ncronline.org, Joshua J. McElwee, 2024-01-30
Tổng giám mục Charles Scicluna, giáo phận Malta, phó tổng thư ký bộ Giáo lý Đức tin, đã được Đức Phanxicô cử đi điều tra các cáo buộc lạm dụng ở nhiều nơi trên thế giới.
Tổng giám mục Charles Scicluna, một trong những chuyên gia hàng đầu về lạm dụng tình dục của Vatican, cho rằng việc chấm dứt tình trạng độc thân của linh mục có thể ngăn chặn một ‘cuộc sống hai mặt’.
Ngài nhắc lại lời kêu gọi bất thường của ngài với tổ chức toàn cầu hãy xem xét việc chấm dứt yêu cầu kéo dài hàng thiên niên kỷ, rằng các linh mục phải sống độc thân, việc cho phép linh mục kết hôn có thể là một phương tiện ngăn chặn các giáo sĩ khỏi cuộc sống hai mặt nguy hiểm.
Trong một phỏng vấn độc quyền với hãng tin National Catholic Reporter (NCR) tại bộ Giáo lý Đức tin ngày 24 tháng 1, tổng giám mục Charles Scicluna nói: “Một trong những lo lắng của tôi là mọi người bị đặt vào tình huống mà họ cảm thấy thoải mái với cuộc sống hai mặt. Điều này không làm giảm đi vẻ đẹp của đời sống độc thân hay sự dấn thân anh hùng của những người đã chấp nhận đời sống độc thân như một ơn và sống với nó. Nhưng tôi nghĩ thật tốt khi chúng ta thảo luận về vấn đề này.”
Đầu tháng 1, ngài đã tạo chú ý khi ngài cho rằng đã đến lúc nên xem lại lệnh cấm lâu dài của Giáo hội về việc cho phép tất cả các giáo sĩ được kết hôn. Tổng giám mục đã bình luận về cuộc sống của các linh mục có những mối quan hệ giấu kín, có thể đây là “triệu chứng” của các linh mục “phải đứng trước” với yêu cầu độc thân của mình.
Nhưng trong cuộc phỏng vấn với hãng tin NCR, ngài không đưa ra bất kỳ mối liên hệ nào giữa tình trạng độc thân của linh mục và lạm dụng tình dục – việc này đã định hình quan điểm của ngài. Ngài nói: “Khi bạn đi du lịch nhiều và gặp nhiều người, bạn nhận ra mọi người thấy mình sống ở những trạng thái sống khác nhau. Và điều này có thể – tôi không nói thực sự đây là một loại đũa thần – là một chuyện đáng để thảo luận.”
Đề xuất đã được bật đèn xanh để phong chức cho các ông đã lập gia đình làm linh mục ở vùng Amazon, gồm 9 quốc gia thuộc Châu Mỹ Latinh, là một trong những vấn đề được tranh luận gay gắt nhất tại Thượng hội đồng về vùng Amazon năm 2019. Mặc dù đề xuất này đã nhận được 2/3 số phiếu cần thiết để được các thành viên Thượng hội đồng chấp thuận vào cuối phiên họp, nhưng cho đến nay Đức Phanxicô vẫn từ chối thực hiện yêu cầu này.
Một đề xuất tương tự đã được đưa vào tài liệu tổng hợp cuối cùng của thượng hội đồng vào tháng 10 năm 2023, trong đó có tổng giám mục Scicluna tham dự, và dự kiến sẽ thảo luận thêm về chủ đề này khi thượng hội đồng triệu tập lại phiên họp thứ hai vào tháng 10 năm 2024.
Ngài nói: “Điều quý vị học được qua kinh nghiệm là quý vị phải tính đến sự yếu đuối của con người và thực tế là mọi người trưởng thành trong những hoàn cảnh khác nhau; họ thấy mình ở trong một tình trạng tâm lý và tinh thần khác. Đây là điều mà… Giáo hội, ở cấp cao nhất sẽ phải quyết định.”
Nhận xét của tổng giám mục Scicluna về “The Vatican Briefing” đưa ra trong cuộc phỏng vấn trùng với kỷ niệm 5 năm hội nghị thượng đỉnh lịch sử của Đức Phanxicô năm 2019 về vấn đề lạm dụng tình dục trong hàng giáo sĩ, khi ngài triệu tập các chủ tịch Hội đồng Giám mục công giáo trên giới về Rôma để thảo luận về việc bảo vệ trẻ vị thành niên.
Một trong những kết quả chính của hội nghị này là việc ban hành một luật mới tận căn của Giáo hội, Tự sắc Các con là ánh sáng thế gian, Vos Estis Lux Mundi, lần đầu tiên quy định tất cả các linh mục và thành viên các dòng tu trên toàn thế giới có nghĩa vụ báo cáo bất kỳ nghi ngờ lạm dụng hoặc che đậy nào.
