Truyền chức cho các ông đã kết hôn, các thượng hội đồng… Đức Phanxicô đã quyết định như thế nào
la-croix.com, Loup Besmond de Senneville, Rôma, 2020-09-06
Trong một ghi chú Đức Phanxicô gởi cho tạp chí Dòng Tên Văn minh Công giáo (Civiltà Cattolica) đăng ngày thứ bảy 5 tháng 9, Đức Phanxicô nhấn mạnh về quá trình ra quyết định trong kỳ họp Thượng Hội đồng Amazon.
Đây là một ghi chú vài dòng trên tạp chí Dòng Tên Văn minh Công giáo. Tạp chí được linh mục Dòng Tên Antonio Spadaro, người thân cận với Đức Phanxicô điều hành. Trong ghi chú này, Đức Phanxicô cho thấy tầm nhìn của ngài về tính đồng nghị, có nghĩa sự cộng tác giữa các giám mục và Giáo hoàng, đặc biệt trong kỳ họp Thượng hội đồng về vùng Amazon.
Trong kỳ họp Thượng hội đồng tháng 10 năm 2019 tại Vatican, các thành viên đã tranh luận đặc biệt về khả năng phong chức linh mục cho các ông đã lập gia đình Nhưng trong Tông huấn Querida Amazonia tháng 2 năm 2020 sau đó, Đức Phanxicô đã không đưa ra quyết định cho câu hỏi hóc búa này. Ghi chú của báo Văn minh Công giáo giúp chúng ta hiểu về quá trình dẫn đến kết quả này.
“Chúng ta phải hiểu Thượng Hội đồng còn hơn cả Nghị viện”
Trong ghi chú của ngài, Đức Phanxicô trở lại cuộc thảo luận diễn ra giữa các giám mục lúc đó: “Đã có một cuộc thảo luận… một cuộc thảo luận phong phú… một cuộc thảo luận có cơ sở, nhưng không có một phân định nào, đó là một cái gì khác với việc đạt được sự đồng thuận công bằng và tốt hoặc một đa số tương đối”.
Ngài nói tiếp: “Chúng ta phải hiểu Thượng Hội đồng còn hơn cả một Nghị viện. Và trong trường hợp đặc biệt này, thượng hội đồng không thể tránh khỏi năng động này. Về vấn đề này, thượng hội đồng là một nghị viện phong phú, hiệu quả và ngay cả cần thiết, nhưng còn hơn thế. Theo tôi, điều này mang tính quyết định trong sự phân định cuối cùng, khi tôi suy nghĩ cách nào để làm tông huấn.” Một tông huấn trong đó ngài không đề cập đến khả năng phong chức linh mục cho các ông đã có gia đình, nhưng vẫn quy chiếu đến tài liệu cuối cùng của Thượng Hội Đồng, mở cánh cửa cho việc phong chức các phó tế vĩnh viễn.
“Cùng đi với nhau có nghĩa là dành thì giờ để chân thành lắng nghe nhau”
Vì theo Đức Phanxicô, các giám mục đã họp thượng hội đồng về vùng Amazon năm 2019, về các người trẻ năm 2018 và về gia đình năm 2014-2015 không thể thành ngắn gọn như hệ thống nghị viện, vì chúng tôi sẽ nhận định các thăng bằng và các đồng thuận đạt được sau khi thảo luận. Ngài viết: “Một trong các nét phong phú và độc đáo của phương pháp mô phạm đồng nghị là ở chỗ thượng hội đồng vượt ra ngoài logic của nghị viện, để cùng với cộng đoàn học cách lắng nghe những gì Thần Khí nói với Giáo hội. Đó là lý do vì sao tôi thường đề nghị giữ thinh lặng sau một số can thiệp.”
Sau đó ngài trình bày chi tiết về phương pháp làm việc của Thượng Hội đồng: “Cùng đi với nhau có nghĩa là dành thì giờ để chân thành lắng nghe nhau”. Chỉ với cái giá là lắng nghe, các nghị phụ tham dự thượng hội đồng mới có thể phân định, để có được “sự thuần khiết rõ rệt trong các quan điểm (ban đầu) của chúng tôi” để “giúp chúng tôi phân biệt lúa mì và cỏ lùng cho đến khi Chúa quang lâm”.
“Tất cả những ai xây thành lũy trong “sự thật của mình” cuối cùng đều trở thành tù nhân của chính mình”
“Những ai không đặt quan trọng cho tầm nhìn Tin Mừng sẽ tự đặt mình vào tình trạng cay đắng vô ích. Sự lắng nghe chân thành và cầu nguyện cho chúng ta thấy các ‘ý chỉ tiềm ẩn’ kêu gọi để hoán cải. Đâu là ý nghĩa của thượng hội đồng nếu chúng ta không cùng nhau nghe những gì Thần Khí nói với Giáo hội?”, Đức Phanxicô hỏi.
Đức Phanxicô giải thích: “Trong thượng hội đồng đôi khi xảy ra tình trạng, một tư tưởng xấu cuối cùng lại ảnh hưởng trên phân định, làm lợi cho các quan điểm ý thức hệ, bên này cũng như bên kia, các xung đột kiệt quệ giữa các nhóm và tệ hơn nữa, nó làm suy yếu quyền tự do suy nghĩ, rất quan trọng trong hành trình đồng nghị”.
Trong các trường hợp này, ngài cho rằng “một bầu khí như thế cuối cùng sẽ làm biến dạng, giảm thiểu và chia rẽ tinh thần thượng hội đồng thành các quan điểm biện chứng và đối kháng, không giúp gì cho sứ mệnh của Giáo hội. Vì bất cứ ai cố chấp vào “sự thật của mình” đều sẽ trở thành tù nhân của chính mình và các quan điểm riêng của mình, trong nhiều trường hợp cho thấy, đây là sự phóng chiếu các hoang mang và bất mãn của chính mình. Như thế cùng đi với nhau trở thành chuyện không thể được.”
Ngoài ra Đức Phanxicô cũng nhấn mạnh mọi phân định vẫn tiếp tục sau khi đã xong thượng hội đồng. Ngài viết: “Tôi thích nghĩ, theo một nghĩa nào đó, hượng hội đồng vẫn chưa kết thúc. Thời gian tiếp nhận toàn bộ tiến trình trải qua tiếp tục thách thức chúng tôi trên tiến trình cùng đi với nhau và áp dụng kinh nghiệm này vào thực tế.”
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch