americamagazine.org, Nicole Winfield, 2022-12-14
Đức Phanxicô và bề trên tổng quyền Dòng Tên Arturo Sosa khi rời nhà thờ Gesù, nhà thờ mẹ của Dòng Tên sau khi chủ trì thánh lễ ngày 12 tháng 3 năm 2022. (Ảnh AP/Domenico Stinellis)
Ngày thứ tư 14 tháng 12, linh mục Arturo Sosa bề trên tổng quyền Dòng Tên cho biết linh mục Dòng Tên nổi tiếng Rupnik đã bị kết một trong những tội nghiêm trọng nhất trong Giáo hội công giáo, khoảng hai năm trước khi Vatican quyết định gác lại vụ khác chống lại ông vì cáo buộc này, lạm dụng những phụ nữ trưởng thành khác dưới sự hướng dẫn thiêng liêng của linh mục.
Linh mục Arturo Sosa, bề trên tổng quyền Dòng Tên, đã thừa nhận trong một cuộc họp báo với các nhà báo đang quan tâm đến vụ tai tiếng của linh mục Marko Ivan Rupnik và sự miễn cưỡng của cả Vatican và Dòng Tên khi lên tiếng về câu chuyện đằng sau vụ việc ngoại thường, đối xử khoan dung mà linh mục được hưởng cả sau khi ông đã bị dứt phép thông công tạm thời.
Đa số người công giáo không biết đến Rupnik nhưng ông là một người nổi tiếng trong Dòng Tên và trong hệ thống la-mã, là một trong những nghệ sĩ được Giáo hội chiếu cố nhiều nhất. Những bức tranh khảm mô tả các cảnh trong Kinh thánh của ông trang trí vương cung thánh đường ở Lộ Đức, nhà nguyện Mẹ Cứu chuộc ở Vatican, học viện Gioan Phaolô II ở Washington và sắp được trang trí cho vương cung thánh đường mới ở Aparecida, Brazil.
Linh mục Arturo Sosa bề trên tổng quyền Dòng Tên cho biết linh mục Dòng Tên nổi tiếng Rupnik đã bị kết một trong những tội trọng nhất trong Giáo hội công giáo, khoảng hai năm trước khi Vatican quyết định gác lại vụ khác chống lại ông vì cáo buộc này, lạm dụng những phụ nữ trưởng thành khác dưới sự hướng dẫn thiêng liêng của linh mục.
Vụ bê bối liên quan đến Rupnik nổ ra vào tuần trước khi ba trang blog Ý – Silere non Possum, Left.it và Messa in Latino – bắt đầu tiết lộ những cáo buộc lạm dụng thiêng liêng, tâm lý và tình dục của linh mục Rupnik với các phụ nữ tại một cộng đồng Dòng Tên mà ông liên kết ở quê hương Slovenia của ông.
Ban đầu, ngày 2 tháng 12, Dòng Tên phản hồi bằng một tuyên bố xác nhận đã nhận khiếu nại năm 2021 nhưng cho biết văn phòng lạm dụng tình dục của Vatican đã xác định các cáo buộc có từ những năm 1990 ở Slovenia, đã quá thời hiệu để truy tố. Các tu sĩ Dòng Tên cho biết họ vẫn quyết định giữ nguyên “những hạn chế phòng ngừa” trong chức vụ linh mục như cấm giải tội, cấm hướng dẫn thiêng liêng và giảng linh thao.
Tuyên bố đặt ra nhiều câu hỏi hơn là câu trả lời và hoàn toàn bỏ qua sự thật – lần đầu tiên của báo Messa tiếng la-tinh và sau đó được hãng tin Associated Press xác nhận – Rupnik đã bị Vatican kết án và xử phạt sau một khiếu nại năm 2019 rằng linh mục đã tha tội cho một phụ nữ khi bà xưng tội có hành động tình dục với linh mục.
Cái gọi là tha tội cho kẻ tòng phạm là một trong những tội trọng nhất trong giáo luật Giáo hội và có thể bị vạ tuyệt thông tự động cho linh mục.
Cái gọi là tha tội cho kẻ tòng phạm là một trong những tội trọng nhất trong giáo luật Giáo hội và có thể bị vạ tuyệt thông tự động cho linh mục mà chỉ có thể được dỡ bỏ nếu ông thừa nhận tội lỗi và ăn năn – điều mà linh mục Rupnik đã làm như linh mục Sosa trả lời câu hỏi của hãng tin AP.
Linh mục Sosa cho biết điều đó đã xảy ra, có tha tội cho người đồng lõa: “Vì vậy, linh mục Rupnik đã bị vạ tuyệt thông. Làm thế nào để gỡ bỏ vạ tuyệt thông? Người đó phải nhận tội và phải ăn năn, điều mà linh mục Rupnik đã làm.”
Sau đó, linh mục Sosa đã mâu thuẫn với tuyên bố trước đó của các tu sĩ Dòng Tên, nói rằng những hạn chế trong chức vụ của linh mục Rupnik thực sự bắt nguồn từ bản án đó, chứ không từ cáo buộc năm 2021 mà văn phòng tội phạm tình dục của Vatican đã quyết định gác lại vì bị cho là quá thời hiệu để truy tố.
Không có lời giải thích nào về lý do vì sao văn phòng thường không miễn thời hiệu với các tội phạm liên quan đến lạm dụng, lại quyết định bỏ qua lần này, đặc biệt là xem trọng tiền án trước đó về tội trọng như thế với một phụ nữ trưởng thành. Văn phòng, hiện được gọi là Bộ Tín Lý do một tu sĩ Dòng Tên đứng đầu, có một công tố viên về tội phạm tình dục Dòng Tên và có vị trí số 2 vào thời điểm đó là người sống trong cộng đồng Dòng Tên của Rupnik ở Rôma.
Các giám chức của Bộ hoặc không trả lời e-mail yêu cầu bình luận hoặc từ chối bình luận, chuyển câu hỏi cho phát ngôn viên của Vatican, người này lại chuyển câu hỏi cho các tu sĩ Dòng Tên.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Bài đọc thêm: Linh mục Hans Zollner: Vatican phải trả lời về vụ linh mục Rupnik
Dòng Tên lên tiếng về vụ linh mục Rupnik: “Chúng tôi không buộc phải công bố tất cả”
Lạm dụng, các biện pháp trừng phạt nhẹ cho linh mục Dòng Tên Marko Rupnik
