Lạm dụng, các biện pháp trừng phạt nhẹ cho linh mục Dòng Tên Marko Rupnik

189

Lạm dụng, các biện pháp trừng phạt nhẹ cho linh mục Dòng Tên Marko Rupnik

Dòng Tên đã thông báo xử phạt linh mục nghệ nhân Slovenia Marko Rupnik, linh mục bị các nữ tu buộc tội bạo hành tình dục và tâm lý trong những năm 1990. Cách xử lý của Vatican trong trường hợp linh mục Rupnik bị chất vấn, linh mục được xem là người thân cận của Đức Phanxicô.

la-croix.com, Heloise de Neuville, 2022-12-06

Linh mục Marko Rupnik là người sáng tạo các bức tranh khảm tô điểm cho một số nhà thờ công giáo được viếng thăm nhiều nhất trên thế giới: linh mục bị chín nữ tu buộc tội tấn công tình dục, cũng như có những cử chỉ không phù hợp và lạm dụng thiêng liêng với hai phụ nữ người lớn khác. Những sự việc mà linh mục dứt khoát phủ nhận với các cơ quan giáo sĩ đã thẩm vấn. Linh mục 68 tuổi, nổi tiếng nghệ thuật quốc tế đã nhận các biện pháp trừng phạt kỷ luật “phòng ngừa” của Dòng Tên sau cuộc điều tra sơ bộ do dòng thực hiện năm 2021.

Các sự kiện do các nữ tu người Slovenia mô tả - được Dòng Tên cho là đáng tin cậy - đã hết thời hiệu trước công lý dân sự cũng như trước công lý Giáo hội: các sự việc xảy ra từ năm 1985 đến năm 1993 trong “Cộng đồng Loyola”, một cộng đồng mới của người Slovenia mà linh mục Rupnik là người hướng dẫn thiêng liêng. Theo thông tin từ các phương tiện truyền thông Ý, báo La Croix gom lại, các cuộc tấn công này diễn ra khi xưng tội, sau đó cha Rupnik sẽ “xóa tội” cho các nạn nhân.

Vào đầu những năm 1990, cha Rupnik rời Slovenia vĩnh viễn trong hoàn cảnh khó khăn và định cư ở Rôma. Linh mục nhanh chóng trở thành giáo sư tại các đại học nổi tiếng như Giáo hoàng Học viện Gregorian. Năm 1995, linh mục làm giám đốc  trung tâm Aletti do Đức Gioan Phaolô II thành lập. Trung tâm nghiên cứu và học tập này có xưởng nghệ thuật thiêng liêng do các nghệ nhân thực hiện dưới sự hướng dẫn nghệ thuật của cha Rupnik, các tác phẩm có mặt trên khắp châu Âu, Trung Đông, Bắc và Nam Mỹ. Trong số các bức khảm nổi tiếng nhất có những bức khảm ở Dinh tông tòa Vatican, trên mặt tiền của Vương cung thánh đường Đức Mẹ Mân Côi ở Lộ Đức, Đền thờ Thánh Gioan Phaolô II ở Krakow và ở Washington…


Một bức khảm của linh mục Marko Rupnik

Linh mục đồng hành với những sáng tạo của mình qua thần học về nghệ thuật thiêng liêng, ông giảng qua sách và các cuộc tĩnh tâm. Năm 1999, linh mục là cố vấn của Hội đồng Giáo hoàng về Văn hóa. Được Đức Phanxicô đánh giá cao, linh mục  Marko Rupnik đặc biệt sáng tạo logo cho Năm Thánh Lòng Thương Xót 2016. Nhân dịp “năm thánh” do Vatican tổ chức, linh mục được mời giảng cho nhân viên Giáo triều và giáo hoàng. Giữ vị trí cao trong chính quyền Vatican, linh mục Rupnik là cố vấn cho bộ giáo sĩ và bộ phụng tự và kỷ luật các bí tích.

Năm 2018, linh mục Rupnik bị những cáo buộc đầu tiên liên quan đến những cử chỉ không phù hợp với một phụ nữ trong vòng thân cận của ông. Các biện pháp trừng phạt kỷ luật đầu tiên đã được các tu sĩ Dòng Tên áp dụng, đặc biệt là cấm giải tội và đồng hành thiêng liêng với phụ nữ. Sau cảnh báo đầu tiên này, năm 2020 linh mục bị cách chức giám đốc trung tâm Aletti. Tháng 4 năm 2021, Dòng Tên nhận được báo cáo thứ nhì tương tự như báo cáo đầu tiên, liên quan đến những cử chỉ không phù hợp và hành vi lạm dụng thiêng liêng với phụ nữ thứ hai, cũng trong vòng lân cận của linh mục.

Và tháng 7 năm 2021, các tu sĩ Dòng Tên đã nhận được những lời chứng ớn lạnh nhất: nhân chuyến kinh lý tông tòa tại cộng đồng Slovenia trước đây được linh mục Rupnik đồng hành thiêng liêng, giám mục phụ tá giáo phận Rôma đã thu thập lời khai của một số nữ tu, họ cho biết bị linh mục lạm dụng tình dục là khi đi xưng tội. Các tu sĩ Dòng Tên tiến hành một cuộc điều tra, kết quả được chuyển đến Bộ Tín Lý, cơ quan thực thi quyền tư pháp độc quyền với một số nguyên nhân cụ thể liên quan đến phẩm chất của các bí tích. Các tu sĩ Dòng Tên xin Giáo triều la-mã bỏ thời hiệu trên các sự việc do các nữ tu Slovenia báo cáo nhưng không được.

Vào tháng 10 năm 2022, Bộ Tín Lý đóng hồ sơ trên quan điểm hình sự, và không bình luận gì về quyết định của mình, mặc dù các tội liên quan đến bí tích hòa giải là một trong những tội nghiêm trọng nhất trong luật hình sự giáo luật. Dòng Tên đã thi hành kỷ luật đối với cha Rupnik: cấm linh mục giải tội, đồng hành thiêng liêng, giảng tĩnh tâm. Bất kỳ việc giảng dạy hoặc cam kết công khai nào cũng phải được cấp trên địa phương chấp thuận. Riêng các hoạt động của linh mục trong lãnh vực nghệ thuật khảm vẫn được phép.

Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch

Bài đọc thêm: Vụ linh mục Rupnik, Dòng Tên bị chia rẽ