Tại sao chúng ta cần có ý nghĩa cho cuộc sống của mình?
Chúng ta cần biết ý nghĩa cuộc sống của mình. Câu hỏi về ý nghĩa cuộc sống đáng được đặt ra vì một lý do đơn giản: ngay khi chúng ta không nắm được mục đích cuộc sống hàng ngày của mình, ngay khi cảm giác mình không có mặt tại đây thắng thế, thì chúng ta bị buồn chán xâm chiếm.
fr.aleteia.org, Jeanne Larghero, 2020-10-03
Chính vì được tự do mà con người tìm thấy hạnh phúc đáp trả cho các lựa chọn mình đã làm cho bản thân.
Chúng ta cần biết ý nghĩa cuộc sống của mình. Câu hỏi về ý nghĩa cuộc sống đáng được đặt ra vì một lý do đơn giản: ngay khi chúng ta không nắm được mục đích cuộc sống hàng ngày của mình, ngay khi cảm giác mình không có mặt tại đây thắng thế, thì chúng ta bị buồn chán xâm chiếm. Vì thế câu hỏi về ý nghĩa cuộc sống không phải là một chất vấn lý thuyết dành riêng cho một số ít trí thức lỗi lạc: trái lại, nhu cầu cần biết ý nghĩa làm sinh động một cách cụ thể từng khoảnh khắc của cuộc sống chúng ta. Vì lý do nào?
Vì chúng ta tự do
Rất đơn giản vì chúng ta tự do: khi chúng ta xem lại ngày của mình, chúng ta thấy gì? Những gì chúng ta làm, rất có thể chúng ta đã không làm. Trong câu “tôi có thể…”, chắc chắn có câu hỏi về ý nghĩa. Đó là lý do để chúng ta thức dậy mỗi buổi sáng, với điều kiện chúng ta chọn nó: mặt khác, ngay khi chúng ta cảm thấy bị bó buộc, chúng ta không còn nhận thức được lý do vì sao chúng ta làm việc này, thì sự buồn chán tăng lên. Và chúng ta thường nghĩ, và nghĩ sai khi chúng ta hành động vì nghĩa vụ: “Tôi thức dậy để đi làm vì tôi không còn lựa chọn nào khác, tôi đọc tất cả các e-mail này vì tôi phải đọc, tôi phải dọn dẹp mớ hỗn độn này vì không có tôi thì không ai làm…” Thực tế, chúng ta có thể thoát khỏi tất cả những chuyện này: chúng ta không phải là các khối gạch mắc kẹt trong bức tường!
Chúng ta biết ý nghĩa ngày của mình, và cuối cùng cuộc đời chúng ta gắn liền với món quà được ban cho chúng ta: tự do. Các khối gạch không đặt ra câu hỏi này, các con hải ly khi chúng xếp các cành cây để làm đập và cả máy tính của tôi khi nó nó ở chế độ chờ ngày hôm sau… Tất cả đều đã được lập trình. Còn con người chúng ta, chúng ta đặt mục tiêu cho chính mình. Dù đôi khi chúng ta cũng phạm sai lầm…
Có một mục đích
Đó là lý do vì sao, trên tất cả, con người cần có một mục đích: cần các lý do xác đáng để dấn thân vào một con đường, cần các mục đích có lợi để tiến về phía trước. Mặt khác, trên hết, con người cần sự nhất quán: cảm thấy trong những chuyện nhỏ nhặt của cuộc sống hàng ngày, các quyết định lớn nhỏ đều là các mảnh ghép của một bức tranh lớn hơn, muôn màu muôn sắc hơn.
Vì vậy, khi Thánh Âugutinô suy nghĩ đến câu hỏi hóc búa: “Chúng ta nên xin Chúa điều gì?”, câu trả lời của ngài rõ ràng ở ba chữ: Ora beatam vitam – “Cầu nguyện để có một đời sống hạnh phúc”. Trong lời cầu nguyện này, chúng ta xin và cùng lúc có được ánh sáng đến để soi sáng cho các ngày của chúng ta. Bởi vì lời cầu nguyện đặt chúng ta dưới tia sáng của Đấng biết tại sao chúng ta ở đó: Ngài muốn chúng ta vì chính chúng ta, vì chính con người thật của chúng ta. Đó là lý do câu hỏi về ý nghĩa cuộc sống không thể tách rời khỏi hạnh phúc và nó có được câu trả lời trong lời cầu nguyện. Thiên Chúa, Đấng biết rõ chúng ta, Ngài cho chúng ta biết nơi nào là nơi của chúng ta: trước tiên đó là nơi ở gần trái tim Ngài nhất, nhưng cũng ở trong sự đồng hành với Ngài suốt ngày. Câu hỏi này cũng có giải pháp rất cụ thể trong việc đồng hành thiêng liêng: nó cho chúng ta cơ hội để xem xét lại, theo thời gian các lựa chọn, định hướng và những thiếu sót của chúng ta. Nó cho phép chúng ta tha thứ, khuyến khích, an ủi vào mọi thời điểm trong cuộc đời, điều này chứng tỏ chúng ta có tự do.
Trong bí mật của trái tim chúng ta
Chúng ta cùng tóm tắt lại: chúng ta được mời gọi đến với hạnh phúc, vì chúng ta là con người tự do chứ không phải phần mềm có đôi chân biết đi, điều cần thiết là chúng ta phải quay trở lại, trong âm thầm của trái tim về những gì chúng ta thực sự muốn. Sau đó, chúng ta hãy dám hỏi Đấng mà chúng ta có thể nói: “Chúa đã tạo ra chúng con cho Chúa và trái tim chúng con bồn chồn cho đến khi nào nó được nghỉ an trong Chúa.” (Thánh Âugutinô, Lời Tự Thú)
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
