Tại Mông Cổ, Đức Phanxicô cố gắng xoa dịu sự ngờ vực của Trung quốc với người công giáo
Khi đến dâng thánh lễ tại sân thể thao khúc côn cầu trên băng ở Oulan-Bator ngày chúa nhật 3 tháng 9, Đức Phanxicô xin người công giáo Trung quốc hãy là “người tín hữu kitô tốt và là người công dân tốt”. Simone Risoluti/AFP
la-croix.com, Loup Besmond de Senneville, Oulan-Bator, 2023-09-03
Đức Phanxicô không thể không thấy họ. Kể từ khi ngài đến Mông Cổ ngày thứ sáu 1 tháng 9, với lá cờ đỏ đầy sao trên tay, họ đi theo ngài trong chuyến tông du này. Từ buổi chào đón chính thức tại quảng trường trung tâm Oulan-Bator ngày thứ sáu đến thánh lễ tại sân thể thao khúc côn cầu trên băng của thành phố ngày chúa nhật, người công giáo Trung quốc đã có mặt tại mọi sự kiện của chuyến đi tới quốc gia nằm giữa Nga và Trung quốc ở Trung Á này.
Khoảng một trăm đến hai trăm tín hữu mang khẩu trang và đôi khi che khăn trên đầu, hãi sợ khi thấy máy quay truyền hình đến gần, họ xin nhà báo đừng tiết lộ danh tính để họ không gặp nguy hiểm.
Lời chào nồng nhiệt đến “người Trung quốc cao quý”
Khi thánh lễ ngày chúa nhật kết thúc, trước khoảng 2.000 người tham dự, trong đó có vài chục giáo dân Trung quốc, Đức Phanxicô đã gởi “lời chào nồng nhiệt đến người dân Trung quốc cao quý” và chúc họ những gì tốt đẹp nhất, lời chúc được mọi người nồng nhiệt vỗ tay. Kể từ khi bắt đầu chuyến tông du Mông Cổ, Đức Phanxicô đã không ngừng gởi thông điệp đến Bắc Kinh.
Nắm tay giám mục Dòng Tên Stephen Chow Sau-yan đương nhiệm và hồng y tiền nhiệm John Tong Hon Hồng Kông, ngài nói tiếp: “Tôi xin người công giáo Trung quốc hãy là người tín hữu kitô tốt và là người công dân tốt.” Một tuyên bố ngay lập tức được truyền thông Vatican loan truyền.
Yêu cầu mang tính biểu tượng này được đưa ra khi mối quan hệ giữa Bắc Kinh và Vatican tiếp tục căng thẳng, sau khi Trung quốc vi phạm thỏa thuận song phương tạm thời về việc bổ nhiệm các giám mục, được ký kết vào năm 2018 và được gia hạn hai lần.
Ông Michel Chambon, giám đốc Sáng kiến Nghiên cứu Công giáo châu Á, giải thích: “Rõ ràng đó là thông điệp được gởi đến chính quyền Trung quốc để trấn an họ, cho họ biết ngài không kêu gọi người công giáo phản kháng”.
Các giám mục Trung Quốc bị cấm
Kể từ khi bắt đầu chuyến đi lịch sử này, ít nhiều rõ ràng, vấn đề Trung quốc đã có mặt khắp nơi. Sự có mặt của giám mục Stephen Chow Sau-yan không phải là ngẫu nhiên, vì trong những tháng gần đây, ngài đã thành nhân vật trung tâm trong hồ sơ Trung quốc tại Vatican. Ngài sẽ được phong hồng y vào cuối tháng 9 và được Vatican xem là “cầu nối” với Giáo hội Trung quốc, ngài đã đến Bắc Kinh tháng 4 vừa qua để gặp chính quyền Trung quốc và trong những tháng tới, ngài sẽ đi khắp nội địa Trung quốc.
Đức Phanxicô đi Mông Cổ: những quan tâm ngoại giao cao độ của một chuyến đi bất ngờ
Giám mục Dòng Tên có thể đến Oulan-Bator để gặp giáo hoàng, nhưng đây không phải là trường hợp của các nhà lãnh đạo công giáo ở nội địa Trung quốc, các giám mục bị Bắc Kinh chính thức cấm đến Mông cổ trong dịp này. Trước khi lên tiếng vào cuối thánh lễ ngày chúa nhật, Đức Phanxicô đã nhân rộng các thông điệp sâu đậm đến Bắc Kinh, ca ngợi Mông Cổ là mô hình dân chủ và là đất nước có tự do tôn giáo, đồng thời ngài cám ơn chính quyền đã đấu tranh chống lại vũ khí hạt nhân. Một loại vũ khí cả hai nước láng giềng của Mông Cổ đều có.
Đức Phanxicô đến Mông Cổ, đất nước “dường như bất tận”
Một ngày trước đó, trước khi các nhà lãnh đạo cộng đồng công giáo nhỏ trong nước tập trung tại nhà thờ Thánh Phêrô Phaolô, Đức Phanxicô đã nhấn mạnh: “Các chính phủ và các tổ chức thế tục không có gì phải lo sợ trước hành động truyền giáo của Giáo Hội vì Giáo Hội không có chính sách nào để theo đuổi.”
“Trung Quốc rất lo lắng về chuyến đi này”
Những giờ đầu tiên của chuyến đi là dịp để có trao đổi chính thức giữa Rôma và Bắc Kinh khi máy bay của giáo hoàng bay trên không phận Trung quốc. Trong thông điệp theo thông lệ này, Đức Phanxicô bảo đảm với chủ tịch Tập Cận Bình về lời cầu nguyện cho “sự thịnh vượng quốc gia” và xin “ơn trên ban sự hiệp nhất và hòa bình” cho quốc gia. Khi đó, Trung quốc cho biết họ muốn “tăng cường sự tin cậy lẫn nhau” với Vatican và hoan nghênh những lời trong thông điệp của giáo hoàng “phản ánh tình hữu nghị và thiện chí”.
Một số nguồn tin cho biết Bắc Kinh đang theo dõi rất sát chuyến tông du của Đức Phanxicô. Một nguồn tin Vatican xác nhận, “Trung quốc rất lo về chuyến đi này. Nhưng họ không thể thấy, đây là việc nằm ngoài phạm trù chính trị của họ. Chúng tôi không muốn quyền lực.”
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Đằng sau chuyến đi Mông Cổ, Đức Phanxicô gởi thông điệp đến Nga và Trung quốc