Xơ Emmanuelle: Xơ muốn một tình yêu tuyệt đối
Chúng tôi đã có một may mắn vô cùng được gặp xơ Emmanuelle, người phụ nữ ngoại hạng mà tang lễ tổ chức hôm nay (22-10-2008). Chúng tôi xin chia sẻ với quý độc giả hai giờ không thể nào quên được, rực sáng với người vừa về với Thiên Chúa cực tốt cực làn, mà xơ hằng yêu kính.
Bài phỏng vấn của nữ ký giả Annie Gomez-Schwab trên femina.fr, 2004
«Xơ cũng tin ở con người»
Xơ vừa mừng sinh nhật 95 tuổi, con xin mang đến xơ một món quà…
Xơ Emmanuelle Quà gì vậy? Sô-cô-la hả… xơ thích lắm, cám ơn con, con làm xơ cảm động.
Sô-cô-la đen là thuốc giảm suy thoái tinh thần tự nhiên đó xơ.
Chính vì vậy mà tối nào xơ cũng ăn, nhất là khi xơ viết. Xơ vừa viết xong một quyển sách về Pascal, vị thầy triết của xơ. Con biết đó, ban ngày xơ không có giờ nên thỉnh thoảng xơ làm việc đến 12 giờ khuya. Đến 9 giờ tối, xơ ăn một miếng sô-cô-la, xơ thức tới khuya và đầu óc vẫn còn sáng suốt.
Vậy đó là bí mật cho tính lạc quan và hăng hái vui vẻ của xơ phải không?
Xơ không biết có phải đúng là do sô-cô-la không. (Xơ cười). Xơ cũng có nhiều nguồn khác chứ! Con biết, xơ tin vào Chúa và… cũng tin vào con người. Mỗi ngày xơ gặp những người làm xơ kinh ngạc. Con nghe xơ nói đây: lúc nào cũng có một cái gì cần đào sâu nơi một người nào đó. Tuần nào xơ cũng cũng gặp những bằng chứng này khi xơ đi thăm các người bị tù. Xơ khẳng định với con, nếu thật sự con muốn trò chuyện sâu đậm với một người, thế nào con cũng tìm được một cái gì đó tuyệt vời nơi họ. Dù họ có làm gì chăng nữa…
«Xơ tin ở lòng thương xót»
Dù cho họ là một trọng phạm?
Đúng. Xơ thường gặp một nữ tù nhân bị kết tội giết bạn mình. Bà bị tù trọng cấm hai mươi năm. Bà giải thích ông ấy đánh bà và bà quá khổ. Xơ cứ tự nghĩ : «Nếu ở trường hợp của bà, xơ sẽ làm gì?» Thành thật mà nói, xơ cũng không biết. Cũng có thể xơ làm như bà…
Xơ không sợ có ngày Chúa sẽ trách xơ đã có những tư tưởng như vậy?
Ê ê, xơ tin ở lòng thương xót! Chúa Giêsu có nói một câu rất hay: “Khốn khó càng lớn thì càng được thương xót.” Có nghĩa là Chúa thương người khốn cùng nhất. Khi con suy ngắm câu này, con chẳng sợ gì và cũng chẳng sợ ai. Xơ kể cho con nghe một giai thoại. Khi đó xơ mới ba mươi tuổi. Có một người làm xơ không còn tự chủ, con biết đó, xơ đâu phải là người dễ tính! Bà đó làm xơ giận quá sức, xơ dợm bước tới trước mặt bà như vậy nè – xơ làm như sắp tát bà…
Muốn làm cho xơ phải ra tay, bà đó cũng phải dữ lắm…?
Xơ không còn nhớ nữa. Pasacl có nói con người vừa cao cả vừa khốn hèn. Xơ nghĩ rằng hôm đó, xơ đã xuống đến tận cùng cái khốn hèn của xơ. Lúc đó xơ hiểu giận là một cơn điên ngắn. Và xơ nghĩ xơ may mắn được thừa hưởng một nền giáo dục dạy cho biết phải thắng tư tưởng hận thù.
Khi còn nhỏ, xơ đánh em xơ, cha mẹ lặp đi lặp lại cho xơ nghe: “Con không có quyền đánh ai hết.” Lúc đó xơ mới 7-8 tuổi, xơ ghi nhớ lời dạy này trong đầu.
Con khó tin là xơ đánh em!
Có chứ, đánh nhiều lắm. Phải nói là nó làm xơ rất bực mình. Nó càng quấy rầy xơ, xơ càng ra lệnh cho nó. Và khi nó không vâng lời thì xơ đánh nó. Xơ cười. Mẹ xơ nói: “Nếu con muốn em kính trọng con thì con phải kính trọng nó.” Có thể chính vì vậy mà xơ không nhảy đến đánh bà đó.
“Lòng quảng đại đem đến ý nghĩa cho cuộc sống”
Một biến cố khủng khiếp xảy đến lúc xơ 6 tuổi, tuổi thơ ấu của xơ bị đánh dấu…
Đó là một buổi chiều chúa nhật tháng chín. Mẹ đi xem lễ với bà. Trong khi chờ đợi, ba, em trai và xơ đi ra biển. Ngày hôm đó biển là lạ nhưng đẹp, có sóng, có mặt trời. Ba bồng hai chị em xơ nhảy sóng. Ba cha con cười đùa vui vẻ, rồi ba nói: “Để ba đi bơi một chút.” Cha đưa hai chị em cho bà vú trông rồi ba bơi. Xơ còn thấy cái đầu ba nhấp nhô trên sóng, thật là đẹp. Có một bà ở bên cạnh nói với xơ: “Con nhắc ba, trời hôm nay rất xấu.” Rồi bỗng nhiên, xơ không còn thấy ba nữa. Ông đã biến mất. Một vài giây sau, xơ nghe câu nói mà đến bây giờ xơ vẫn còn nghe vang vang bên lỗ tai: “Tội nghiệp mấy đưa bé, ba nó bị chết đuối rồi.” Khi mẹ xơ chạy ra, bà nghe câu chuyện, bà hét lên: “Lạy Mẹ Maria, mẹ đầy ân phước! Ave Maria, gratia plena!”
Từ đó xơ có ơn gọi?
Xơ không biết con. Nhưng xơ nghĩ đó là một cú sốc lớn của xơ. Bỗng xơ nhận ra, cái gì ở trên quả đất này, nó sẽ không tồn tại. Ba mới đó, người cha yêu quý của xơ, rồi thì một giây sau, xơ không còn thấy nữa. Ba vừa mới cầm tay xơ, rồi thi ba đi mãi mãi. Những năm sau đó, xơ khóc hoài. Quả tim xơ như có một lỗ trống, một khoảng trống vô tận. Nhưng xơ giữ một mình trong lòng, nó là bí mật của xơ.
Làm sáo trám một vết rạn như vậy?
Khi mình mất một người thân yêu, mình có cảm tưởng như mình nằm bẹp xuống đáy vực chẳng còn một hy vọng nào. Chính lúc đó là lúc mình phải nhìn những người đang đau khổ như nhìn chính mình. Mang niềm vui đến cho họ, con sẽ thấy cuộc sống này đáng sống. Con vẫn tiếp tục đau khổ vì không có gì lấp được cái thiếu nhưng lòng quảng đại của con mang lại cho con ý nghĩa cuộc sống.
“Có một cô đơn khủng khiếp ở Pháp”
Với những người không còn tinh thần để sống, xơ cho họ được một lời khuyên nào?
Một ngày nọ có một ông viết thư cho xơ. Anh xuống tinh thần đến mức xơ phải mời anh đến căn phòng nhỏ của xơ. Anh chưa đến 30, gương mặt méo xẹo. Bạn gái bỏ anh, anh mất ý nghĩa sống. Anh hỏi xơ: “Xơ khuyên con nên làm gì bây giờ?” “Đi Rumani, ở đó có trại mồ côi có hai trăm đứa bé thiếu thốn mọi mặt. Đến đó đi và con sẽ quên buồn phiền của con.” Anh qua đó mấy tháng, anh lo hết mình cho các em. Ở đó, anh gặp một người đàn bà và anh lấy người đó. Như một câu chuyện cổ tích phải không?
Xơ nhận nhiều thư từ không?
Nhiều, đặc biệt mùa hè nóng nảy này, các lá thư đều nói một chuyện: “Tôi chết cô độc trong căn hộ xinh đẹp này.” Đúng là có một nỗi cô đơn khủng khiếp ở nước Pháp này!
Xơ tận hiến đời xơ cho người khác, xơ từ bỏ nhiều chuyện khác?
Xơ không thích chữ “từ bỏ”. Nếu con thích uống trà hơn ăn bánh, thì đó không phải là từ bỏ, đó là một chọn lựa. Hồi trẻ xơ không thích con trai, xơ thích nhảy để bù vào tuổi ấu thơ không may, như vậy đó là một chọn lưa, chứ không phải từ bỏ.
“Xơ muốn một tình yêu tuyệt đối”
Xơ có từng thất tình?
Hây… Xơ không nghĩ xơ thất tình. Hồi đó mấy đứa con trai rất dễ thương nhưng xơ chẳng thích đứa nào. Annie, con biết đó, một người thì ít quá. Xơ thì xơ muốn một tình yêu tuyệt đối, kéo dài mãi mãi. Một người đàn ông, họ có thể ngoại tình, có thể bỏ mình, rồi họ chết. Còn xơ, xơ muốn có một người cho mãi mãi, như vậy chỉ có Chúa mới làm được.
Xơ có từng bị suy thoái tinh thần?
Có chứ. Có biết bao nhiêu triệu trẻ con trên thế giới này? Xơ biết là xơ không thể nào cứu chúng nhưng khi xơ cứu được một em, mang đến cho em một đời sống tốt có sức khoẻ, được đi học thì xơ có can đảm để đi cứu đứa khác. Xơ tự nhủ: “Nào, tiếp tục đi cứu thêm một đứa khác!”
Người ta tôn thờ xơ… Xơ thích hay xơ bực mình?
Xơ không biết nó có làm xơ thích không nhưng xơ biết, đôi khi xơ cũng không chịu được nữa. Có một lần, ở phi trường, có một bà quỳ xuống dưới chân xơ và nói : «Thưa ma xơ, con thờ Chúa và con cũng thờ xơ.» Lạ chưa, họ thờ xơ! Còn xơ, xơ thích nhất là được giao tiếp. Nhìn này, mình ngồi nói chuyện với nhau, thích chứ. Mình hiểu nhau sâu đậm hơn nhưng nếu con đến đây mà con chỉ nói con tôn thờ xơ thì thiệt không có nghĩa lý gì. Thật ra thì xơ cũng như mọi người. Chỉ là xơ ở trong những hoàn cảnh đặc biệt. Đồng ý, xơ hành động một cách đặc biệt, nhưng đâu có phải chỉ một mình xơ đâu! Xơ thích họ tôn thờ hiệp hội của xơ hơn.
«Xơ khuyên các bà, các cô săn sóc đến mình hơn.»
Mấy ngày nghĩ lễ xơ ở với gia đình?
Noel thì xơ ở với mấy bạn đồng tu đã về hưu ở miền Nam nước Pháp, đơn sơ, thanh thản.
Họ đối xử với xơ như thế nào, người nỗi tiếng như các ngôi sao màn bạc?
Họ rất dễ thương, đương nhiên họ cũng có bàn tán sơ sơ về xơ nhưng họ thương xơ, họ không tôn thờ xơ. Đó là các cô bạn cùng lứa với xơ.. Những người khác xơ không để ý.
Xơ có đọc các báo phụ nữ?
Xơ có coi sơ sơ… Đương nhiên là xơ không nghĩ rằng đó là để đi quyến rũ «phải đẹp từ đầu đến chân…» Xơ thì xơ không cần, may. Ngược lại xơ hay khuyên các bà các cô săn sóc họ. Xơ hay nhắc họ: «Cẩn thận nghe, hôm nay bạn không sửa soạn đẹp như mọi hôm.» Đôi khi xơ còn khuyên họ đi gặp người làm đẹp!
Xơ có đọc trang chiêm tinh trên báo không?
Đôi khi. Xơ đọc tuổi Hổ Cạp là tuổi của xơ. Cũng vui, dù xơ không tin tuyệt đối vào đó. Vui chứ, xơ có thể viết tử vi cho con nhưng xơ chỉ phịa toàn chuyện tích cực, chuyện hạnh phúc! Sẵn nói chuyện này, Annie cho xơ biết báo của con có đăng mấy hình thoáng không? Đối với xơ thì chẳng sao nhưng điều làm cho xơ buồn là họ hạ thấp hình ảnh người đàn bà qua sắc vóc bên ngoài. Đó là một bất hạnh. Có nhiều chuyện hay ho ở các bà hơn chứ!
«Hạnh phúc, đơn giản là như thế.»
Đức Gioan-Phaolô II vừa mừng 25 năm tại chức. Xơ có gởi lời chúc không?
Có, xơ gởi sô-cô-la. Xơ gởi qua thư ký của Đức Cha mà xơ quen, xơ dặn ông: «Khi nào Đức Cha mệt thì đưa cho Đức Cha một miếng. Bảo đảm sẽ thêm sức cho Đức Cha.»
Nếu chỉ giữ lại một lời nói của Đức Cha, xơ giữ lại lời nào?
Ngài có một tình yêu cho nhân loại, cho tất cả mọi người, ngài ở trên các tôn giáo. Dù không còn sức, ngài vẫn đứng vững… cho tới ngày ngài ngã quỵ. Khi xơ hết sức, xơ nghĩ đến ngài. Xơ tự nhủ : «Emmanuelle, nhớ lại Đức Giáo Hoàng. A-lê-hấp, 1-2-3 đứng dậy, đi, chạy, bay đến gặp những người bệnh tật, hoạt động lên! Yalla!»
«Yalla» là tiếng kêu chiến tranh!
Đúng! Chữ này còn vang lên trong quả tim, bên lỗ tai xơ. Họ nói rất nhiều ở các thành phố ổ chuộc ở Ai-Cập. Nó làm cho mình lên tinh thần, thêm sức lực, thêm hy vọng. Đó là chữ của đời sống. Yalla! Tiến tới trước! Youhou!
Xơ chúc gì cho năm 2004?
Xơ mong mọi người cùng hát. Cuộc đời rất đẹp, chỉ cần yêu thương. Thành thật mà nói, khi con thương người khác, khi con nghĩ đến người khác, khi con chỉ muốn đem niềm vui đến cho họ thì con sẽ quên nỗi đau khổ của con. Phải đi ra khỏi con người mình, ra khỏi các vấn đề của mình. Lúc đó mình ca hát, và đó là mặt trời.
Xin xơ tặng cho chúng con một món quà, cho con một công thức hạnh phúc.
Ngay khi thức dậy, dứt khoát con phải cười. Con sẽ phải cố gắng, dù sao đi nữa, cười chân tình với người nào con sẽ gặp. Nhìn người khác như người anh em của mình, cười với họ: bạn là bạn tôi. Hạnh phúc, chỉ đơn giản như thế.
Marta An Nguyễn dịch
Xin đọc: Tiểu sử xơ Emmanuelle
“Nhờ xơ Emmanuelle, mọi sự đã thay đổi ở đây”
Xơ Emmanuelle, xơ sắp 100 tuổi… Xơ có tiếc gì không?
Hiệp hội ASMAE, Trợ giúp y tế-sức khỏe cho tuổi thơ của xơ Emmanuelle
Xơ Emmanuelle: «Hồi đó con không biết Chúa thương con nhiều như vậy!»
Xơ Emmanuelle: Tình yêu thì mạnh hơn cái chết
