Tổng giám mục Pascal Wintzer: “Quy tắc độc thân làm Giáo hội mất đi các linh mục xuất sắc”
la-croix.com, tổng giám mục Pascal Wintzer, giáo phận Poitiers, Pháp, 2022-09-14
Bài này trích từ thư mục vụ của tổng giám mục Pascal Wintzer gởi cho các linh mục giáo phận Poitiers, ngài đặt vấn đề của khả năng mở chức tư tế cho các ông đã lập gia đình. Một cởi mở mà ngài không phản đối bậc sống độc thân, một tinh thần cao cả mà ngài bảo vệ, nhưng theo ngài sẽ bổ túc cho chân dung “các linh mục xuất sắc, nhưng lại là những người không giữ được bậc sống độc thân”.
Thượng hội đồng hiện tại mang tên có vẻ trừu tượng… một “Thượng hội đồng về tính đồng nghị” chắc chắn sẽ rõ nghĩa hơn với ba chữ: “Hiệp thông, tham dự và sứ mệnh”. Tôi muốn nhấn mạnh lời kêu gọi truyền giáo. Đây thực sự là những gì Chúa yêu cầu, đó là phần cuối của các sách Phúc âm, kể cả Phúc âm Thánh Mattêô.
Vì thế chúng ta đau khổ khi thấy, trong đó, con người bị cản trở khi gặp Chúa. Sự cấp bách của một Giáo hội trung thành được đón nhận tích cực trong tham vấn của Thượng hội đồng bắt đầu khi báo cáo Ciase về các vụ lạm dụng tình dục được công bố ở Pháp.
Cũng như ngoài xã hội, việc dùng quyền là khó khăn. Quyền lực bị nghi ngờ với lạm dụng, không tôn trọng thiểu số, thậm chí che đậy lạm dụng, và Đức Phanxicô đã cho thấy rõ điều này khi ngài đưa ra lạm dụng quyền lực, thiêng liêng và tình dục, cả ba thường xuyên nuôi dưỡng lẫn nhau. Nhiều từ ngữ, hoặc bài viết, kết luận, nguyên nhân của tất cả những điều này là do đặc thù của linh mục và giám mục. Cả lối sống của họ, gồm đời sống độc thân và quyền hành họ thực thi trong Giáo hội. Thay đổi cái này, cái kia sẽ là thuốc chữa cho các lệch lạc đã tạo ra rất nhiều tội lỗi và tội ác.
Một con đường khả thể
Tôi cự lại với sợi dây nhân quả này. Người ta có thể nói lý do để tôi bảo vệ và biện minh cho việc này: tôi độc thân và tôi là tổng giám mục. Tôi muốn chúng ta vượt ra ngoài lập luận này, thứ ngăn chặn mọi suy nghĩ. Cả báo cáo Ciase, cả các bản tóm tắt của Thượng hội đồng đều đặt ra vấn đề bản chất hệ thống của đời sống độc thân linh mục trong Giáo hội công giáo theo nghi thức la-tinh – chúng ta nhớ các Giáo hội công giáo theo nghi thức phương Đông đã giữ truyền thống giáo sĩ kết hôn hay độc thân.
Giáo hội hướng đến việc phong chức cho các ông đã lập gia đình
Tôi nói về một khả thể phong chức cho các ông đã lập gia đình. Sự kiện này sẽ không phải là giải pháp cho một số linh mục, một con số được cho là thấp ở châu Âu ngày nay, cũng không phải là một đảm bảo chống lại sự lệch lạc có thể xảy ra, đặc biệt là tình dục. Tôi đã viết những lý do vì sao tôi xem con đường này là có thể và chắc chắn là đáng mong muốn. Tuy nhiên, điều này sẽ không đặt vấn đề khả thể một tu sĩ độc thân, cũng như không dẫn đến việc các linh mục hiện tại có thể kết hôn. Thật ra, Tin Mừng kêu gọi sự trung thành với các cam kết và truyền thống của Giáo hội, cam kết những ai được Giáo hội phong chức sẽ ở trong tình trạng khi được phong chức.
Một lựa chọn không được hiểu đúng
Nhiều năm trước, tôi không muốn tính đến khả năng phong chức cho các ông đã có gia đình, vì tôi thấy ở đó có một lập luận được hiểu là phủ nhận bất kỳ ý nghĩa nào của đời độc thân. Tôi cho rằng, giống như nhiều linh mục, trong riêng tư, sự lựa chọn độc thân của chúng ta thường không được hiểu đúng, thậm chí bị chế giễu, hoặc bị nghi ngờ là không được tôn trọng. Không tự huyễn về những lần vấp ngã và thất bại, không nói thay cho người khác, tôi muốn nói lên ý nghĩa cảm giác độc thân mà tôi cố gắng sống. Ngay cả khi có những linh mục đã lập gia đình, với tôi họ vẫn giữ nguyên ý nghĩa… làm sao chúng ta không thể tìm thấy ý nghĩa trong những gì chúng ta sống? Trước hết, tôi muốn khẳng định, tôi không quyết định làm linh mục, tôi được gọi. Dĩ nhiên không có điều gì trong những điều này được thực hiện mà không có sự đồng ý của tôi, và ngay cả mong chờ này, ước muốn kia, nhưng tất cả là tôi được gọi để là linh mục. Giáo hội, qua nam nữ giáo dân, đã là người diễn giải, là người phục vụ cho tiếng gọi của Thiên Chúa.
Linh mục xuất sắc nhưng không sống độc thân được
Còn về cuộc sống độc thân, tôi đã chọn nó. Có những người đã phân định và kiểm chứng ở tôi, tôi có khả năng là linh mục trong Giáo hội công giáo của thế kỷ 20 và 21, nhưng chính tôi, tôi mới là người nhận ra bậc sống độc thân phù hợp với tôi. Tất nhiên, độc thân này là hệ quả của việc tôi sẵn sàng làm linh mục, nhưng nó cũng phải phù hợp với một trạng thái nhân văn, tâm lý giúp tôi sống bậc sống này như một con đường nhân bản. Tôi đã biết một số người trẻ tuổi có ước mong làm linh mục, nhưng họ không thấy họ có thể sống cảnh không vợ, không con. Tôi chắc chắn họ sẽ trở thành những linh mục xuất sắc, nhưng là những người không sống độc thân được. Quy tắc độc thân vì thế đã tước đi của Giáo hội công giáo một số linh mục xuất sắc, mục tử xuất sắc.
Chắc chắn không có cách duy nhất để sống bậc sống độc thân, các tâm lý và văn hóa khác nhau. Đồng ý cuộc sống này làm các bạn thấy thiếu… đời sống tình cảm, đời sống tình dục, chạm đến cơ thể của người khác. Không có con cái, thiếu gần gũi trí tuệ… Với mỗi thiếu hụt sẽ mang một khía cạnh khác nhau. Nhưng, cuộc sống con người không ở dưới dấu hiệu của một thiếu hụt đó sao? Sẽ là nói dối khi nghĩ rằng một người có thể trải nghiệm mọi thứ mà ai cũng đã trải nghiệm.
Những thái độ quyến rũ
Mỗi người chúng ta, chúng ta thiếu một cái gì đó; xã hội tiêu dùng tìm cách làm cho điều này trở nên không chịu đựng được, ngay lập tức nó đề nghị một phương thuốc bằng một vật thể mà trống rỗng được lấp bằng tiền.
Nhưng chúng ta phải học sống với những thiếu thốn, dĩ nhiên phải chịu đựng nhưng cũng phải tìm cách thăng hoa chúng. Với tôi, trước hết là phải hình dung một cuộc sống độc thân trước khi tìm ra lý do tâm linh hoặc tôn giáo cho nó. Chắc chắn những lý do này là đáng kể, nhưng nếu nó không neo chặt trong tâm hồn người đó, chúng sẽ có nguy cơ chỉ là những biện minh bên ngoài không nuôi dưỡng được sự tồn tại. Hậu quả sẽ dẫn đến việc đi tìm sự hài lòng trong mắt người khác, thậm chí còn xin xỏ họ, phát triển một loại quyến rũ, bao gồm cả tôn giáo và thiêng liêng, đến mức để mình bị chi phối. Người hành xử như vậy sẽ không bao giờ có được tự do thực sự cho họ và sẽ không làm cho người khác phát triển trong tự do. Họ là người được gọi để trở thành linh mục, là người mà người ta sẽ kiểm chứng họ có ít nhiều cân bằng không!
Gắn bó với Chúa Kitô
Tôi càng ngày càng tin chắc là chuyện độc thân của các linh mục hay được hiểu và sống trải nghiệm như là một cách sống để người linh mục có nhiều thời gian toàn tâm toàn ý cho sứ vụ của mình. Như vậy, nếu chỉ xét về mặt thời gian, thì chuyện độc thân linh mục chỉ có thể và sẽ chỉ có thể tìm thấy ý nghĩa của nó như là động lực thiêng liêng, không màng gì tới mọi bản năng khả dĩ của con người. Nếu hiểu như thế thì chuyện độc thân linh mục mới gần giống với đời độc thân của các tu sĩ và những ai sống đời thánh hiến. Các điều kiện của đời sống kitô trong thế giới thế tục hóa đã làm mất đi những phần thưởng xã hội, tiếng tăm mà các linh mục trước đây đã nhận. Điều này ảnh hưởng đến tất cả các tín hữu kitô. Khi đó, nếu không có một đời sống gắn bó với Chúa Kitô, cầu nguyện, hiến dâng, thì người tín hữu kitô và linh mục sẽ có thể thấy mình mất ý nghĩa cho đời sống của mình.
Chúng ta phải luôn ý thức về điều đó, chúng ta sống không phải từ những gì chúng ta làm, nhưng từ ơn của chính chúng ta; không mang tính đặc trưng, độc thân chỉ là một cách nói.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Bài đọc thêm: Đức Giám mục Wintzer ủng hộ việc phong chức linh mục cho các ông đã lập gia đình
