Những gì cần nhớ sau chuyến tông du Mông Cổ của Đức Phanxicô?
fr.news.yahoo.com, Paolo Alberto Valenti, 2023-09-07
Sáng chúa nhật 3 tháng 9, Đức Phanxicô gặp các đại diện của các cộng đồng tôn giáo tại Nhà hát Hun
Những gì cần nhớ về chuyến tông du Mông Cổ của Đức Phanxicô sau khi ngài về lại Rôma, đó là sự mất lòng tin của Bắc Kinh với Giáo hội công giáo vẫn còn.
Trong khi Đức Phanxicô ca ngợi công lao và lịch sử của người Mông Cổ trong chuyến đi của ngài thì chính quyền Trung Quốc đã nhanh chóng phản ứng bằng cách cấm một quyển sách tiêu biểu: “Lịch sử chung của người Mông Cổ”. Tác phẩm này xuất bản năm 2004 đã bị xóa khỏi các thư viện và thư khố, thậm chí còn bị Bắc Kinh cho đó là một ví dụ về “chủ nghĩa hư vô lịch sử”.
Chính quyền Trung Quốc cấm các linh mục hướng dẫn các nhóm giáo dân đi Mông Cổ để chào đón Đức Phanxicô. Dĩ nhiên các tín hữu có lẽ tạm trú một thời gian ở Mông Cổ đã có thể bày tỏ tình cảm của họ với giáo hoàng bằng cách mang theo một lá cờ lớn của Trung Quốc cộng sản đến một trong những cuộc họp. Nhưng những lời hăm dọa các cộng đồng tôn giáo vẫn còn phổ biến ở Trung quốc.
Những bí ẩn trong thỏa thuận bí mật giữa Trung quốc và Vatican
Nhưng điều gì đã xảy ra với thỏa thuận bí mật mà trong nhiều năm dường như đã làm cho Giáo hội gia tăng số lượng tín hữu của mình ở Trung Quốc? Từ một thời gian gần đây, các nhà vatican học đã suy đoán, thương thuyết Đảng Cộng sản Trung quốc dùng chỉ để ngăn chặn hoặc kiểm soát (dưới sự kiềm chế chặt chẽ của nhà nước) khả năng tăng trưởng về số lượng người công giáo ở Trung quốc đại lục (hiện chỉ có vài triệu). Điều này đã được nhà nghiên cứu người Anh Christopher Lamb về Vatican, cũng như các đồng nghiệp của ông, xác nhận với Euronews, họ không biết các chi tiết của hiệp ước giữa Trung quốc và Vatican mà người giám hộ hiệp ước là Ngoại trưởng Vatican Pietro Parolin.
Các học giả nghĩ rằng thỏa thuận chính trị này đã bị đình trệ và Giáo hội công giáo đang hoạt động tốt ở Hồng Kông và Đài Loan, nhưng về cơ bản vẫn là biểu hiện của một tôn giáo bị gạt ra ngoài lề xã hội ở Trung quốc đại lục.
Việc hủy bỏ lịch sử Mông Cổ
Như hãng tin Asianews đã đưa tin chi tiết, tin tức về việc hủy bỏ lịch sử của người Mông Cổ trên đất Trung quốc đã được nhật báo Sing Tao thân Bắc Kinh ở Hồng Kông trích dẫn một chỉ thị ban hành ngày 25 tháng 8 của chi nhánh Nội Mông của Hiệp hội Phân phối Sách Báo, một cơ quan của chính phủ Trung quốc. Điều đáng chú ý là công trình này là công trình của các học giả của Khoa Nghiên cứu Mông Cổ của Viện Giáo dục Nội Mông, đã định hình văn hóa Mông Cổ từ quan điểm dân tộc chủ nghĩa Trung quốc.
Bàn cờ châu Á được quan tâm tối đa
Toàn bộ bàn cờ của vùng Viễn Đông, với những cánh đồng hoang vô tận và những cư dân dường như xa xôi, ngày nay có tầm quan trọng vô cùng lớn. Trong khi căng thẳng quốc tế đang gia tăng trong bối cảnh chiến tranh ở Ukraine và các nước lớn như Trung quốc, Nga và Hoa Kỳ đang can thiệp sâu vào mọi vấn đề, thì tôn giáo cũng có nguy cơ thấy mình bị suy yếu bởi những căng thẳng toàn cầu này. Về vấn đề này, nhà báo Christopher Lamb giải thích với Euronews, nếu chính quyền cũ của Donald Trump có con mắt tò mò về chính sách đối ngoại của Vatican và thậm chí cả hiệp ước của nước này với Bắc Kinh, thì tổng thống Joe Biden dường như quan tâm nhiều hơn đến vai trò mà người công giáo có thể đóng ở Trung quốc, mặc dù họ có hoàn cảnh khó khăn.
Đúng vậy, những lời nói hết sức cởi mở và tình bạn của Đức Phanxicô dành cho người dân Trung quốc đưa ra vào cuối thánh lễ ngày chúa nhật ở Oulan-Bator, kể cả lời kêu gọi của ngài với người công giáo hãy là người tín hữu tốt, người công dân tốt, những lời tuyên bố về tình bạn này đã không được đưa vào văn bản chính thức của truyền thông Trung Quốc.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Đức Phanxicô trên thảo nguyên trước cửa Trung Quốc: bước dừng tiếp theo là Bắc Kinh?
