Các tiết lộ về ông Jean Vanier: Cộng đoàn Arche đã xử lý khủng hoảng như thế nào
la-croix.com, Céline Hoyeau, 2020-02-22
Sau tám tháng giao cho một ủy ban độc lập điều tra, ngày thứ bảy 22 tháng 2, cộng đoàn Arche đưa ra công chúng bản báo cáo về các lạm dụng tình dục của ông Jean Vanier, người sáng lập cộng đoàn. Cộng đoàn Arche vẫn còn ở giai đoạn đầu của công việc điều tra lâu dài và dự định đi đến cùng cuộc điều tra này dù có đau đớn như thế nào.
Một sự thật hiển nhiên. Đối diện với các khiếu nại về người sáng lập của họ, dù được cả thế giới ngưỡng mộ như thế nào, những người có trách nhiệm với cộng đoàn Arche khẳng định, họ không ngần ngại bắt tay vào tiến trình đi tìm sự thật. Ông Pierre Jacquard, người trách nhiệm cộng đoàn Arche tại Pháp nhấn mạnh, ngoài “nghĩa vụ cấp bách” đối với các nạn nhân, “đưa ra ánh sáng, tiếp nhận các tiết lộ này là cách tốt nhất để giúp cho các cộng đoàn chúng tôi và cho tương lai của chúng tôi. Chúng tôi đã chọn minh bạch nhân danh các giá trị mà chúng tôi đã cam kết với cộng đoàn Arche. Chúng tôi không thể xây dựng cộng đoàn trên nói dối”.
Khi vào năm 2015, một cuộc điều tra giáo luật được thực hiện theo yêu cầu của cộng đoàn Arche cho biết linh mục Thomas Philippe, cha thiêng liêng của ông Jean Vanier, người đã truyền cảm hứng để xây dựng cộng đoàn, cho biết linh mục đã phạm tội lạm dụng tình dục với các phụ nữ trưởng thành và không khuyết tật tại cộng đoàn Arche, một tình trạng khó chịu đã xảy ra. Ông Jean Vanier có biết không? Mỗi lần các người có trách nhiệm cộng đoàn Arche, những người chung quanh và báo chí (La Croix ngày 16 tháng 10-2015) hỏi ông điều này, ông đều kiên quyết phủ nhận.
Khi đó các thông tin của cộng đoàn Arche nhấn mạnh đến sự khác biệt rất thực giữa hai người vào những năm 1970 về định hướng đại kết và liên tôn giáo của cộng đoàn. Một cách để bảo vệ ông Jean Vanier khỏi các ảnh hưởng tiêu cực lệch lạc của linh mục Philippe.
Nhưng năm sau, tháng 5 năm 2016, cộng đoàn Arche nhận chứng từ đầu tiên của một nữ cựu thành viên cộng đoàn đặt vấn đề về hành vi của ông Jean Vanier đối với bà trong những năm 1970. Hỏi về mối quan hệ này, ông nhận ra bà ngay và khẳng định ông nghĩ có đi có lại. Ngược lại, ông nói ông không nhớ gì về việc biện minh đây là thần nghiệm. Sự việc dừng lại đó. Và ông hứa có một tiến trình xin tha thứ với phụ nữ này. Cho đến tháng 3 năm 2019, một thời gian ngắn trước khi ông qua đời, một phụ nữ khác lên tiếng. Ngay lập tức, chúng tôi quyết định mở cuộc điều tra. Tổng cộng có sáu phụ nữ làm chứng, họ trưởng thành và không khuyết tật, các vi phạm xảy ra trong thời gian từ năm 1995 đến năm 2005, họ đã làm chứng với ủy ban. Nhưng cộng đoàn Arche có các người khác sẽ làm chứng một khi bản báo cáo đưa ra công chúng rộng rãi.
Một ủy ban giám sát độc lập
Cộng đoàn Arche dùng các phương tiện để cuộc điều tra này nghiêm túc nhất có thể. Cuộc điều tra được giao cho một cơ quan ở Anh, GCPS Consulting, có tiếng trong chuyên ngành bảo vệ chống các lạm dụng tình dục. Song song vào đó, một ủy ban giám sát độc lập gồm hai công chức cao cấp Pháp có trách nhiệm đánh giá tính toàn vẹn và độ tin cậy của tiến trình điều tra và kết quả của nó. Các kết quả được kết hợp với công việc lịch sử được giao cho sử gia Antoine Mourges và được nhiều chuyên gia khác xem lại trong tài liệu lưu trữ của Dòng Đa Minh ở Paris và thư từ cá nhân chưa được công bố của ông Jean Vanier.
Theo yêu cầu của họ, các người có trách nhiệm ở cộng đoàn Arche cũng đã được Hội đồng độc lập về các lạm dụng tình dục trong Giáo hội tiếp, hội đồng này do ông Jean-Marc Sauve đứng đầu và họ đã gởi kết quả toàn bộ cuộc điều tra cho hội đồng. Toàn bộ tiến trình này được thực hiện với sự hợp tác đầy đủ với Giáo hội. Họ cũng được Hội đồng Giám mục Pháp và Hội đồng nam nữ tu sĩ Pháp (Corref), cũng như Giáo chủ Anh giáo Đức Giám mục Justin Welby hỗ trợ, kể cả Đức Phanxicô, ngài đã tiếp các người trách nhiệm cộng đoàn Arche ở Rôma cách đây ba tuần. Ông Stephan Posner, người trách nhiệm cộng đoàn Arche quốc tế cho biết: “Chúng tôi cảm nhận ngài rất thấu cảm. Ngài cũng bị sốc nhưng chúng tôi khẳng định, chúng tôi sẽ làm để đưa ra ánh sáng”.
Cộng đoàn Arche vẫn còn ở giai đoạn đầu của công việc điều tra lâu dài và dự định đi đến cùng cuộc điều tra này dù có đau đớn như thế nào, dù cho hình ảnh huyền thoại của nhà sáng lập bị sụp đổ. Ông Stephan Posner nói: “Không có bằng chứng nào để nói các người có trách nhiệm ở cộng đoàn Arche đã biết, đã hiểu và đã bao che”. Một ủy ban đầu tiên sẽ được thành lập để nhận các báo cáo, các khiếu nại. Một ủy ban khác sẽ tiếp nhận các phụ nữ liên hệ, khi họ gởi đơn yêu cầu đến cộng đoàn Arche, ủy ban này sẽ làm việc trong một thời gian dài hơn.
Để tang hai lần
Một khoảng không gian để nói lên lời sẽ được cộng đoàn Arche mở ra để giúp các thành viên diễn tả các phản ứng của họ và tháp tùng họ trong tiến trình “để tang”. Các người trách nhiệm cộng đoàn Arche đã viết trong thư công bố trên mạng ngày 22 tháng 2: “Chúng tôi không đặt lại vấn đề về các thành quả đáng kể của ông Jean Vanier đã làm trong suốt cuộc đời, tuy nhiên chúng tôi phải “để tang” cho một số tầm nhìn mà chúng tôi có về ông cũng như về nguồn gốc của chúng tôi. Chúng tôi tin tưởng vào khả năng tập thể của chúng tôi để vượt qua cơn khủng hoảng này.”
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Xin đọc thêm: Các tiết lộ về ông Jean Vanier: Dòng Đa Minh “tìm hiểu sự thật” về linh mục Thomas Philippe
