americamagazine.org, Cindy Wooden – CNS, 2024-10-21
Hồng y Víctor Manuel Fernández, bộ trưởng bộ Giáo lý Đức tin và Sơ Nathalie Becquart, phó thư ký Thượng hội đồng Giám mục trước phiên họp Thượng Hội đồng sáng 21 tháng 10 tại Hội trường Phaolô VI. (Ảnh CNS/Lola Gomez)
Đức Phanxicô quyết định việc phong chức phó tế nữ sẽ không được thảo luận tại Thượng Hội đồng năm 2024. Ngài đã chỉ đạo
Ngày thứ hai 21 tháng 10, Hồng y Víctor Manuel Fernández tuyên bố: “Đức Phanxicô cho biết tại thời điểm này, vấn đề về chức phó tế nữ chưa chín muồi và đã xin chúng tôi không xem xét khả năng này vào lúc này.” Hồng y cho biết Ủy ban thứ hai Đức Phanxicô thành lập năm 2020 để nghiên cứu về chức phó tế nữ sẽ tiếp tục hoạt động và các kết luận từng phần sẽ được công bố khi đến thời điểm thích hợp.
Hồng y cho biết, Đức Phanxicô rất quan tâm đến vai trò của phụ nữ trong Giáo hội và ngay cả trước khi Thượng Hội đồng nghiên cứu vấn đề này, ngài đã xin Bộ Giáo lý Đức tin khám phá các khả năng phát triển nhưng không tập trung vào chức thánh hoặc phong chức phó tế. Như thế Bộ không thể hoạt động theo hướng khác và Hồng y đồng ý với Đức Phanxicô, vì chức phó tế cho một số phụ nữ không giải quyết được vấn đề của hàng triệu phụ nữ trong Giáo hội, họ phục vụ theo hàng trăm cách trong Giáo hội.
Hầu hết những gì được nói trong Thượng hội đồng được xem là bí mật, nhưng bài phát biểu của Hồng y tại Thượng hội đồng đã được Vatican công bố chỉ vài ngày sau khi Hồng y Fernández xin lỗi các thành viên vì đã không tham dự cuộc họp Nhóm của ngài để thảo luận về chức thánh của phụ nữ.
Hồng y sẽ tham dự cuộc họp ngày 18 tháng 10 để nói về công việc của nhóm nghiên cứu, khoảng 100 người tham dự Thượng hội đồng – các hồng y, giám mục, linh mục, tu sĩ và giáo dân – nghĩ rằng ông, hoặc ít nhất là các thành viên của nhóm sẽ có mặt.
Trong một thông điệp gửi đến các thành viên Thượng hội đồng sau cuộc họp, ngài viết ngài đã được thông báo về “sự không hài lòng mà một số thành viên” khi ngài không có mặt.
“Bản thân tôi lấy làm tiếc vì sự hiểu lầm này”, ngài cho biết ngài đã thông báo với Thượng Hội đồng ngày 9 tháng 10, ngài sẽ cử hai nhân viên của các Bộ đến dự. Ngài cho biết ngài sẽ đến gặp các thành viên Thượng Hội đồng ngày 24 tháng 10 “để lắng nghe những suy tư và nhận các tài liệu của họ”.
Theo những người có mặt tại cuộc họp ngày 18 tháng 10, các thành viên Thượng Hội đồng không bằng lòng, họ cho biết hai người Hồng y cử đến không phải là thành viên của nhóm nghiên cứu và họ không có kế hoạch đối thoại với những người tham gia.
Cuộc họp cũng như các thảo luận là bí mật nên những người phát biểu đã xin không nêu tên họ.
Một người tham dự cho biết thất vọng chủ yếu tập trung vào phương pháp luận của nhóm làm việc và sự thiếu minh bạch, đặc biệt là việc Hồng y không xác định bất kỳ thành viên nào của nhóm.
Tiếp theo phiên họp đầu tiên của Thượng Hội đồng năm 2023, Đức Phanxicô đã thành lập 10 nhóm nghiên cứu để suy nghĩ sâu hơn về một số câu hỏi gây tranh cãi hoặc phức tạp nhất được nêu ra trong quá trình Thượng Hội đồng, trong đó có vấn đề chức thánh của phụ nữ và vai trò ra quyết định trong Giáo hội.
Trong một thư gởi cho Hồng y Mario Grech, tổng thư ký của Thượng hội đồng vào tháng 2, Đức Phanxicô cho biết “điều quan trọng là các nhóm nghiên cứu phải làm việc theo phương pháp đồng nghị đích thực, với đối thoại và tham gia rộng rãi. Ngài xin các nhóm lập báo cáo sơ bộ cho Thượng Hội đồng vào năm 2024 và nộp báo cáo cuối cùng cho ngài tháng 6 năm 2025.
Sau khi các người đứng đầu của mười nhóm đưa ra báo cáo ngắn gọn cho Thượng Hội đồng ngày 2 tháng 10, các thành viên cho biết họ sẵn sàng đối thoại với các người đứng đầu nhóm, cuộc họp được lên lịch ngày 18 tháng 10. Các cuộc họp đã được sắp xếp và nhóm của Hồng y Fernández thu hút nhiều người ghi tên nhất.
Phát biểu tại phiên họp ngày 21 tháng 10, Hồng y Fernández cho biết phụ nữ được bổ nhiệm làm giáo lý viên đã có thể lãnh đạo các cộng đồng công giáo khi không có linh mục, nhưng rất ít giáo phận tận dụng khả năng này, và chỉ có một tỷ lệ nhỏ các giáo phận trên thế giới bổ nhiệm phụ nữ làm thừa tác viên đọc sách và giúp lễ, đó là chưa kể có nhiều giáo phận chưa có phó tế vĩnh viễn và khi có cũng chỉ được giúp lễ. Một vài ví dụ giúp chúng ta hiểu, việc vội vàng xin phong phó tế nữ không phải là cách quan trọng nhất để thăng tiến phụ nữ trong Giáo hội.
Hồng y nói: “Tôi tin chúng ta có thể tiến lên từng bước và đạt được những điều rất cụ thể để mọi người hiểu rằng không có gì trong bản chất của phụ nữ ngăn cản họ có những vai trò rất quan trọng trong việc lãnh đạo các giáo xứ. Những gì thực sự đến từ Chúa Thánh Thần không thể bị ngăn cản.”
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch