Những tiết lộ cáo buộc hồng y Karol Wojtyla làm chia xé Ba Lan

206

Những tiết lộ cáo buộc hồng y Karol Wojtyla làm chia xé Ba Lan

Cảm xúc của người Ba Lan bị giằng xé tột độ sau khi các điều tra có xu hướng cho thấy hồng y Karol Wojtyla đã biết về các hành vi ấu dâm của các linh mục trong giáo phận của ngài, nhưng ngài chỉ phản ứng một cách kín đáo. Sử gia, nhà cựu bất đồng chính kiến Adam Michnik kêu gọi không nên hạ thấp triều giáo hoàng của Đức Gioan-Phaolô II vào chỉ vấn đề này.

la-croix.com, Magda Viattaau, phóng viên tại Warsaw, Ba Lan, 2023-03-13

Tượng Đức Gioan Phaolô II trước thánh địa của ngài ở Krakow, Ba Lan, năm 2016. M. MIGLIORATO/CPP/CIRIC

Bà Marta, kỹ sư ngoài năm mươi được phóng viên gặp ở nhà thờ Dòng Tên Saint-André-Bobola, Warsaw cho biết: “Không nên tin câu chuyện này vì nó bị cơ quan chính trị cộng sản Bezpieka bịa đặt, chúng ta không thể tin vì đó là một phần của cuộc đấu tranh chống lại Giáo hội, chống lại đức tin, một phần của quá trình thế tục hóa đang diễn ra.”

Các cáo buộc chống lại cố hồng y Karol Wojtyla đã làm dấy lên hai làn sóng phản ứng dữ dội trong dư luận Ba Lan, làn sóng này ngày càng cao vì Giáo hội công giáo bị cho là đồng minh chủ chốt của đảng bảo thủ cầm quyền trong năm bầu cử này. Sự phân cực của xã hội Ba Lan nổ ra trong mọi vấn đề.

Với nhiều giáo dân được báo La Croix phỏng vấn, thành phần ở trong tình trạng bối rối nhiều hơn, vì họ biết đường hướng chính của quyển sách Lỗi tại tôi mọi đàng, Đức Gioan-Phaolô II đã biết (Mea maxima culpa. Jean-Paul II savait). Theo nhà báo Hà Lan sống ở Ba Lan Ekke Overbeek, và theo phóng sự truyền hình của kênh tư nhân TVN24 do Marcin Gutowski đạo diễn thì Đức Gioan-Phaolô II đã biết.

“Hôm nay tôi cảm thấy thất vọng”

Bà Agnieszka Bugdalska, giáo viên làm việc ở một trường học trung tâm thủ đô phản ứng: “Dĩ nhiên tôi bị sốc, nhưng vụ này không xóa bỏ vai trò quan trọng của giáo hoàng và Giáo hội trong sự sụp đổ của chế độ cộng sản. Nhưng tôi nghĩ cứ phớt lờ nạn nhân, những người vẫn phải gánh chịu những hậu quả sau đó, là hoàn toàn không chấp nhận được. Cuộc đời của một số nạn nhân đã tan nát, một số đã tự tử. Và khi tôi nghĩ những người này đã đến khiếu nại ở Giáo hội và được nghe ‘chẳng có gì lớn chuyện’, tôi phẫn nộ.”

Những tiết lộ về Đức Gioan Phaolô II đặt ra những câu hỏi

Theo bà thủ thư Malgorzata Glabska, một người công giáo rất sùng đạo, những tiết lộ về hồng y Karol Wojtyla hoàn toàn không làm bà ngạc nhiên: “Tôi nghĩ trong một thời gian dài ngài đã phải nhận thức một số lạm dụng nào đó khi ngài là giáo hoàng, nhưng không phải khi ngài là giám mục. Vì thế, hôm nay tôi cảm thấy thất vọng. Làm thế nào lại có thể như thế? Tôi thấy Đức Gioan Phaolô II là người rất trung thực, nghiêm chỉnh tuân theo Tin Mừng. Lạm dụng tình dục, việc chúng ta không bảo vệ các nạn nhân, không trừng phạt kẻ có tội, là không phù hợp với Tin Mừng, Tin Mừng có những lời rất đẹp đẽ, rất công bằng.”

