Một báo cáo chưa từng có nêu bật vấn đề bạo lực tình dục trong Giáo hội Tây Ban Nha
Ngày thứ sáu 27 tháng 10, một báo cáo về bạo lực tình dục với trẻ vị thành niên ở Tây Ban Nha đã được công bố, chỉ trích gay gắt thái độ của Giáo hội công giáo và nói đến có hàng hàng trăm ngàn nạn nhân ở Tây Ban Nha.
la-croix.com, Alice d’Oléon, 2023-10-27
Ngày thứ sáu 27 tháng 10, thanh tra viên, người bảo vệ người dân Angel Gabilondo trình bày một báo cáo về bạo lực tình dục trên trẻ vị thành niên trong Giáo hội công giáo, tại Đại hội Đại biểu Tây Ban Nha, Madrid. JAVIER SORIANO/AFP
Báo cáo đã được các nạn nhân chờ đợi từ lâu, đây là kết quả công việc của một Ủy ban điều tra độc lập, chỉ trích thái độ của tổ chức giáo hội. Báo cáo không đưa ra con số chính xác, nhưng bao gồm một cuộc khảo sát được thực hiện theo yêu cầu của Ủy ban với 8.000 người. Theo khảo sát này, 1,13% dân số trưởng thành hiện nay (trong tổng số gần 39 triệu người) là nạn nhân của các vụ tấn công tình dục trong nhà thờ kể từ những năm 1970, trong đó có 0,6% cho biết đã bị các giáo sĩ tấn công tình dục.
Hàng trăm ngàn nạn nhân
Theo con số của nhật báo El Pais ở Madrid, số nạn nhân bị tấn công tình dục trong Giáo hội Tây Ban Nha có thể lên tới 440.000 người, tuy nhiên con số này không xuất hiện trong báo cáo.
Một bài học từ cuộc khảo sát ở Tây Ban Nha cho toàn xã hội: 11,7% số người được hỏi cho biết họ là nạn nhân của lạm dụng tình dục lúc thơ ấu hoặc thanh thiếu niên, chủ yếu là trong môi trường gia đình. Công việc của Ủy ban do ông Angel Gabilondo, người bảo vệ người dân điều hành (tiếng Tây Ban Nha tương đương với người bảo vệ nhân quyền ở Pháp), dựa trên các chuyên gia về luật và những người hỗ trợ nạn nhân, cũng như lời khai của chính các nạn nhân.
Vatican ra lệnh điều tra các vụ lạm dụng ở Tây Ban Nha
Bồi thường cho nạn nhân
Ước tính về số lượng nạn nhân đã gây ra phản ứng mạnh mẽ trong giới chính trị. Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sanchez nhận xét: “Ngày nay đất nước chúng ta đang khá hơn vì sự thật ai cũng biết vấn đề này, nhưng không ai nói tới đã được phơi bày.”
Ông Galibondo tuyên bố trong một cuộc họp báo: “Trong số các biện pháp được đề xuất trong báo cáo là Nhà nước thành lập quỹ bồi thường cho nạn nhân”, ông tố cáo sự im lặng của những người lẽ ra có thể làm nhiều hơn để ngăn chặn bạo lực tình dục trong Giáo hội, đồng thời đặt vấn đề về phản ứng không thỏa đáng của tổ chức. Ông cho biết các vụ việc chủ yếu liên quan đến giai đoạn từ 1970 đến nay.
Một báo cáo mới
Báo cáo này là báo cáo đầu tiên ở Tây Ban Nha, được quyết định một phần sau công việc điều tra của nhật báo El Pais. Hội đồng Giám mục Tây Ban Nha (CEE) đã từ chối ủy quyền cho một Ủy ban độc lập làm sáng tỏ mức độ của cuộc khủng hoảng. Vượt qua sự miễn cưỡng này, tháng 3 năm 2022, Quốc hội Tây Ban Nha đã bỏ phiếu để thành lập Ủy ban. Hàng giám mục Tây Ban Nha ban đầu từ chối tham gia vào ủy ban điều tra, lập luận tổ chức giáo hội không phải là cơ quan duy nhất có liên quan và từ chối biến Giáo hội thành “vật tế thần”.
Các giám mục chịu áp lực
Tuy nhiên đứng trước áp lực chính trị ngày càng tăng, họ đồng ý cung cấp cho Ủy ban thông tin về các trường hợp lạm dụng trẻ em được các giáo phận thu thập. Ông Angel Gabilondo tóm tắt: “Sẽ là nói dối nếu tôi nói rằng không có ai cộng tác hoặc nếu tôi nói rằng có một hợp tác phi thường”.
Hội đồng Giám mục Tây Ban Nha nhờ một công ty luật độc lập kiểm toán hồ sơ lạm dụng
Ngược với các Giáo hội Pháp, Đức, Ai-len hay Mỹ, các nước có truyền thống công giáo mạnh, Tây Ban Nha chưa bao giờ có cuộc điều tra độc lập về tai họa này. Trong nhiều năm Hội đồng Giám mục Tây Ban Nha đã từ chối bất kỳ cuộc điều tra chuyên sâu nào, họ không muốn tham gia vào công việc của Ủy ban. Nhưng tháng 2 năm 2022, Giáo hội Tây Ban Nha đã tiến hành cuộc kiểm tra bên ngoài, được giao cho công ty luật Cremades & Calvo Sotelo để làm sáng tỏ các hành động cá nhân của hàng giáo sĩ trên trẻ em trong Giáo hội Tây Ban Nha. Kết quả sẽ được trình bày vào cuối năm, sau khi công bố bản tóm tắt vào tháng 11. Dưới áp lực, Hội đồng Giám mục sẽ họp phiên họp toàn thể bất thường ngày thứ hai 30 tháng 10 để nghiên cứu báo cáo của Ủy ban độc lập.
Hội đồng bào chữa là đã đưa ra các biện pháp xử lý bạo lực tình dục, cũng như các văn phòng “bảo vệ trẻ em” trong các giáo phận, tháng 6 vừa qua, họ đã thu thập lời khai của 927 nạn nhân. Tuy nhiên, con số này thấp hơn nhiều so với con số 2.206 nạn nhân được nhật báo El Pais thống kê, đã tạo ra cơ sở dữ liệu riêng vào năm 2018. Những trường hợp đầu tiên có từ năm 1927.
Nhật báo Madrid cũng xác định 1.036 nhân vật tôn giáo bị cáo buộc tấn công tình dục trẻ vị thành niên. Ngày thứ sau báo El Pais đăng: “Theo các chuyên gia, đây chỉ là phần nổi của tảng băng chìm”. Báo cáo được công bố ngày thứ sáu đã chứng minh họ đúng.
Ông Angel Gabilondo quả quyết trong buổi trình bày báo cáo: “Tôi tin tưởng Giáo hội Công giáo sẽ đương đầu với thách thức mà họ phải đối diện và sẽ có cơ hội để giải quyết vấn đề này. Nếu không họ sẽ sai.”
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch