Hồng y Ambongo: Fiducia supplicans bị nhìn như “một thuộc địa văn hóa”
cath.ch, Raphặl Zbinden, 2024-03-18
Hồng y Fridolin Ambongo, tổng giám mục Kinshasa, Congo, là một trong những người chỉ trích chính tuyên bố Fiducia supplicans | © Régis Salefran/Wikimedia Commons/CC BY-SA 4.0
Hồng y Fridolin Ambongo, 64 tuổi, là một trong những tiếng nói quan trọng nhất của Giáo hội ngày nay. Ngài là chủ tịch Hội đồng Giám mục châu Phi, SCEAM, là thành viên của Hội đồng Hồng y, nhóm hồng y cố vấn cho giáo hoàng trong việc điều hành Giáo hội.
Trên kênh KTO ngày chúa nhật 17 tháng 3, hồng y Fridolin Ambongo lên tiếng: “Chúng tôi có cảm tưởng phương Tây đang mất cội nguồn của mình”. Hồng y nghĩ, lẽ ra tuyên bố Fiducia supplicans không nên công bố khi chưa tham khảo ý kiến trước.
Sau khi công bố Fiducia supplicans ngày 18 tháng 12 năm 2023, cho phép chúc phúc ngoài phụng vụ cho các cặp bất hợp lệ dưới mắt Giáo hội, hồng y đã gom lại phản ứng của người châu Phi – chủ yếu là tiêu cực – để công bố phản hồi: “Không chúc phúc cho các cặp đồng tính” ở Châu Phi, đã được tuyên bố và đã được Đức Phanxicô đồng ý.
Bài đọc thêm: Làm thế nào hồng y Ambongo đã thuyết phục Đức Phanxicô về chúc phúc cho các cặp đồng tính ở châu Phi
Cứu vãn sự hiệp thông với giáo hoàng
Hồng y giải thích trên kênh KTO: “Tôi nhận trách nhiệm của tôi. Sau khi văn bản được xuất bản ngay trước lễ Giáng sinh, người châu Phi đã phản ứng rất mạnh. Một vài giám mục đã trực diện gây chiến với giáo hoàng.” Để giảm bớt căng thẳng, hồng y đã đi Rôma để giải thích cho Đức Phanxicô phản ứng của người châu Phi với tuyên bố do bộ Giáo lý Đức tin phát hành.
Bài đọc thêm: Phản ứng mạnh mẽ ở châu Phi về việc chúc lành cho các cặp đồng tính
Hồng y cho biết: “Tôi hết sức ngưỡng mộ và cảm ơn ý thức mục vụ của Đức Phanxicô. Ngài đã đọc tất cả những gì tôi gởi đến cho ngài”, sau đó hồng y làm việc với hồng y Fernández, bộ trưởng bộ Giáo lý Đức tin: “Chúng tôi có hai mục tiêu: xoa dịu giáo dân chúng tôi ở lục địa châu Phi, những người cảm thấy bị tổn thương trong đức tin và (…) để cứu vãn sự hiệp thông với người kế vị Thánh Phêrô.”
Lầm thời điểm?
Cuối cùng phản ứng của châu Phi “mang lại hòa bình” và “bình yên”, nhưng hồng y lấy làm tiếc về phương pháp mà Vatican đã hành động khi phát hành Fiducia supplicans mà chưa tham khảo ý kiến trước và vào một “thời điểm” đặc biệt. Ngài đánh giá: “Tôi nghĩ tuyên bố này không cần thiết vào thời điểm đó. Phiên họp đầu tiên của Thượng hội đồng về tương lai Giáo hội vừa kết thúc ở Rôma và phiên họp thứ hai sẽ diễn ra vào tháng 10 tới.
Ngài nói: “Tất cả những câu hỏi chúng tôi đã đề cập đến trong phiên họp đầu tiên của Thượng hội đồng, chúng tôi sẽ quay trở lại với chúng”. Mặc dù ban thư ký Thượng hội đồng vừa làm rõ, phiên họp tháng 10 sẽ không đề cập đến tài liệu về việc chúc phúc cho các cặp đồng tính. Về vấn đề đồng tính ở châu Phi, hồng y Ambongo đảm bảo họ không bị Giáo hội loại bỏ và họ được tiếp nhận như “những người con của Thiên Chúa. Chúng tôi không kỳ thị họ, nhưng chúng tôi cũng không khuyến khích hành vi này,” phần lớn các nước châu Phi có luật rất nghiêm khắc chống lại đồng tính.
“Hôm qua, phương Tây đã mang đến cho chúng tôi Chúa Giêsu Kitô”
Khi được hỏi về những nhận xét có tính cách luận chiến về phương Tây ngài tuyên bố vào tháng 1: “Về việc phương Tây ‘mất đà’, chúng tôi chúc họ những điều tốt lành. Tôi xin lỗi nếu có ai cảm thấy bị sốc trước lời nói này.”
Ngài giải thích trước những tiến triển đang diễn ra về đạo đức tình dục và gia đình ở châu Âu: “Chúng tôi có cảm tưởng phương Tây không còn sẵn sàng thừa nhận văn hóa của riêng mình nữa. Tất cả đã bị tương đối hóa. Tất cả đã bị đặt vấn đề. Điều này làm chúng tôi lo lắng. Hôm qua, phương Tây đã mang đến cho chúng tôi Chúa Giêsu Kitô, Tin Mừng. Ngày nay chúng tôi có cảm tưởng phương Tây đang bắt đầu xa rời Tin Mừng này.”
Ngài không ngần ngại nói về “sự thuộc địa hóa văn hóa” và “chủ nghĩa đế quốc phương Tây” ở châu Phi. Một chủ đề mà Đức Phanxicô đã nói nhiều kể từ khi bắt đầu triều của ngài.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
