Tang lễ đối thủ Navalny, người Nga hô vang “không chiến tranh”
Ngày thứ sáu 1 tháng 3, hàng ngàn công dân-đối lập tập trung tại Matxcova để tiễn lần cuối đối thủ chính của ông Vladimir Putin. Trên đường phố, họ giương cao các khẩu hiệu chống lại người đứng đầu Điện Cẩm Linh.
la-croix.com, Benjamin Quénelle, phóng viên tại Matxcova, 2024-03-01
Hàng ngàn người Nga tụ tập ở nghĩa trang Borissovo ở quận Marino để tưởng nhớ cố thủ lĩnh đối lập Nga Alexeï Navalny ngày thứ sáu 1 tháng 3-2024. Olga Maltseva / AFP
Vào ngày chôn cất, ông Alexeï Navalny đã đưa ra lời thách thức cuối cùng cho Vladimir Putin. Đám tang của ông ở Matxcova, đối thủ nổi tiếng nhất của Điện Cẩm Linh đã biến ngày thứ sáu 1 tháng 3 thành cuộc biểu tình chưa từng có chống lại chế độ của ông Putin. Trước nhà thờ, dọc đường đến nghĩa trang, hàng ngàn công dân chống đối hô vang những khẩu hiệu bị cấm ở nơi công cộng vì áp lực đàn áp ngày càng tăng với bất kỳ tiếng nói chỉ trích nào: “Nước Nga sẽ tự do”; “Chúng tôi không sợ”; “Nước Nga không có Putin”…
Bài đọc thêm: Sau cái chết của Alexeï Navalny, sự phản đối chế độ sẽ như thế nào
Cầm trên tay hoa nến, họ bày tỏ lòng kính trọng với ông Alexeï Navalny, đã qua đời một cách bí ẩn trong trại giam ngày 16 tháng 2, với những câu như “Xin cám ơn Alexeï”, “Những anh hùng không chết”, “Navalny, người thực sự yêu nước”. Một ám chỉ rõ ràng đến “hoạt động quân sự đặc biệt” của Điện Cẩm Linh ở Ukraine mà ông Navalny đã lên án. Ở lối vào nghĩa trang bị cảnh sát phong tỏa vì quá đông, đám đông đã dám hét to: “Không chiến tranh”. Điều chưa từng thấy ở Matxcova sau hai năm xung đột quân sự.
“Đoàn kết, chúng ta có thể thắng!”
Chỉ trong vài giờ, những con đường xám xịt và u ám của quận Marino rung chuyển trước những âm thanh, những khẩu hiệu nhắc đến các cuộc biểu tình trong quá khứ, những cuộc biểu tình bất chấp lệnh cấm do ông Alexeï Navalny tổ chức ở trung tâm Matxcova. Thứ sáu tuần này là tại nơi ông sống trước khi ông bị đầu độc ở Siberia tháng 8 năm 2020, trong khu ký túc xá, nơi chỉ cách Điện Cẩm Linh khoảng 20 cây số về phía đông nam, ông được điều trị nhiều tháng ở Đức, tháng 1 năm 2021 ông về Matxcova và bị bắt.
Nhỏ gọn và nhiều sắc thái, cũng như các cuộc biểu tình trước đây của ông Navalny, cuộc biểu tình bất ngờ này đã bất chấp cái lạnh và sự hiện diện dày đặc của cảnh sát, bất chấp lệnh cấm vào nghĩa trang, họ ứng biến thành các nhóm tưởng niệm nhỏ. Hoa và ảnh trồng trong tuyết. Anh Piotr, 33 tuổi nói trong đôi mắt vừa mờ sương vừa lấp lánh khi nhìn dòng người dài kéo dài hơn hai cây số rưỡi, giữa nhà thờ Biểu tượng Mẹ Thiên Chúa và nghĩa trang Borissovo: “Hôm nay chúng tôi vừa tưởng niệm, vừa giận dữ, vừa hoài niệm. Đoàn kết, chúng tôi có thể thắng!”.
Bài đọc thêm: Đừng bỏ qua đức tin kitô giáo của Alexei Navalny
Nỗi buồn hiện rõ trên gương mặt người dân. Nhưng đám đông, do số lượng, do sắc thái đa dạng, do nhiệt tình và táo bạo, chính họ dường như cũng ngạc nhiên. Ông Pierre Levy, đại sứ Pháp tại Nga đến nhà thờ cùng đồng nghiệp người Đức tâm sự: “Một cảm xúc mãnh liệt có thể cảm nhận được nơi người Nga ở mọi lứa tuổi, họ rất đa dạng.” Ông Roland Galhrague, đại sứ Liên minh châu Âu, có mặt tại nghĩa trang cho biết: “Đám đông khổng lồ hô vang ‘Nước Nga sẽ tự do’, buộc mọi người phải tôn trọng”. Anh Mikhail, 21 tuổi, trước buổi lễ tại nhà thờ, thở dài nói: “Điều quan trọng là sự hiện diện của người nước ngoài, ngoại giao và truyền thông. Điện Cẩm Linh và truyền hình nhà nước phớt lờ và coi thường chúng tôi. Nhưng chúng tôi không quên, ngoài Putin và cuộc chiến của ông, còn có một nước Nga khác.”
“Xin cám ơn Alexeï”
Bên cạnh anh Mikhail là cô Maria, 20 tuổi, bạn của anh, cô lặp lại câu nói của Alexeï Navalny trong một phim phát hành sau khi ông qua đời: “Xin đừng bỏ cuộc!”, khi ông trả lời trong cuộc phỏng vấn cho một bộ phim tài liệu-chân dung, theo cách nói thẳng của ông khi được hỏi về khả năng xảy ra một vụ giết người. Cặp vợ chồng trẻ nói ở sân nhà thờ: “Chúng tôi còn quá trẻ để tham gia vào cuộc biểu tình của ông trước khi ông bị đầu độc. Nhưng chính ông và những video của ông đã đánh thức ý thức chính trị của chúng tôi.”
Bài đọc thêm: Bà Yulia Navalnaïa: Putin phải “chịu trách nhiệm cá nhân” về cái chết của chồng tôi Alexeï Navalny
Bên trong nhà thờ, nghi thức tôn giáo là giây phút vừa nặng cảm xúc vừa âm ỉ giận dữ. Theo truyền thống Chính thống, giữa những bài thánh ca u buồn và ánh sáng của những ngọn nến cầm tay, buổi lễ được tổ chức trước quan tài mở nắp. Như thế, trước khuôn mặt ố vàng và méo mó của Alexeï Navalny, phần còn lại cơ thể được phủ đầy hoa. Chung quanh cha mẹ của ông Navalny, thật khó để chen chân vào nhà thờ.
Một nhóm nhỏ các nhà báo có mặt. Nhưng ban tổ chức cố tình làm hỗn loạn như một số đối thủ nghi ngờ, không cho phép mọi người có thời gian tưởng niệm. Chắc chắn dưới áp lực của chính quyền, linh mục chủ tế đã đã cử hành nghi lễ ngắn gọn trong vòng chưa đầy nửa giờ. Vì thế đã ngăn không cho đám đông đã đến từ rất sớm có thể nói lời tiễn biệt cuối cùng với ông Navalny trong nhà thờ. Nhưng ở bên ngoài, đám đông hô vang: “Xin cám ơn Alexeï”
Video tang lễ:
Comme un défi à #Poutine, des milliers de personnes sont venues rendre un dernier hommage à Alexeï #Navalny au cimetière où il sera enterré
(📹 : Telegram/équipe de Navalny) pic.twitter.com/PuckqnS37j
— Antoine Llorca (@antoinellorca) March 1, 2024
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Tang lễ của ông Navalny: vì sao thi thể người quá cố quàn theo truyền thống chính thống giáo
Hình ảnh tang lễ ông Alexeï Navalny ngày thứ sáu 1 tháng 3-2024 tại Matxcova