Một tuyên bố được đọc trong các nhà thờ ngày chúa nhật

Một giọng điệu gay gắt về phía quyền lực giáo hội và chính trị. Đa số nghị viện, do đảng Luật pháp và Công lý của thủ tướng Jaroslaw Kaczynski chiếm đa số, đã thông qua nghị quyết “kiên quyết lên án chiến dịch truyền thông đáng xấu hổ, phần lớn dựa trên tài liệu từ bộ máy áp bức của Cộng hòa Nhân dân Ba Lan, nhắm vào vị Thánh Gioan-Phaolô II vĩ đại, lỗi lạc nhất trong lịch sử”.

Thủ tướng Ba Lan biện hộ cho Đức Gioan-Phaolô II sau cáo buộc ngài che giấu các vụ lạm dụng

Tổng giám mục chủ tịch Hội đồng Giám mục Ba Lan Stanislaw Gadecki, đã công bố một thông cáo báo chí uyển chuyển hơn, được đọc trong các nhà thờ ngày chúa nhật 12 tháng 3. Ngài chỉ trích các tác giả của cuộc điều tra vì đã “không có tinh thần phê phán khi dùng các tài liệu của cơ quan an ninh cộng sản không đáng tin cậy”.

Chủ tịch Hội đồng Giám mục Ba Lan biện hộ cho Đức Gioan-Phaolô II

Ngài nhắc lại Đức Gioan-Phaolô II đã đưa ra các quyết định để Giáo hội đưa ra các cơ cấu và thủ tục đảm bảo an toàn cho trẻ em và thanh thiếu niên. Đồng thời ngài thừa nhận “bảo vệ sự thánh thiện và vĩ đại của Đức Gioan Phaolô II không có nghĩa là ngài không thể phạm sai lầm”.

Đừng “hạ thấp triều giáo hoàng của Đức Gioan-Phaolô II vào chỉ vấn đề này”

Một tiếng nói mạnh mẽ khác cũng lên tiếng để bảo vệ hồng y Karol Wojtyla. Nhà sử học Adam Michnik, một cựu bất đồng chính kiến và nhà tư tưởng cánh tả chống Cộng, tổng biên tập nhật báo Gazeta Wyborcza, nói rằng “Ba Lan mắc nợ Đức Gioan-Phaolô II quá nhiều để hạ thấp triều giáo hoàng của ngài vào chỉ với vấn đề này. Tôi không nghĩ ngài cố ý bao che tội phạm. Ngài đã chết và không thể tự bảo vệ.”

“Hồng y Karol Wojtyla đã hành động theo luật thời đó”

Những người Ba Lan trẻ tuổi dường như bớt run sợ trước những lời trách móc nhằm vào Karol Wojtyla, người đã qua đời năm 2005. Anh Jacek, 20 tuổi theo học phân khoa kinh tế cho biết: “Tất cả những điều này rất xa lạ với tôi. Tôi không biết thời thế để đánh giá một vấn đề xưa như thế.” Bối cảnh chính trị vài tháng trước cuộc bầu cử chắc chắn đóng một vai trò: “Cánh tả sẽ giao chiến với giáo hoàng, cánh hữu sẽ bảo vệ ngài cho đến hơi thở cuối cùng.”

Một bạn trẻ trạc tuổi như anh Jacek giải thích: “Chúng ta làm cho giáo hoàng thành siêu anh hùng không bao giờ sai như trong truyện tranh. dù là thánh hay giáo hoàng, ngài là người, vì thế ngài có thể phạm sai lầm.”

Đức Gioan-Phaolô II sinh ngày 18 tháng 5 năm 1920 tại Wadowice, miền nam Ba Lan. Ngài thụ phong linh mục ngày 1 tháng 11 năm 1946.

Ngày 4 tháng 7 năm 1958, Đức Piô XII bổ nhiệm ngài làm giám mục phụ tá Krakow khi ngài mới 38 tuổi. Ngài là tổng giám mục của cùng một giáo phận năm 1964 và giữ chức vụ này cho đến năm 1978, năm ngài được bầu làm giáo hoàng.

Triều giáo hoàng của ngài kéo dài 26 năm là triều dài thứ ba trong lịch sử Giáo hội. Ngài qua đời ngày 2 tháng 4 năm 2005, thọ 84 tuổi. Ngài được Đức Phanxicô phong thánh ngày 27 tháng 4 năm 2014 cùng với Đức Gioan XXIII.

Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch

Để bảo vệ Đức Gioan Phaolô II, Vatican đoàn kết