rõ hơn cách thức Giáo hội nêu ra về chủ đề đồng tính đang tiến hành. Theo yêu cầu của Ủy ban Dịch vụ Gia đình và Xã hội Quốc gia của Hội đồng Giám mục Pháp, ba nhà thần học đang làm việc để cập nhật các văn bản có sẵn trên trang web của Hội đồng Giám mục đề cập đến chủ đề này. Do đó, họ đã liệt kê khoảng 20 câu hỏi thường gặp, và đang đưa ra các câu trả lời nhằm giải thích sứ điệp của Giáo Hội cho phù hợp với bối cảnh hiện tại.

Đức Phanxicô: ‘Đồng tính không phải là một tội ác’

Dự án dựa trên quan sát cho rằng một số nội dung hiện không phù hợp. Linh mục Dominique Foyer, giáo sư danh dự tại phân khoa Thần học của Đại học Công giáo Lille và là người tham gia dự án khẳng định: “Chúng tôi không được yêu cầu đổi mới tư tưởng của Giáo hội.”

Xem xét các câu hỏi của ngày nay

Trong số các câu hỏi được các nhà thần học giải quyết có câu hỏi về ý nghĩa của “luật tự nhiên”. Các chuyên gia hỏi: “Chúng ta có thể viện dẫn luật tự nhiên để lên án đồng tính không?” họ giải thích chủ đề qua các bản văn Kinh thánh, hoặc thái độ đối với người đồng tính. Cha Foyer tóm tắt: “Mục tiêu của chúng tôi là viết một văn bản mà các giám mục có thể chấp thuận. Nó phải được chấp nhận về mặt thần học và mục vụ, đồng thời phải tính đến những mong chờ của giáo dân nam nữ ngày nay.”

Đức Phanxicô, giáo hoàng đầu tiên giải hình sự hóa đồng tính

Như thế sự mới mẻ là ở phương pháp được sử dụng nhiều hơn là ở nội dung của thông điệp. Vì thế các nhà thần học đã phối hợp vào ban biên tập những người đồng tính và các hiệp hội liên quan đến chủ đề đồng tính trong Giáo hội, kể cả Hiệp hội Reconnaissance, bằng cách đưa vào các phản hồi của họ. Khi giai đoạn này kết thúc, các nhà biên tập sẽ chuyển văn bản của họ đến Dịch vụ Gia đình và Xã hội Quốc gia. Ở giai đoạn này, kết thúc của quá trình vẫn chưa được biết.

Các phong trào nội bộ này trong Giáo hội được các hiệp hội bảo vệ người đồng tính tìm hiểu kỹ càng. Ông Jean-Michel Dunand, người sáng lập hiệp hội Béthanie, một hiệp hội của tình huynh đệ cầu nguyện và phục vụ những người đồng tính và chuyển giới cho biết: “Tôi tin rằng tiếng nói của các giám mục đang được giải phóng một chút, khi nó đã rất bế tắc”. Ông luôn chờ nội dung được thay đổi: “Nếu không, cho dù chúng ta có tiến bộ ở cấp độ mục vụ đến mức nào thì cũng sẽ luôn có căng thẳng chết người này.”

Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch

Nhiều giám mục Pháp xin Đức Phanxicô sửa đổi học thuyết công giáo về đồng tính

Tổng giám mục Giraud: “Về vấn đề đồng tính, Đức Phanxicô mời gọi chúng ta đi ra khỏi sự bế tắc của im lặng”

Bài mới nhất