Hồng y Hollerich tiến trình sẽ theo cho đến tháng 10 năm 2024  

99

Hồng y Hollerich tiến trình sẽ theo cho đến tháng 10 năm 2024

cath.ch, I.Media, 2023-10-19

Đức Phanxicô và hồng y Jean-Claude Hollerich, chủ tịch Hội đồng Giám mục châu Âu và là tổng tường trình của Thượng hội đồng | © Twitter COMECE

Đức Phanxicô nói trong buổi khai mạc Thượng hội đồng về tương lai Giáo hội ngày 4 tháng 10 tại Quảng trường Thánh Phêrô: “Thượng hội đồng được kêu gọi để xây dựng một Giáo hội lấy Thiên Chúa làm trung tâm và vì thế không chia rẽ bên trong cũng như không bao giờ khắc nghiệt với bên ngoài.”

Ngày thứ tư 18 tháng 10, hồng y Jean-Claude Hollerich đã giải thích cho các thành viên về “hai nhiệm vụ” mà họ sẽ phải thực hiện từ nay đến phiên họp tháng 10 năm 2024. Các thành viên sẽ giới thiệu “báo cáo tổng hợp” của tháng làm việc ở cấp địa phương và lên kế hoạch thu thập các phản ứng để chuẩn bị cho phiên họp Rôma cuối cùng của Thượng hội đồng.

Các nguyên tắc của báo cáo tóm tắt này được hầu hết người tham dự thông qua sáng nay trong cuộc bỏ phiếu đầu tiên của Thượng hội đồng này, bao gồm cả giáo dân.

Hồng y Jean-Claude Hollerich tuyên bố: “Chúng ta đang đi đến hồi kết. Nhưng xin quý vị chú ý: điều này không được trở thành lý do để giảm bớt sự cam kết của chúng ta với công việc, như thử đây là tuần học cuối cùng.”

Kể từ ngày 18 tháng 10, các thành viên sẽ thảo luận mô hình cuối cùng – về sự tham gia – của Tài liệu Làm việc, tài liệu này tổng hợp những suy tư và câu hỏi được nêu ra trong Giáo hội công giáo trong hai năm vừa qua ở cấp địa phương và lục địa.

Ngài giải thích việc kết thúc phiên họp tại Rôma – chính thức là ngày 29 tháng 10 – trùng hợp với thời điểm bắt đầu một giai đoạn “quan trọng không kém” trong tiến trình thượng hội đồng: giai đoạn giữa hai phiên họp. Đức Phanxicô muốn hai phiên họp cách nhau một năm, để các suy tư được trưởng thành – một số liên quan đến những điểm rất tế nhị – một thách thức qua-về giữa Rôma và các Giáo hội địa phương. 

Các mong chờ thay đổi lớn

Hồng y Hollerich nhắc các thành viên, sự kiện này đã khơi dậy những mong chờ đáng kể, nhất là ở các phương tiện truyền thông lớn, đặc biệt là những người ở xa Giáo hội nhất và những người quan tâm đến những thay đổi có thể có về một số chủ đề rất hạn chế. Nhưng hồng y cũng nói về những mong chờ của các tín hữu kitô dấn thân, những người “tự hỏi điều gì sẽ thay đổi đối với họ” và làm thế nào có được sự “đồng trách nhiệm” của tất cả những người đã được rửa tội, để họ có thể được trải nghiệm. Ngài nhấn mạnh: “Chúng ta biết rõ, Thượng hội đồng này sẽ được đánh giá dựa trên những thay đổi có thể cảm nhận được do kết quả của nó.”

Từ chiếc bàn tròn được bố trí với 34 chiếc bàn khác ở Hội trường Phaolô VI rộng lớn, hồng y phát biểu bằng tiếng Anh, ngài đưa ra lộ trình mà các thành viên sẽ phải làm khi phiên họp đầu tiên này kết thúc. Với họ, trước tiên sẽ nói cho các cấp địa phương về thành quả đã thu thập được trong báo cáo tóm tắt. Như thế sẽ liên quan đến sự tham gia của các hội đồng giám mục, các cuộc họp của các nhóm thượng hội đồng, giao tiếp trên các phương tiện truyền thông, chuẩn bị các con đường thử nghiệm và đào sâu mà chúng ta sẽ cùng nhau xác định là phù hợp.

