Bà Tania Tetlow, nữ giáo dân đứng đầu trường đại học Dòng Tên Fordham ở New York

125

Bà Tania Tetlow, nữ giáo dân đứng đầu trường đại học Dòng Tên Fordham ở New York

Lần đầu tiên kể từ khi thành lập vào năm 1841, Đại học Dòng Tên Fordham ở New York sẽ không do một linh mục điều hành. Một tình trạng ngày càng phổ biến.

la-croix.com, Alexis Buisson, New York, 2022-02-18

Bà Tania Tetlow, nữ giáo dân đứng đầu trường đại học Dòng Tên Fordham ở New York. Được bổ nhiệm ngày 10 tháng 2 trong một hội nghị trực tuyến, bà Tania Tetlow sẽ chính thức nhậm chức viện trưởng thứ 33 của Đại học Fordham ngày 1 tháng 7. Gerald Herbert / AP

Nằm trên một ngọn đồi ở Bronx, khuôn viên lịch sử của Đại học Fordham nổi bật với kiến trúc gô-tíc yên bình một ngày giữa tháng 2. Tuy nhiên, một cuộc cách mạng nhỏ đang tiến hành trong khuôn viên đại học Dòng Tên lớn này ở New York. Lần đầu tiên, từ ngày trường được thành lập năm 1841, trường sẽ do một nữ giáo dân điều hành.

Trình diện ngày 10 tháng 2 trong một hội nghị trực tuyến, bà Tania Tetlow sẽ chính thức nhậm chức viện trưởng thứ 33 của Đại học Fordham ngày 1 tháng 7. Anh Ryan Torres, một sinh viên chúng tôi gặp ở khuôn viên trường ở Bronx cho biết: “Mọi người hăng say. Vừa rồi chúng tôi không ngừng nói về chuyện này. Ban lãnh đạo trường đại học và văn hóa công giáo Dòng Tên nói chung đều do nam giới thống trị. Khi tên bà Tania Tetlow xướng lên, chúng tôi không tin vào tai mình!”

Đại học Fordham không phải là trường Đại học Dòng Tên đầu tiên từ bỏ việc bổ nhiệm một linh mục làm người đứng đầu. Đã có 20 trường khác do giáo dân điều hành và 5 trường khác do phụ nữ lãnh đạo. Hiện tượng này phản ánh sự sụt giảm liên tục ơn gọi trong hàng chục năm gần đây. Theo Cara, một trung tâm nghiên cứu trực thuộc đại học Georgetown, năm 2001 là trường đại học Dòng Tên đầu tiên do giáo dân điều hành, giáo sư triết John DeGioia được bổ nhiệm. Số tu sĩ Dòng Tên ở Mỹ đã giảm từ 4,823 tu sĩ năm 1988, bây giờ chỉ còn hơn 2.000.

“Nữ giáo dân mang chất Dòng Tên nhiều nhất trong số các giáo dân”

Linh mục Joseph McShane, viện trưởng đương nhiệm của đại học Fordham đã nêu bật thực tế này trong buổi hội nghị ngày 10 tháng 2, ngài là viện trưởng từ 19 năm nay. Ngài cho biết: “Khi ủy ban tuyển dụng bắt đầu tìm kiếm người thay thế tôi, họ quyết tâm tìm một ứng viên Dòng Tên. Nhưng họ đụng phải một vấn đề của thời buổi này: có rất ít tu sĩ Dòng Tên, và độ tuổi trung bình là trên 70.”

Nhưng một nhân viên của trường đại học cho biết, bà Tania Tetlow là “giáo dân dòng Tên nhất”. Thân sinh của bà gặp nhau ở trường Fordham – cha của bà là Louis Tetlow, nhà tâm lý học, cựu linh mục Dòng Tên. Chú của bà không ai khác là Joseph Tetlow, linh mục Dòng Tên, chuyên gia nổi tiếng về tư tưởng Thánh I-Nhã. Chú của bà nói đùa trên tạp chí America: “Tôi nghĩ Tania đã nghe ít nhất 10.422 bài giảng của các tu sĩ Dòng Tên”.

Sinh ra ở New York, sau đó gia đình dọn về New Orleans khi bà còn nhỏ. Bà Tania bắt đầu sự nghiệp của mình khi làm phụ tá cho bà Lindy Boggs, người phụ nữ đầu tiên được bầu vào Hạ viện Louisiana và là cựu Đại sứ Hoa Kỳ tại Vatican từ năm 1997 đến năm 2001.

 Một cơ sở giáo dục có 10.000 sinh viên

Tốt nghiệp Trường Luật danh tiếng Harvard với thứ hạng “rất nhiều lời khen thưởng” (magna cum laude), bà Tania Tetlow là phụ tá-công tố viên ở Louisiana năm 2000, bà chuyên về các tội phạm bạo lực.

Bà cũng dồn sức vào các công việc xã hội. Bà là chủ tịch một quỹ ở New Orleans, bà quyên góp được 7 triệu đô la để xây dựng lại các thư viện bị ngập lụt do cơn bão Katrina tàn phá năm 2005. Đồng thời, bà điều khiển một chương trình tư vấn pháp luật thuộc Đại học Tulane cho các nạn nhân của bạo lực gia đình.

Năm 2015, bà trở thành chánh văn phòng của viện trưởng  trường đại học quan trọng ở Louisiana này, ba năm sau bà được chọn để lãnh đạo Đại học Loyola. Một bổ nhiệm lịch sử: vào thời điểm đó, bà là phụ nữ đầu tiên và là giáo dân đầu tiên điều hành một cơ sở Dòng Tên có 4.000 sinh viên. Để giải quyết những khó khăn tài chính kế thừa từ quá khứ, bà đã thành công gây quỹ được 100 triệu đô la – đặc tính cần thiết cho bất kỳ hiệu trưởng của các trường đại học tư nào ở Hoa Kỳ – và đã làm gia tăng số sinh viên ghi tên.

Đứng đầu trường đại học Fordham, một trường có 10.000 sinh viên chuyên ngành về công bằng xã hội, trong đó có gần một nửa là sinh viên công giáo, bà hứa sẽ duy trì các giá trị giáo dục của Dòng Tên. Bà tuyên bố trong cuộc họp báo: “Đây là lúc để chứng tỏ giáo dân phải đảm nhận sứ mệnh này vào thời điểm mà số lượng linh mục giảm xuống. Nếu không, nó sẽ thoát khỏi tay chúng ta.”

Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch