Đức Phanxicô phong thánh cho tất cả
Fatima (Bồ Đào Nha), 1917. Jacinta Marto, Lucia Dos Santos và Francisco Marto (từ trái qua phải).
leparisien.fr, Jérôme Sage, 2017-04-23
Ngày 13 thang 5-2017, Đức Phanxicô phong thánh cho hai em bé mục đồng ở Fatima. Đó là một trong các chìa khóa để hiểu đường lối hành động của ngài.
Thêm hai vụ phong thánh nữa! Đức Phanxicô loan báo, ngày 13 tháng 5 ngài sẽ nâng lên hàng hiển thánh hai em bé mục đồng đã thấy Đức Mẹ hiện ra ở Fatima, Bồ Đào Nha ngày 13 tháng 5-1917. Đó là dấu chỉ đường lối hoạt động giáo hội của ngài. Trong lần phong thánh đầu tiên trong triều giáo hoàng của ngài năm 2013, ngài đã làm một kỷ lục: một lần một, ngài tuyên thánh 813 người Ý, người dân của làng Otrante, vùng Pouilles, bị những người xâm lấn Thổ Nhĩ Kỳ hành quyết năm 1480. Hành vi cho thấy một triều giáo hoàng mà sự thánh thiện mang một hương sắc đặc biệt…
Rất nhiều sứ điệp chính trị gởi cho thế giới
Sử gia công giáo Christophe Dickès, tác giả quyển Mười hai Giáo hoàng làm xáo động thế giới (Ces douze papes qui ont bouleversé le monde, Nxb Tallandier, 2015) giải thích: “Mỗi triều giáo hoàng có căn tính, có tính cách xã hội cho việc phong thánh riêng của mình, Đối với Đức Phanxicô, phong thánh cho Giám mục Oscar Romero là một hành vi chính trị (Giám mục Romero người bảo vệ cho các nông dân không đất, bị giết ở Salvador năm 1980 khi đang làm lễ. Hồ sơ phong thánh bị Vatican chận vì các quan điểm bị cho là thân mác-xít của ngài). Và không một ai chống đối vì người ta không chống đối giáo hoàng. Dĩ nhiên, các quyết định này gây tranh luận. Chẳng hạn, có một số người không bằng lòng việc phong thánh Đức Gioan-Phaolô II, họ cho rằng quá sớm.”
Vì nếu Vatican có Bộ Tuyên Thánh để nghiên cứu theo một tiến trình điều tra tỉ mỉ các phép lạ được xác nhận – một phép lạ cho hàng chân phước và hai phép lạ cho hàng hiển thánh -, thì các vụ phong thánh mang nhiều dấu ấn và sứ điệp chính trị mà Giám mục địa phận Rôma muốn gởi cho thế giới.
Nhà sử học Dickès nói thêm: “Đức Gioan-Phaolô II suy nghĩ đến cuối thời gian, ở một thế kỷ phủ nhận nhân loại, vì thế ngài phải phong thánh các vị tử đạo của chiến tranh Tây Ban Nha, của chủ nghĩa cộng sản, chủ nghĩa phát-xít…” Trong 25 năm, Giáo hoàng Ba Lan phong 482 thánh, hơn các vị tiền nhiệm gộp lại từ thế kỷ 15. Nhưng Đức Phanxicô đang đi đúng hướng để theo kịp, vì “chỉ” 35 buổi lễ phong thánh đã diễn ra, trên thực tế đôi khi nó bao gồm rất nhiều người. Vì vậy, tháng 10 sắp tới, 30 người Ba Tây sẽ được phong thánh cùng một lúc!
Đây là cuộc cách mạng của Đức Phanxicô, khi ngài sử dụng quyền giáo hoàng để phong thánh chỉ đơn giản bằng một tự sắc, không án, không cần bằng chứng phép lạ buộc phải có hay cái chết tử đạo. Một thủ tục ngài đã dùng năm lần. Thêm nữa, việc phong thánh Đức Gioan XXIII đã được thực hiện mà không cần một phép lạ thứ hai. Cuối cùng, Đức Giáo Hoàng của người nghèo đặt ra “bảng giá” để giới hạn chi phí đôi khi rất lớn, mà các địa phận phải đảm trách để phong chân phước hay phong thánh một vị! “Nơi Đức Phanxicô có một sự phục hồi lòng mộ đạo bình dân: lần tràng hạt, đọc lời cầu nguyện đơn giản. Phong thánh các mục đồng Fatima ở trong tinh thần này.”
Dự kiến có 500 000 hành hương ở Fatima
Đây là câu chuyện của một ngôi làng nhỏ ở Bồ Đào Nha, cách thủ đô Lisbon 130 cây số về phía Bắc, nơi này trở nên một trong những nơi hành hương của người công giáo trên thế giới nhờ ba trẻ đã thấy Đức Mẹ hiện ra sáu lần.
Hai trong các em này, Jacinta Marto và người anh cả Francisco, 7 và 8 tuổi lúc đó, sẽ được phong thánh vào ngày 13 tháng 5-2017. Năm 2000 Đức Gioan-Phaolô II đã phong chân phước cho hai em. Trong ngày kỷ niệm 100 năm Đức Mẹ hiện ra, Đức Phanxicô sẽ đến đền thánh Fatima. Dự kiến có 500 000 tín hữu hành hương đến đây vào dịp lễ này. Và Bồ Đào Nha đã quyết định phục hồi lại việc kiểm soát biên giới trong dịp này. Tổng cộng hàng năm có 5 triệu du khách đến Fatima.
Tù khi Đức Mẹ hiện ra, nhà nguyện khiêm tốn được xây năm 1919 đã được bao chung quanh bởi một đền thánh khổng lồ. Các giáo dân hành hương nghe sứ điệp của Lucia, cô gái được thấy Đức Mẹ hiện ra. Francisco và Jacinta chết trước năm 1920 vì dịch cúm Tây Ban Nha. Xơ Lucia qua đời năm 2005 ở tuổi 97, xơ sẽ được phong chân phước một ngày gần đây. Xơ đi tu dòng kín, xơ đã tiết lộ “bí mật” Fatima, các lần thế giới bị chiến tranh, báo cho giáo hoàng sự đau khổ và cái chết. Một sứ điệp đáng lo ngại được nói lên trong thời kỳ Thế Chiến Thứ Nhất, mà hôm nay còn vang vọng trong lòng các tín hữu ở Fatima: “Chiến tranh sẽ chấm dứt, nhưng nếu người ta không chấm dứt tấn công Chúa… thì một cuộc chiến tranh khác còn tệ hơn thế sẽ bắt đầu.”
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Hình: Ngày 4 tháng 9-2016, Đức Phanxicô phong thánh cho Mẹ Têrêxa
