Giám mục Felix Gmür Thụy Sĩ kêu gọi chấm dứt luật độc thân bắt buộc
cath.ch, Raphael Zbinden, 2023-09-25
iám mục Felix Gmür, giáo phận Bâle, chủ tịch Hội đồng Giám mục Thụy Sĩ từ năm 2018, kêu gọi có những thay đổi sâu sắc trong Giáo hội | © Christian Merz
Trong một phỏng vấn với báo NZZ am Sonntag ngày 24 tháng 9 – 2023, giám mục Felix Gmür nói: “Đã đến lúc phải bãi bỏ luật độc thân bắt buộc”. Lời kêu gọi “rõ ràng” của giám mục giáo phận Bâle được đưa ra trong bối cảnh của một hoạt động truyền thông rộng lớn của Giáo hội Thụy Sĩ, khi Giáo hội đã bị mất uy tín rất nặng sau những sự kiện gần đây liên quan đến các vụ lạm dụng tình dục.
Giám mục thừa nhận: “Nguyên tắc của đời sống độc thân là ‘Tôi sẵn sàng cho Chúa’ nhưng tôi nghĩ nguyên tắc này không còn được xã hội ngày nay hiểu rõ nữa.” Ngài là người sẵn sàng cho các ông đã lập gia đình trở thành linh mục, cũng như ủng hộ việc truyền chức linh mục cho phụ nữ.
Trước đây giám mục chủ tịch Hội đồng Giám mục Thụy Sĩ luôn tỏ ra gần gũi với các quan điểm tiến bộ này, nhưng ngài chưa bao giờ tuyên bố rõ ràng như vậy. Sự rõ ràng trong các tuyên bố này đi theo đường lối của một tiến trình cởi mở của các giám mục Thụy Sĩ, sau các vụ lạm dụng tình dục nổi lên trong những tuần gần đây, dư luận quần chúng đã phản ứng rất gay gắt về vấn đề này.
“Trong quá khứ, chúng tôi đã hứa hẹn. Bây giờ chúng tôi hành động” –
Giám mục Felix Gmür
Dự án thí điểm của Đại học Zurich, do Giáo hội Thụy Sĩ ủy thác thực hiện công việc và công bố ngày 12 tháng 9, đã xác định hơn 1.000 trường hợp lạm dụng trong bối cảnh giáo hội từ 70 năm qua. Sự phẫn nộ từ những con số này càng được thúc đẩy do sự tiết lộ gần như đồng thời về một cuộc điều tra khác đang diễn ra chống lại một số thành viên của Hội đồng Giám mục Thụy Sĩ do Rôma quuyết định, sau những lời tố cáo của linh mục Nicolas Betticher.
Một “sự thay đổi văn hóa sâu sắc”
Đối diện với sự thừa nhận bản chất mang tính hệ thống của các vụ lạm dụng và thái độ hoài nghi xung quanh, các giám mục đang cố gắng thuyết phục người dân về mong muốn cải cách thực sự của họ. Với suy nghĩ này, ngày 23 tháng 9, Hội đồng Giám mục Thụy Sĩ đã đưa ra một thông cáo báo chí nêu chi tiết một số biện pháp nhất định, bao gồm cả việc thành lập một tòa án độc lập chịu trách nhiệm xét xử các giáo sĩ.
Ngày 20 tháng 9, Hội đồng Giám mục cũng đã mời một nhà báo cho mỗi vùng ngôn ngữ đến Zurich, trong các cơ quan báo chí lớn. Giám mục Felix Gmür, giám mục Joseph Maria Bonnemain (giám mục giáo phận Coire) và giám mục Alain de Raemy (giám quản tông tòa giáo phận Lugano) đã đảm bảo với các báo Le Temps, Neue Zürcher Zeitung (NZZ) và Corriere del Ticino, sẽ có một “thay đổi văn hóa sâu sắc“ trong Giáo hội công giáo Thụy Sĩ. Giám mục Gmür nhấn mạnh: “Trong quá khứ, chúng tôi đã hứa hẹn. Bây giờ chúng tôi hành động.” Giám mục Bonnemain nhấn mạnh: “Chúng tôi chịu trách nhiệm về những gì đã xảy ra cho đến nay. Do đó, trách nhiệm của chúng tôi là tạo ra một sự thay đổi thực sự.”
“Thời linh mục là thần-thánh đã qua rồi”
Về chiều kích cụ thể của “sự thay đổi văn hóa” này, các giám chức nhắc lại sự cần thiết phải xem lại hệ thống phẩm trật. Giám mục Gmür đánh giá: “Giáo hội đã rơi vào bẫy quyền lực, trong khi đức tin là một điều gì đó rất cá nhân. Đây là điều chúng ta phải quay trở lại. Chúng ta phải phân phối quyền lực một cách tốt hơn (…) Thời linh mục là thần-thánh đã qua rồi.”
Giáo hội “đã quá can thiệp vào những gì xảy ra trong phòng ngủ – Giám mục Felix Gmür
Dự án tòa án là một phần của vấn đề này. Ngài giải thích: “Chúng tôi, các giám mục, trong tuần này chúng tôi đã quyết định sẽ có một tòa án giáo hội ở Thụy Sĩ để giải quyết các vụ án kỷ luật và hình sự. Tòa án này sẽ hoạt động độc lập với chúng tôi và sẽ gồm các chuyên gia bên ngoài. Vì giáo luật không có các quy định cho một tòa án công lý như vậy nên chúng tôi cần thảo luận với Rôma.”
Ba giám mục cũng lưu ý đến sự cần thiết trong việc tiến hóa về mặt đạo đức tính dục. Ngoài việc chấm dứt luật độc thân bắt buộc, giám mục Gmür còn tuyên bố ủng hộ việc truyền chức cho phụ nữ. Ngài nói trong cuộc phỏng vấn: “Tôi không hiểu sự tuần phục của phụ nữ trong Giáo hội công giáo. Nó phải thay đổi.”
Các vấn đề được thảo luận tại Thượng Hội đồng
Chính giám mục Gmür bị chỉ trích vì đã quản lý yếu kém một số trường hợp lạm dụng trong giáo phận của ngài, và một lần nữa ngài công nhận đã phạm sai lầm: “Khi bắt đầu nhiệm chức giám mục, tôi đã đặt tầm quan trọng nhất vào việc thực hiện đúng đắn các thủ tục về mặt pháp lý. Nhưng các người liên hệ đã rất ít tham gia. Tôi hối tiếc rất nhiều. Với thời gian, tôi đã thay đổi quan điểm.”
Tuy nhiên, ngài phủ nhận Giáo hội chỉ phản ứng dưới áp lực của giới truyền thông: “Thật không đúng khi nói rằng cho đến nay chúng tôi chưa thực hiện các biện pháp. Ngược lại, chúng tôi đã hoạt động trong lĩnh vực này từ lâu: năm 2002, Hội đồng Giám mục đã thành lập nhóm đặc trách các vụ lạm dụng tình dục và đã áp dụng những hướng dẫn đầu tiên.”
Các giám mục cũng nhắc lại, nhiều vấn đề trong số này, đặc biệt là việc chấm dứt luật độc thân bắt buộc và việc truyền chức cho phụ nữ, sẽ được thảo luận trong Thượng hội đồng về tính đồng nghị tại Rôma vào cuối tháng 10 năm 2023. Ngài nhấn mạnh, -Giáo hội đã liên hệ quá nhiều đến những gì xảy ra trong phòng ngủ của mọi người. Luân lý phải thay thế đạo đức. Vai trò, vị trí của nam giới và phụ nữ cần phải được xem xét lại.” Các giám mục bảo đảm với các nhà báo, họ sẽ giải quyết những vấn đề này tại Thượng Hội đồng.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Đối diện với các lạm dụng, Đức Phanxicô cổ vũ “văn hóa chú ý”
Lạm dụng tình dục: các giám mục Thụy Sĩ có nguy cơ gặp rắc rối pháp lý không?
