“Chính vì tôi tin vào vẻ đẹp của đời sống độc thân mà nó phải trở nên tự do!”
Đức Phanxicô gặp các linh mục trong một buổi tiếp kiến chung tại Quảng trường Thánh Phêrô
la-croix.com, Charles Delhez linh mục Dòng Tên, nhà xã hội học, 2022-09-16
Được hỏi về phim tài liệu về đời sống độc thân của linh mục chiếu trên kênh Arte, linh mục Charles Delhez lấy làm tiếc, phim phát triển chủ đề theo một chiều, “phải từ bỏ độc thân bắt buộc cho linh mục”, bỏ qua đề xuất đã được đưa ra từ lâu trong việc duy trì một “hàng ngũ giáo sĩ độc thân và lập gia đình.”
Ngày thứ ba, 13 tháng 9, nhiều người đã xem phim “Độc thân của các linh mục, nỗi đau dai dẳng của Giáo hội công giáo”, và trên vấn đề này, tôi đã được các nhà báo phỏng vấn rất lâu.
Phim chỉ có vài phút nói về luật của giống loài. Tôi nóng lòng muốn thêm một chút sắc thái, vì với tôi, bối cảnh có vẻ như có phần giảm bớt suy nghĩ của tôi.
Rõ ràng, trên thực tế, chương trình này phát triển một luận điểm: chúng ta phải từ bỏ độc thân bắt buộc cho các linh mục. Từ lâu, tôi đã ủng hộ ý tưởng tìm kiếm, trong nguồn gốc và trong các Giáo hội Đông phương, một “hàng ngũ giáo sĩ gồm người đã kết hôn và người sống độc thân”. Nhưng tôi cũng ủng hộ vẻ đẹp của đời sống độc thân và sự phù hợp của nó với “chức vụ linh mục” – đó là từ chính xác. Trong chương trình này, hầu như không nói gì về nó.
Hồ sơ phải làm
Vì thế có một hoạt động phải làm. Và các nhà làm phim không đi tay không. Đa số những người được phỏng vấn có cuộc sống hai mặt. Các linh mục sống lứa đôi, hoặc rời tình trạng giáo sĩ nhưng vẫn tiếp tục làm mục vụ, hoặc thậm chí có con ẩn giấu hoặc công khai. Giáo hội lộ bộ mặt đạo đức giả có hệ thống… Một số chọn giáo phái kitô khác để có thể trở thành linh mục kết hôn. Từ những sáng kiến này là gì? Tuyệt đối không là gì. Đó là một thực tế, nhưng có phải là một thực tế duy nhất? Như thế sẽ không có linh mục độc thân hạnh phúc, sống đời độc thân trong trung tín, điều đó không có nghĩa là không chiến đấu hoặc không thiếu một cái gì?
Mọi thể chế đều tiến bộ qua nhiều lần vi phạm – dù có suy nghĩ hay không – đều lặp lại. Câu hỏi đặt ra là chúng ta có thể đi tới mà điều này không bị đứt đoạn không. Hiện các nhà cầm quyền làm ngơ. Có cấp bách để có một quyết định được đưa ra ở cấp độ thể chế nhằm tránh một ly giáo không? Chúng ta không thể đoán trước được sao? Không nên vì cấp bách mà thay đổi.
Độc thân tùy chọn
Từ lâu, tôi đã muốn độc thân là tùy chọn, nhưng tôi liên kết điều này với việc định dạng lại chính Giáo hội. Xã hội của chúng ta đã thay đổi, Giáo hội trở thành thiểu số và chúng ta đang dần trở lại “gia đình nhỏ” của những thế kỷ đầu tiên, với những cộng đồng nhỏ hơn, nhân danh Chúa Kitô và Tin Mừng kết hợp lại với nhau. Các cộng đoàn này phải có khả năng làm cử chỉ thiết yếu này đối với các kitô hữu: bẻ bánh để tưởng nhớ Chúa Kitô đã chết và đã sống lại. Và phải được “chủ trì” và việc này phải được các cộng đồng khác công nhận, giám mục chịu trách nhiệm đảm bảo sự thống nhất của họ.
Tất nhiên, sự tiến hóa này sẽ có hậu quả với phong cách của các linh mục mà chúng ta cần. Cách thức hoạt động của Giáo hội Cô-rinh-tô do Thánh Phaolô thành lập, với các trưởng lão chăm sóc cộng đồng trong khi người tông đồ tạo mối liên kết với các cộng đồng khác, có thể được xem như một kiểu mẫu.
“Chúa có muốn tôi độc thân không?”
Ơn gọi độc thân là đặc điểm của đời sống tu trì (các cha, các sư huynh, các nữ tu). Có một thời, bất kỳ tu sĩ nào có học thức một chút đều phải được thụ phong linh mục, coi như đó là một cấp bậc cao hơn. Giờ đây, đời sống tu trì tự nó có ý nghĩa, không phụ thuộc vào chức tư tế. Chúng ta cũng không nên tìm một chức linh mục độc lập với độc thân khi thừa nhận rằng hai ơn gọi này cũng có thể song hành với nhau không? Nói tóm lại, chính vì tôi tin vào vẻ đẹp của cuộc sống độc thân mà nó phải trở nên tự do!
Cha Charles Delhez vừa xuất bản Giáo hội công giáo. Được tái sinh hoặc biến mất, bà Christine Pedotti viết lời nói đầu (Église catholique. Renaître ou disparaître, nxb. Éditions jésuites).
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Bài đọc thêm: Tổng giám mục Pascal Wintzer: “Quy tắc độc thân làm Giáo hội mất đi các linh mục xuất sắc”
