Alexandre Denis, linh mục và ảo thuật gia
la-croix.com, Claire Lesegretain, 2020-01-14
Cha Alexandre Denis, 47 tuổi là cha xứ ở thành phố Paris và cũng là ảo thuật gia. Ngày 17 tháng 1 cha sẽ tham dự liên hoan ảo thuật “Magic Wip” ở La Villette. Cách đây vài tháng cha nhận giải thưởng Molière 2019 về “sáng tạo hình ảnh đẹp nhất” cho các hiệu quả đặc biệt trong “Chapitre XIII”.
Giữa ảo thuật và huyền bí
Cha hẹn nhà báo ở quán cà-phê Paradis trong khu vực Halles, gần giáo xứ Saint-Merry, Paris mà cha là cha xứ từ bốn tháng nay. Vừa chào hỏi vài lời bỗng cha làm biến mất một đồng tiền. Cha cười: “Đây là một mẹo xưa cũ đã làm tôi mê hoặc khi tôi thấy thầy giáo của tôi làm, và từ đó tôi tập làm”, cha nhắc đến trường tư Châteauroux (Indre) nơi cha học từ 7 đến 12 tuổi.
Bắt chước thầy giáo mình, chú bé Alexandre học dùng dây, cốc, nến ở lớp ảo thuật Magica trong thời gian đầu. Trở về Saint-Germain-en-Laye (Yvelines), Alex học ở cửa hàng ảo thuật nổi tiếng Chez Mayette, đường Carmes (tên đường Carmes là tên dòng Camêlô). Một dấu hiệu tiền định mà Alex chưa biết có một ngày nào đó mình sẽ vào chủng viện ở Paris. Để có tiền túi, cậu bé tuổi vị thành niên biểu diễn ở các nhà hưu dưỡng hay các buổi liên hoan sinh nhật. Anh mê các con bài: “Tôi đọc Arsène Lupin và tôi rất thích nhân vật gian lận, nhưng tôi chưa bao giờ gian lận ở sòng bài!”
Sau bốn năm học để trở thành nhà thiết kế phụ kiện, nhưng rồi một con đường khác kéo anh đi. Cha kể chuyện và nhắc đến những năm tháng đi hướng đạo và cha mẹ giữ đạo sốt sắng của mình: “Từ năm lên mười, tôi đã nghĩ đến việc đi tu làm linh mục; tôi rất thích vào nhà nguyện ở trường, tôi đoán Chúa đã có một chương trình cho tôi.” Cha điềm đạm tóm tắt: “Các bài học không khó, nhưng đời sống cộng đoàn với các chủng sinh khác thì khó. Tôi không biết gì về đời sống Giáo hội, tôi thấy thật khó để vào khuôn khổ”.
Sau khi được Đức Hồng y Lustiger phong chức năm 2003, linh mục trẻ được bổ nhiệm làm cha phó ở giáo xứ Saint-Léon quận 15 gần một tiệm bán nhạc cũ – cha rất thích chơi đàn ghi-ta -, và một cửa hàng ảo thuật lớn nhất Paris. Trong thời gian ở chủng viện, cha đã để các xảo thuật qua một bên, bây giờ cha muốn đem bộ bài và khăn quàng ra luyện lại. Cha nói: “Ảo thuật là nồi xả áp suất của tôi. Tôi chưa bao giờ xem đời sống tu trì là con đường duy nhất hướng về môi trường công giáo, nhưng đó là con đường mở ra với thế giới bên ngoài”. Năm 2006, cha nói ước mong của mình với Đức Hồng y Vingt-Trois: “Con muốn sống với nghề này, không phải sống song song nhưng như một sứ vụ trong Giáo hội. Và hồng y hiểu ngay lập tức, ngài nói: ‘Con cứ làm!’”
Và thế là mỗi chiều thứ tư, cha Alex đến tiệm Shywawa, một quán cà-phê mà sau nửa đêm là “Câu lạc bộ ảo thuật bất hợp pháp” (Illegal Magic Club). Giữa các người nghiệp dư và chuyên nghiệp, cha chia sẻ các xảo thuật, cha vui mừng tự ví mình như linh mục-thợ được mời cử hành các tang lễ hay cho ý kiến về các vấn đề xã hội: “Trong thế giới các ảo thuật gia, ai cũng biết tôi là linh mục, tôi chưa bao giờ nghe ai chế nhạo tôi. Các ảo thuật gia thường là những người cực kỳ lý trí và rất xa Giáo hội; nếu họ có thắc mắc về Tin Mừng thì đó là về các phép lạ của Chúa Giêsu, đối với họ chắc chắn Chúa có một “mánh” nào đó!”
Nhưng chính ở giáo xứ Thánh Phanxicô Xaviê, cha ở đây chín năm, cha Alex sống theo lối sống của mình dưới sự bảo trợ của cha Patrick Chauvet, mà cha xem như “tấm phao của mình”: “Mỗi năm tôi có một buổi trình diễn ảo thuật cho giáo xứ: ngài rất thích!” Cha Alex còn được nhờ làm phụ kiện cho các buổi trình diễn, cha làm “chiếc gương kỹ xảo 2 mét chiều cao” cho ảo thuật gia Viktor Vincent.
Năm 2018, nhà đạo diễn Sébastien Azzopardi nhờ cha thiết kế các kỹ xảo cho vở kịch Chương XIII (Chapitre XIII) của ông, cha cho biết: “Trước khi đồng ý làm, tôi kiểm xem vở này có gì chống Giáo hội không, đây là vở kịch kinh dị ở thời Tòa án dị giáo.” Cả một mùa hè, cha dàn dựng các thiết bị “chặt đầu, đâm thủng, biến mất, thay thế ngay lập tức…”. Các xảo thuật của cha cũng như công việc của nhóm đã làm cho vở kịch Chương XIII nhận được giải cao quý Molière 2019 về “sáng tạo hình ảnhđẹp nhất”.
Linh mục Alexandre Deis trong buổi lễ trao giải Molière 2019
Do đó sinh hoạt hàng ngày của cha Alex là tập dượt cho buổi trình diễn ảo thuật, phát triển các xảo thuật đặc biệt cho nhiều nhà hát khác nhau, tham dự các liên hoan ảo thuật và kịch nghệ đường phố, cha đậu cao học thần học năm 2017 ở Trung tâm Sèvres, làm tuyên úy cho các hội chợ và các người làm trong ngành xiếc mà cha vừa được giao việc từ bốn tháng nay… đó là không kể cha còn sinh hoạt với giáo xứ Saint-Merry! Cha khiêm tốn cho biết: “Một giáo xứ nhỏ với nhiều giáo dân có trách nhiệm”.
Từ vài tuần nay, ngày nào cha cũng tập màn “dùng mũ”, một trò xảo thuật thường diễn ngoài đường để biểu diễn ở Magic Wip, “một sự kiện chung quanh trò lừa” như cha vẫn hay ví mình như thế.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch