Bậc sống độc thân linh mục: Đức Bênêđictô XVI có quyền lên tiếng không

266

Bậc sống độc thân linh mục: Đức Bênêđictô XVI có quyền lên tiếng không

Đức Phanxicô thăm Đức Bênêđictô XVI ngày 21 tháng 12 – 2018

la-croix.com, Clémence Houdaille và Mélinée Le Priol, 2020-01-13

Thảo luận về quyển sách Từ sâu thẳm tâm hồn chúng tôi (Des profondeurs de nos coeurs), của Giáo hoàng danh dự và hồng y Robert Sarah sẽ phát hành ngày 15 tháng 1, các ngài xin Đức Phanxicô đừng cho phép các ông đã lập gia đình được chịu chức linh mục.

Vậy là đã gần 7 năm Đức Bênêđictô XVI hứa giữ im lặng. Mặc dù một số can thiệp đã được phép nhưng tác phẩm ngài cùng viết với hồng y Robert Sarah đã tạo nhiều phản ứng.

Phân tích. Quyển sách của Đức Bênêđictô XVI, một sự chống đối trực diện với hôn nhân của các linh mục.

Và lý do: Trong bản văn dài, Giáo hoàng danh dự chống đối các phát triển được đề cập trong Thượng hội đồng Amazon, nhất là về việc phong chức cho các ông đã lập gia đình. 

“Chúng ta không thể khóa miệng Đức Bênêđictô XVI”

Linh mục Thomas Michelet, tu sĩ Dòng Đa Minh thuộc Tỉnh dòng Toulouse, giáo sư Giáo hoàng Học viện Thánh Aquinô ở Rôma

“Lời của Đức Bênêđictô XVI là lời của giáo hoàng danh dự, người không còn chức vụ giáo hoàng. Ngài cũng không còn sức thu hút đặc biệt, và do đó không thể định nghĩa giáo điều được nữa. Nhưng ngài là giám mục danh dự giáo phận Rôma. Giáo luật không nói gì nhiều về vị trí của giáo hoàng danh dự. Nó thiếu một thiết bị chính xác, và đây là một quy chế đáng được nghiên cứu đặc biệt trong giáo hội học, đặc biệt là tình hình sẽ có thể lặp lại trong tương lai. Phải nói là kể từ năm 1415, giáo hội chưa đặt vấn đề này.

Các sự việc. Bậc sống độc thân của linh mục: Đức Bênêđictô XVI cảnh báo Đức Phanxicô

Nhưng khoảng trống pháp lý này không phải là thảm họa, vì chúng ta có thể suy luận một cách tương tự với quy chế của giám mục danh dự. Và đó là những gì Đức Bênêđictô XVI đã làm với sự đồng ý của Đức Phanxicô. Đức Bênêđictô XVI tự cấm mình can thiệp vào guồng máy của Giáo hội. Nhưng ngài giữ chức vụ bí tích của giám mục, nhưng không giữ quyền tài phán. Sự việc ngài từ nhiệm chức giáo hoàng không có nghĩa ngài từ nhiệm chức giám mục.

Một giám mục danh dự vẫn thuộc thành phần giám mục đoàn. Ngài giữ chức vụ cử hành các bí tích và loan báo Tin Mừng. Chúng ta không thể khóa miệng Đức Bênêđictô XVI. Các giám mục danh dự tiếp tục viết sách nếu họ muốn. Các bài viết của Đức Bênêđictô XVI có tư cách của một tiến sĩ tư. Khi ngài là giáo hoàng, ngài xuất bản một bộ ba quyển sách về Chúa Giêsu, ngài đã ký tên Bênêđictô XVI-Joseph Ratzinger để cho biết ngài không viết trong cương vị giáo hoàng, ngài giữ thẩm quyền giáo điều của mình, nhưng viết như một tiến sĩ tư. Còn đây, ngài không cần ký tên đúp vì không thể lẫn lộn về mặt giáo hội ở đây: ngài không còn là giáo hoàng và không ai nghi ngờ về điều này.

Chúng ta có thể bị bối rối bởi tình huống bất thường này. Nhưng rõ ràng Đức Phanxicô không bị phiền hà gì về điều này như bài của giám đốc biên tập của bộ Truyền thông viết ngày thứ hai 13 tháng 1 về quyển sách của Đức Bênêđictô XVI và hồng y Sarah, đây là “đóng góp về bậc sống độc thân của linh mục, trong sự phục tùng Giáo hoàng”. Tuy nhiên cũng khó tưởng tượng Đức Bênêđictô XVI xuất bản một quyển sách như vậy mà Đức Phanxicô không biết. Chúng ta cũng có thể nghĩ, điều này cũng phù hợp với Đức Phanxicô khi bậc sống độc thân được giáo hoàng danh dự nói lên, người thấy rõ những gì là thách đố của lịch sử trong vấn đề này, mà không chạm đến lời của giáo hoàng.

Sự bối rối này tạo ra do sự từ nhiệm của Đức Bênêđictô XVI, và tình trạng hiện nay của ngài, cho thấy sự cải cách to lớn hiện nay đã do ngài khởi xướng và Đức Phanxicô hài lòng về việc này.” 

“Chúng ta có thể lo sợ một loại giáo huấn song song”

Linh mục Jean-François Chiron, giáo sư phân khoa thần học Đại học công giáo Lyon.

“Khi Đức Bênêđictô XVI từ nhiệm năm 2013, ngài cam kết dè dặt, tự ngăn mình tất cả mọi sáng kiến có thể can thiệp vào hành động của giáo hoàng đương nhiệm. Ngài cũng đã có tiền lệ can thiệp, như bài ngài viết về các vụ lạm dụng tình dục tháng 4 năm 2019.

Chúng ta biết giáo hoàng danh dự sống tương đối cô lập, phụ thuộc vào những người chung quanh, năm nay ngài đã 92 tuổi. Điều đáng nói ở đây, theo tôi không những chỉ là vấn đề thần học hay mục vụ của các ông đã lập gia đình, nhưng còn là vấn đề chức thánh trong bối cảnh Giáo hội hiện nay, đặc biệt trường hợp vùng Amazon. Tôi tự hỏi về sự am tường của một người bị cô lập như thế có thể có, và có quan điểm chống lại kết luận của các giám mục họp vài tuần ở thượng hội đồng để thảo luận về chủ đề này.

Do đó chúng ta phải sợ các áp lực, các trò chơi ảnh hưởng nếu không muốn nói là thao túng. Sự việc quyển sách được cùng viết với một hồng y nổi tiếng với các ý kiến mạnh mẽ của mình, đã công khai nói ngược với giáo hoàng về các hồ sơ phụng vụ, chỉ có thể đưa ra các câu hỏi về thứ trật này.

Các ngài kêu gọi cứu thoát cho Giáo hội. Nhưng cũng quá đáng, giáo hoàng “tại chức” có phải là người ở vị trí tốt nhất để phán xét điều này đó không. Có thể nghĩ rằng sự cứu thoát Giáo hội ở một vài nơi có thể nhờ vào việc phong chức cho các ông đã lập gia đình đó không. Chúng ta nhớ lại, chính Đức Bênêđictô XVI năm 1970 ngài cũng đã có quan điểm phong chức cho các ông đã lập gia đình, bây giờ ngài thay đổi ý kiến.

Theo tôi, vấn đề là phải có quy chế cho ‘giáo hoàng danh dự’. Nhu cầu thực sự, và có thể là khẩn cấp là một tài liệu định nghĩa quy chế, bổn phận, trách nhiệm của một giáo hoàng từ nhiệm. Chức ‘giáo hoàng danh dự’, y phục ‘áo chùng trắng’ gần như giống với giáo hoàng đương nhiệm, chúng ta hiểu sức mạnh của biểu tượng, danh xưng Bênêđictô XVI, thường trú tại Vatican: tất cả làm cho mọi người nghĩ, dù trong vô thức, có hai giáo hoàng. Chúng ta cũng sợ một loại giáo huấn song song. Vậy khi từ nhiệm, một giáo hoàng phải từ bỏ 100% mọi trách vụ của mình. Theo tôi, nói đến giám mục danh dự giáo phận Rôma là nói đến một trang đã được lật qua.

Vấn đề là một quyển sách như vậy, xuất bản khi Đức Bênêđictô XVI còn sống chỉ có thể nói ngược lại với một số quan điểm ngài đã có. Chúng ta có thể hình dung Đức Phanxicô sẽ có thể không tán thành vị tiền nhiệm của mình khi vị này còn sống. Vì thế Đức Bênêđictô XVI sau khi từ nhiệm phải để vị kế nhiệm mình có trách nhiệm xác định tình trạng của mình.”

Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch

Xin đọc thêm: Bậc sống độc thân linh mục: Đức Bênêđictô XVI ra khỏi im lặng

Bậc sống độc thân linh mục: Hạt sạn Bênêđictô trong đôi giày của Đức Phanxicô