Đức Phanxicô, các lời tâm sự thân mật
parismatch.com, Olivier Royant, 2020-06-28
Tại Vatican, Đức Phanxicô giải thích cho nhà báo Caroline Pigozzi vì sao ngài thích biểu tượng của bức tranh “Đức Mẹ tháo gỡ nút thắt”.
Nữ phóng viên tài ba Caroline Pigozzi của báo Paris Match chọn lọc các lời tâm sự và suy niệm của Đức Phanxicô trong một cẩm nang thực dụng.
Ngày 13 tháng 3 năm 2013, buổi chiều khi Đức Jorge Mario Bergoglio xuất hiện ở ban-công Đền thờ thánh Phêrô ở Rôma thì nhà báo Caroline Pigozzi bay nhanh đi Argentina. Không chần chừ, đây là cuộc đi dò tìm dấu vết của cựu Tổng Giám mục giáo phận Buenos Aires để làm sáng tỏ sự khó hiểu của giáo hoàng Dòng Tên đến từ vùng “ngoại vi” thế giới, theo từ ngữ riêng của ngài. Nhân cách của Giáo hoàng Phanxicô đã nổi bật trên phong cách của các vị tiền nhiệm của ngài. Ngài từ chối mang hài đỏ truyền thống của Giám mục giáo phận Rôma. Ngài từ bỏ các căn hộ của dinh giáo hoàng để ở Nhà Thánh Marta công cộng. Ngài ăn chung và cùng cafeteria với mọi người. Nhưng đặc nét của Đức Phanxicô còn khác ở một điểm khác: ngài dùng lời ở một tầm mức rộng lớn và làm nổi bật tầm quan trọng của từ ngữ.
Sau hai mươi tám chuyến đi bên cạnh ngài, nhiều tâm sự riêng tư được thu thập trong sổ ghi chép của bà Caroline Pigozzi với hai lần phỏng vấn độc quyền cho báo Paris Match. Bà đã dành ra mấy tháng trời để đắm mình trong hàng ngàn trang bài vở giáo huấn của ngài: buổi tiếp kiến chung ngày thứ tư, các bài giảng hàng ngày, Kinh Truyền Tin ở Quảng trường Thánh Phêrô, tài khoản Instagram, Twitter. Kết quả của công việc kiến tha lâu đầy tổ của nhà báo chính xác và nghiêm túc này là quyển “Đức Phanxicô, sách bỏ túi”, một cẩm nang thân mật và đáng ngạc nhiên dày 222 trang khổ nhỏ, qua chữ của ngài đã nói lên cá tính bất khuất của một người từ chối làm tù nhân giam hãm trong cung điện Vatican và với “suy nghĩ độc đáo” mà ngài cho là một “dạng tự kỷ thông minh”.
Mỗi lời đều có ý nghĩa với Bergoglio
Bà Caroline Pigozzi thố lộ: “Giáo hoàng này nói mọi lúc, về mọi chủ đề. Chúng tôi, các chuyên gia Vatican học, chúng tôi kiệt sức! Với phong cách tự trào của mình, ngài không ngần ngại khiêu khích, phẫn nộ, cố tình lay động những người chung quanh, sử dụng từ ngữ cụ thể, thậm chí còn đanh thép. Ngài nói các chủ đề khác cùng một thẩm quyền như ngài nói về các chủ đề liên quan đến tôn giáo.”
“Người thức tỉnh lương tâm”, ngài nghĩ bằng tiếng Tây Ban Nha, diễn tả bằng tiếng Ý với giọng nói như hát, đôi khi chêm vài từ ngữ vùng châu Mỹ la-tinh của ngài.
Với chữ G như chữ Gens (người dân), chúng ta đọc được: “Tôi rất cần đi ra đường, ở bên cạnh người dân.”
Chữ F như “Fiancée, hôn thê” : “Tôi có một cô hôn thê nhỏ khi tôi 17 tuổi. Và khi tôi ở chủng viện, tôi bị một cô gái trẻ làm đầu óc tôi quay cuồng trong một tuần.” Còn về thế giới công giáo, ngài tố cáo tham nhũng, thờ thần tài, khinh người dân bản địa, còn khi nói về môi sinh toàn diện, ngài pha trộn vào ngôn ngữ tinh tế riêng của Dòng của ngài với những từ đơn giản. Ở tuổi 83, mỗi giây phút, mỗi lời đều có ý nghĩa với Đức Bergoglio, một tinh thần tự do và thực tiễn, ngài vừa thành lập một giáo phận ở bang Alaska, nước Mỹ, ngài luôn ở vùng ngoại vi!
Nguồn gốc chung vùng Piémont miền bắc nước Ý đã là sợi dây kết nối hai người, với nét chữ nhỏ và cũng hiếm hoi, Đức Phanxicô ký ở lời nói đầu một tác phẩm của bà Caroline Pigozzi, người trung thành với các chuyến tông du của giáo hoàng. Chính ở độ cao 10 000 mét trên máy bay, người thích đi thăm giáo dân thổ lộ nhiều nhất. Ngài không sợ các ký giả. Bà Caroline Pigozzi giải thích: “Đức Bênêđictô XVI nhìn vào đôi chân của mình, Đức Gioan-Phaolô II nhìn thẳng vào mắt bạn, Đức Phanxicô luôn trả lời bạn với một lý luận, một câu nói đùa để đánh trống lảng hay một dụ ngôn”. Khi từ Mêhicô về, trong một cuộc họp báo trên không, bà Caroline Pigozzi thình lình hỏi ngài: “Trọng kính Đức Thánh Cha, cha đang mơ gì và trong ngôn ngữ nào?” – Tôi sẽ trả lời tôi mơ về hy vọng, tâm lý của tôi là như thế. Tôi ít mơ với lời. Các ước mơ đẹp nhất được cụ thể hóa qua hy vọng, kiên nhẫn và bình thản. Cám ơn Carolina, nhưng câu hỏi này quá riêng tư, tôi không thể nói thêm.”
Phanxicô, sách bỏ túi, các suy nghĩ của Đức Phanxicô (François en poche – Les pensées du Pape, Caroline Pigozzi, nxb. Cherche Midi)
Marta An Nguyễn dịch
Bài đọc thêm: Trong đầu của Đức Phanxicô: Các suy nghĩ của Vatican
Nhà báo Caroline Pigozzi trong nội thành Vatican
“Những lời của Đức Phanxicô có thể là điểm chuẩn sau thời gian cách ly”