Mặc dù ban đầu luật được thông qua trên cơ sở thử nghiệm, nhưng tháng 3 năm 2023, Đức Phanxicô ban hành thành luật vĩnh viễn và mở rộng luật này để áp dụng cho cả các nhà lãnh đạo giáo dân đứng đầu các hiệp hội Công giáo quốc tế được Vatican công nhận.
Phản ánh về tầm quan trọng của tự sắc này, tổng giám mục Scicluna cho biết luật này đáng chú ý vì cung cấp một “thủ tục đặc biệt nhằm cam đoan và đảm bảo chịu trách nhiệm về “cách điều tra những người trong giới lãnh đạo”.
Tuy nhiên, tổng giám mục cũng thừa nhận có những “nơi” trong Giáo hội luật chưa được thực thi đầy đủ và vẫn còn nhiều việc phải làm.
Ngài nói: “Tôi nghĩ việc chúng ta có luật không có nghĩa là chúng ta đã hoàn thành nghĩa vụ của mình và đây là công việc đã được hoàn thành tốt. Chúng ta có luật là một công cụ, việc chúng ta có sử dụng luật hay không, không những phụ thuộc vào các nhà lãnh đạo mà còn phụ thuộc vào cộng đồng.”
Cánh cửa vào của bộ Giáo lý Đức tin ở Vatican, hình ngày 24 tháng 1 (ảnh NCR/Joshua J. McElwee)
Ngoài việc bắt buộc phải báo cáo lạm dụng, Tự sắc Các con là ánh sáng thế gian còn thiết lập một hệ thống toàn cầu mới để đánh giá các báo cáo về lạm dụng hoặc che đậy của các giám mục công giáo, trao quyền cho các tổng giám mục tiến hành điều tra các giám mục ở khu vực địa phương của họ, với sự giúp đỡ của chính quyền Vatican.
Khi được hỏi về những lời chỉ trích từ các nạn nhân sống sót sau vụ lạm dụng và những người bảo vệ họ, theo đó hệ thống điều tra thực sự là một hình thức tự kiểm soát, tổng giám mục Scicliuna phản bác “có nhiều cấp độ trách nhiệm không chỉ… trong nội bộ”.
Đặc biệt, ngài nhấn mạnh Tự sắc Các con là ánh sáng thế gian đòi hỏi chính quyền giáo hội phải hợp tác với chính quyền dân sự.
Ngài nói: “Tôi nghĩ sự đảm bảo luôn là việc tiết lộ không chỉ cho Giáo hội mà còn cho các cơ quan có thẩm quyền theo luật định, trong trường hợp vụ việc cho phép điều đó và đảm bảo điều đó”.
Ngài cũng nhấn mạnh ngoài các nghĩa vụ báo cáo mới, một yếu tố khác của luật là từ nay các nhà lãnh đạo Giáo hội phải có “nghĩa vụ chăm sóc” các nạn nhân bị lạm dụng.
Trong một phỏng vấn tháng 1 năm 2023 với hãng tin National Catholic Reporter, trước đó tổng giám mục cho biết ngài đã kêu gọi Giáo hội cải thiện cách đối xử với các nạn nhân bị lạm dụng, đặc biệt là theo dõi khi họ nạp đơn báo cáo về việc lạm dụng hoặc che đậy.
Trong phỏng vấn ngày 24 tháng 1, ngài lặp lại đòi hỏi này: “Chúng ta phải liên lạc với nạn nhân trong tất cả các giai đoạn của quá trình.”
“Tôi nghĩ nếu Giáo hội không chịu trách nhiệm thì đó không phải là đồng nghị.” – Tổng giám mục Charles Scicluna
Ngài nói tiếp: “Nạn nhân có quyền báo cáo hành vi sai trái, có quyền khai báo và đóng góp vào cuộc điều tra, sau đó họ cần phải được tháp tùng và được thông báo về kết quả vụ án vì không những chỉ tôn trọng phẩm giá của họ mà còn làm cho họ được an tâm.”
Ngài nhận xét về khái niệm trách nhiệm phải phù hợp như thế nào với tầm nhìn của Đức Phanxicô về một Giáo hội đồng nghị, trong đó tất cả giáo dân công giáo đều cùng nhau tham gia vào việc lãnh đạo. Ngài nói: “Tôi không nghĩ chúng ta có thể thoát được trách nhiệm. Tôi nghĩ nếu Giáo hội không chịu trách nhiệm thì đó không phải là đồng nghị. Tôi không nghĩ một Giáo hội đồng nghị sẽ thực sự mang tính đồng nghị – nghĩa là cùng nhau bước đi – nếu chúng ta không quan tâm lẫn nhau và không chịu trách nhiệm với nhau.”
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
“Nếu tôi phải quyết định…”: tổng giám mục Charles Scicluna ủng hộ hôn nhân cho các linh mục