Nhiệm vụ thứ hai, bắt đầu lên kế hoạch thu thập các phản ứng từ các Giáo hội địa phương, thành quả của các cuộc trao đổi và các con đường để thử nghiệm và đào sâu. Mục tiêu là chuẩn bị cho phiên họp thứ hai, nhận thức rõ ràng hơn của Dân Chúa về ý nghĩa của việc trở thành một Giáo hội đồng nghị.

“Báo cáo tóm tắt” sẽ như thế nào?

Vào cuối phiên họp chung, hồng y Hollerich đã cung cấp cho các thành viên Thượng hội đồng những thông tin liên quan đến công việc của ủy ban báo cáo tóm tắt. Ông Paolo Ruffini, bộ trưởng bộ Truyền thông cho biết, một văn bản tương đối ngắn sẽ được đưa cho các nhà báo được công nhận trong một buổi họp giao ban.

Báo cáo sẽ gồm những điểm mà các thành viên đã đồng ý và các điểm vẫn còn bất đồng. Lộ trình này đưa ra “những câu hỏi mở”, đòi hỏi phải tìm hiểu sâu hơn từ góc độ giáo luật, thần học và mục vụ.

Báo cáo tóm tắt này không phải là “tài liệu cuối cùng” cũng không phải là “Tài liệu Làm việc” của kỳ họp tiếp theo vào tháng 10 năm 2024. Ông Paolo Ruffini nhấn mạnh: “Mục tiêu của tài liệu này là để  hỗ trợ cho giai đoạn tiếp theo”, ngoài ra ủy ban cũng muốn viết một lá thư để nói với tất cả các kitô hữu về kinh nghiệm của các thành viên Thượng hội đồng trong tháng này.

Với sự đồng ý của giáo hoàng, đề xuất này đã được đưa ra bỏ phiếu tại hội đồng với đa số thuận rất lớn: 335 phiếu thuận và 11 phiếu chống trong tổng số 346 người bầu. Đây là lần đầu tiên hội nghị bỏ phiếu, có 45 giáo dân có quyền bầu trong một Thượng hội đồng Giám mục được thành lập sau Công đồng Vatican II, ban đầu chỉ gồm các giám mục.

Các thành viên đang tiến hành tiến trình “tham gia”

Sáng nay, các thành viên của Thượng hội đồng đã khai mạc chu trình suy tư về “tham gia”, một chủ đề quan trọng vì liên quan đến việc tấn công chính quan niệm về quyền lực trong Giáo hội công giáo, cũng như việc phân định công bằng các quyền lực trong đó. Hồng y Hollerich đảm bảo, vấn đề không phải là “đặt câu hỏi về thẩm quyền của các thừa tác viên được phong chức” mà là hiểu cách thức giáo dân  có thể tham gia vào sứ mệnh của Giáo hội và “đồng trách nhiệm” với sứ mệnh đó, qua bí tích rửa tội của họ.

Về chủ đề chủ nghĩa giáo sĩ trị, được đề cập trong việc lạm dụng quyền lực của các thành viên hàng giáo sĩ, và đây là điều Đức Phanxicô muốn xóa bỏ, hồng y Hollerich cảnh báo: “Nơi nào chủ nghĩa giáo sĩ trị ngự trị, nơi đó có một Giáo hội bất động, một Giáo hội không truyền giáo. Như Đức Phanxicô thường nhắc, chủ nghĩa giáo sĩ trị có thể ảnh hưởng đến giáo dân, khi họ cho rằng họ đảm nhiệm chức vụ mãi mãi”.

Thượng hội đồng này phải đấu tranh chống lại mọi hình thức giáo sĩ trị, và do đó phải thay đổi ranh giới. Hồng y phân tích: “Những người theo chủ nghĩa giáo quyền chỉ muốn duy trì ‘hiện trạng’ vì họ muốn củng cố quyền lực của họ”.

Trong phần Tài liệu Làm việc về tham gia, có khoảng 60 câu hỏi rất đa dạng mà các thành viên phải giải quyết. Tài liệu đặc biệt đặt câu hỏi làm thế nào để khuyến khích sự tham gia của phụ nữ, người trẻ và các nhóm thiểu số trong Giáo hội, đặt ra vấn đề về việc thích ứng các cơ cấu giáo hội với phong cách quản trị đồng nghị.

Tài liệu Làm việc cũng đưa ra những suy nghĩ về mức độ thẩm quyền giáo lý của các hội đồng giám mục hoặc về thái độ đúng đắn của giáo hoàng trong trường hợp các thẩm quyền địa phương có những định hướng khác.

Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch