Tấn công tình dục: giám mục Bỉ Roger Vangheluwe không còn là giám mục hay linh mục
Ngày 21 tháng 3, Hội đồng Giám mục Bỉ thông báo, Đức Phanxicô đã cách chức cựu giám mục Roger Vangheluwe ra khỏi hàng giáo sĩ. Quyết định cực kỳ hiếm với một giám mục đã được mong chờ ở Bỉ từ lâu, vì các tấn công tình dục mà ông phạm đã không còn có thể xét xử trước hệ thống tư pháp quốc gia vì hết thời hiệu. Quyết định được Đức Phanxicô đưa ra ngày 11 tháng 3 và được thông báo cho người liên quan ngày 20.
la-croix.com, Christopher Henning, 2024-03-21
Giám mục Roger Vangheluwe, cựu giám mục giáo phận Bruges, Bỉ.
Theo quyết định của Đức Phanxicô ngày 11 tháng 3, giám mục Roger Vangheluwe không còn là giám mục hay linh mục nữa. Việc sa thải ông ra khỏi hàng giáo sĩ đã được thông báo cho ông ngày thứ tư 20 tháng 3. Đây là kết quả của một quá trình lâu dài, năm 2010, cựu giám mục giáo phận Bruges đã thừa nhận bạo lực tình dục với các cháu trai trong nhiều năm, khi ông còn là linh mục và cả khi làm giám mục. Trong nhiều năm, Hội đồng Giám mục Bỉ đã đòi hỏi ông phải trở về trạng thái thế tục.
Cách đây vài tháng, vụ Vangheluwe vẫn là lý do gây phẫn nộ và khó hiểu, tháng 9 năm 2023, giám mục Johan Bonny, giáo phận Antwrep tuyên bố: “Ông vẫn là linh mục và giám mục: địa vị của ông chưa bị động đến. Ở Flanders, không ai hiểu được việc này.” Vụ tai tiếng bị khơi dậy mạnh sau buổi phát sóng tháng 9 năm ngoái của chương trình GodVergeten (Những người bị bỏ quên của Chúa).
Căng thẳng ngay cả trong lãnh vực chính trị
Xúc động trước sức mạnh của các lời khai, bộ phim tài liệu của Bỉ được kênh Flemish chiếu bị lên án đã không đề cập đến công việc của Ủy ban Quốc hội và các giám mục về việc lắng nghe nạn nhân, làm dấy lên những căng thẳng mới trong giới chính trị.
Ngày thứ ba 19 tháng 3, một cuộc biểu tình do sáu nhà hoạt động từ hiệp hội Mouv’Enfants dẫn đầu được tổ chức trước tu viện Thánh Phêrô Solesmes (Sarthe) để tố cáo việc tu viện này nhận giám mục Roger Vangheluwe vào tu viện kể từ khi ông từ chức.
Năm nay đã 87 tuổi, Roger Vangheluwe là giám mục của Bruges trong 25 năm. Ông phạm tội đụng chạm đến hai cháu của ông khi còn tại chức.
Khi sự thật được phơi bày và dưới áp lực của giới truyền thông, ngày 23 tháng 4 năm 2010, khi từ chức, ông công nhận: “Khi tôi còn là một linh mục thường và một thời gian khi bắt đầu chức vụ giám mục, tôi đã lạm dụng tình dục một người trẻ thân thiết với tôi. Nạn nhân vẫn còn bị chấn động. Mấy mươi năm qua, tôi đã nhiều lần thừa nhận lỗi lầm với cháu tôi và gia đình của cháu, tôi xin được tha thứ. Nhưng không làm cho cháu tôi dịu lòng. Tôi cũng vậy.” Sau đó, ông thú nhận đã chạm vào một cháu trai khác từ năm 1973 đến năm 1986, ông thú nhận đã tấn công cháu trai thứ hai trong hai năm.
Từ những tuyên bố tháng 4 năm 2010, Đức Bênêđíctô XVI đã ngay lập tức chấp nhận đơn từ chức của giám mục. Sau đó, năm này qua năm khác, các nạn nhân khác cũng tố cáo.
Phản ứng chậm trễ của Rôma
Năm 2011, khi Giáo hội Bỉ rơi vào cuộc khủng hoảng lạm dụng chưa từng có, Roger Vangheluwe đã nhìn nhận các hành động của mình, dám cho rằng hành vi bạo lực tình dục với cháu trai mình trong hơn 13 năm là một “quan hệ nhỏ”. Sự việc đã hết thời hiệu nên ông không còn phải lo lắng ra tòa. Nhưng Rôma yêu cầu ông phải sống trong một tu viện.
Trong những năm gần đây, Hội đồng Giám mục Bỉ nhiều lần kêu gọi sa thải ông khỏi hàng giáo sĩ, nhưng phản ứng của Rôma rất chậm chạp, Hội đồng phải gởi một yêu cầu mới vào tháng 10 năm 2023. Trong một thông cáo báo chí công bố vào ngày 21 tháng 3, tòa sứ thần nêu rõ, trong những tháng gần đây, “các yếu tố nghiêm trọng mới liên quan đến trường hợp của cựu giám mục Bruges đã được báo cáo về bộ Giáo lý Đức tin”. Các yếu tố có thể dẫn đến việc mở lại hồ sơ.
Tôn trọng nạn nhân
Phản ứng trước quyết định của Rôma, các giám mục Bỉ nhắc lại, họ tôn trọng sâu sắc các nạn nhân, đã có can đảm và sức mạnh để buộc tội kẻ tấn công. Tấm gương của các nạn nhân đã giúp các nạn nhân khác bị đau khổ không còn để kẻ tấn công họ bình an vô sự nữa. Các giám mục hy vọng việc tục hóa này sẽ giúp các nạn nhân trong tiến trình chấp nhận tội ác đã in dấu sâu sắc đến họ và những người thân yêu của họ suốt đời.
Áp lực của người dân
Trong những tháng gần đây, áp lực của giới truyền thông và hiệp hội nạn nhân ngày càng gia tăng, đòi hỏi sự tục hóa này. Ngày hôm qua, các biểu ngữ đã được các thành viên của hiệp hội bảo vệ trẻ em giăng trước tu viện Solesmes, ở Pháp, nơi vị cựu giám mục ở.
Cuối cùng Đức Phanxicô quyết định gởi cựu giám mục Roger Vangheluwe trở lại trạng thái thế tục. Rất tận tâm với Giáo hội trong cuộc chiến chống lại nạn tấn công tình dục, chính phủ Bỉ bằng lòng với lệnh trừng phạt của Vatican. Vụ án khép lại để tránh bất kỳ sự can thiệp nào ảnh hưởng đến chuyến đi của giáo hoàng, dự kiến đến Bỉ tháng 9 năm 2024.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
