Loan báo Lời Chúa không bao giờ tách rời khỏi sự thông hiểu với yếu đuối của con người. Đây là thông điệp của Đức Giáo hoàng Phanxicô trong bài giảng thánh lễ ban sáng ngày thứ sáu 20-5 tại Nguyện đường Nhà trọ Thánh Marta.
Qua bài Phúc âm trong ngày kể lại Chúa Kitô nói chuyện với người Pharisiêu về tội ngoại tình, Đức Phanxicô nói rằng, ‘Thiên Chúa vượt ngoài nhãn quan của con người, bởi con người muốn hạ nhãn quan của Thiên Chúa xuống thành một thứ phương trình ngụy biện.’
‘Những người Pharisiêu tìm cách gài bẫy Chúa Giêsu nhiều lần, và hôm nay bài Phúc âm kể cho chúng ta một lần như thế, khi họ hỏi Ngài liệu người đàn ông có được rẫy vợ mình không.
Có những cái bẫy ngụy biện, được dựng lên bởi một nhóm nhỏ các thần học gia tin rằng mình nắm hết mọi hiểu biết và khôn ngoan của dân Chúa. Đây là cạm bẫy mà Chúa Giêsu đã tránh được, bằng cách đi xa hơn, hướng đến sự viên mãn của đời sống vợ chồng. Chúa Giêsu cũng đã từng làm thế khi những người Sadducee hỏi ngài về người phụ nữ có bảy người chồng. Và Chúa Giêsu đã khẳng định bà sẽ không là vợ của ai cả, bởi trong thiên đàng, họ không kết hôn cũng không chạy theo hôn nhân.
Như thế là Chúa Kitô hướng đến sự viên mãn cánh chung của hôn nhân. Còn với những người Pharisiêu lần này, Ngài hướng đến ‘sự viên mãn của hòa hợp trong tạo vật.’ Thiên Chúa tạo dựng người nam người nữ, và cả hai nên một thân thể.
Họ không còn là hai nhưng là một, và sự gì Thiên Chúa tác thành loài người không được phân ly. Chúa Giêsu đã trả lời với một sự thật quá đỗi, một sự thật thẳng thừng. Đây là sự thật. Luôn luôn trọn vẹn. Và Chúa Giêsu không bao giờ thỏa hiệp sự thật. Còn những người này, những người tự cho mình là được soi sáng, họ luôn luôn thỏa hiệp sự thật, biến sự thật thành ngụy biện.
Nhưng Chúa Giêsu quá giàu lòng thương xót, Ngài quá cao cả, và không bao giờ, không, không bao giờ đóng cửa với người có tội. Ngài cũng không chỉ giới hạn trong việc công bố chân lý của Thiên Chúa, nhưng còn hỏi người Pharisiêu xem Moses đã viết gì trong Luật. Và khi người Pharisiêu trả lời rằng ông Moses cho phép một người đàn ông viết giấy rẫy vợ mình, thì Chúa Giêsu trả lời rằng đó là do ‘tâm hồn các ông quá chai đá.’ Chúa Giêsu luôn phân biệt giữa sự thật và sự yếu đuối của con người, mà không để lời lẽ làm cho méo mó.
Trong thế giới chúng ta sống, với nền văn hóa tạm thời này, thì tội đang rất mạnh. Nhưng Chúa Giêsu nhắc cho chúng ta rằng, ‘Có sự chai đá trong tâm hồn, có tội, nhưng có thể tha thứ thông hiểu, đồng hành, dung nạp, nhận định các trường hợp này … Nhưng luôn luôn … Không bao giờ mua bán sự thật.’ Chúa Giêsu vừa tuyên bố sự thật, vừa thông hiểu với những người có tội, người yếu đuối.
Chúa Giêsu dạy chúng ta hai điều: sự thật và thông hiểu. Đây là điều mà những ‘thần học gia’ không làm được, bởi họ bị giam trong cái bẫy của ‘phương trình ngụy biện’ kiểu ‘Có được làm thế này? Không được làm thế kia?’ và thế là họ vừa không thể có được cái nhìn cao cả vừa không biết yêu thương những con người yếu đuối. Hãy xem cách Chúa Giêsu đối xử tinh tế thế nào với người phụ nữ ngoại tình sắp bị ném đá: ‘Cả ta nữa, ta cũng không lên án chị. Đi đi, và đừng phạm tội nữa.’
Nguyện xin Chúa Giêsu dạy cho chúng ta gắn bó chặt chẽ với sự thật, và có một tâm hồn biết thông hiểu và đồng hành với tất cả những anh chị em đang gặp khó khăn.
J.B. Thái Hòa chuyển dịch