Sống sót sau vụ mưu sát, cựu Tổng thống Trump quyết tâm hơn bao giờ hết
la-croix.com, Alexis Buisson, New York, Noémie Taylor-Rosner, Los Angeles và Jean-Baptiste François, 2024-07-15
Cựu Tổng thống Donald Trump, trong cuộc họp ở Butler, Pennsylvania ngày thứ bảy 13 tháng 7 năm 2024. Gene J. Puskar / AP
“Mọi con mắt trên thế giới sẽ đổ dồn vào chúng ta.” Vài giờ trước vụ mưu sát, cô Hilario Deleon đã không nghĩ mình đã nói một câu tiên đoán như thế. Cô Deleon, 23 tuổi là người đứng đầu chi nhánh địa phương ở Milwaukee, bang Wisconsin nổi tiếng với các nhà máy bia và xe Harley-Davidson. Tại đây, Đại hội toàn quốc của Đảng Cộng hòa diễn ra từ ngày thứ hai 15 tháng 7 đến ngày thứ năm 18 tháng 7. Sự kiện này được cho là bước khởi đầu lớn cho cuộc chạy đua vào Nhà Trắng, quy tụ hơn 2.400 đại biểu. Sự xuất hiện vinh quang của Donald Trump, người gần như trở về từ cõi chết sẽ được chú ý nhiều hơn.
Trước sự kinh hoàng của các phản ứng quốc tế, người Mỹ rơi vào tình trạng cực đoan chính trị họ chưa từng gặp lại kể từ năm 1981, khi John Hinckley Jr. mưu sát Tổng thống Ronald Reagan, ông đã phải năm bệnh viện 12 ngày. Donald Trump gần như bình yên vô sự, quyết tâm trở lại diễn đàn mạnh hơn bao giờ hết. Một nhà hoạt động ở Milwaukee nóng lòng chờ ông trở lại: “Ông không phải là người trốn trong góc.”
“Sẽ là một màn trình diễn”
Các nhà điều hành, các dân biểu, các nhà hoạt động phải chính thức đề cử ông làm ứng viên Đảng Cộng hòa cho cuộc bầu cử tổng thống tháng 11. Người được đề cử phải chấp nhận là ứng viên trong cuộc họp ngày thứ năm 18 tháng 7. Ứng viên sẽ tiết lộ danh tính người cùng liên danh với mình, phó tổng thống tương lai trong trường hợp đắc cử. Ông David Kochel, một chiến lược gia của đảng Cộng hòa làm việc ở Iowa hứa hẹn: “Đây sẽ là màn trình diễn ngoạn mục. Vì không những chỉ những người nổi tiếng được mời, từ người mẫu kiêm rapper Amber Rose, người tình cũ của ca sĩ Kanye West, đến Sean O’Brien. Nhưng do bi kịch đã tránh được.”
Ngày thứ bảt 13 tháng 7, hơn 6 giờ chiều một chút, trước hàng ngàn người ủng hộ ở Butler (Pennsylvania), ứng cử viên Đảng Cộng hòa vừa bắt đầu bài phát biểu thì một viên đạn sướt qua đầu. Trong một cử chỉ thách thức, ứng viên 78 tuổi với khuôn mặt đầy máu, giơ nắm đấm giận dữ trước khi được đưa đi. Kẻ xả súng và một khán giả thiệt mạng, hai khán giả bị thương nặng. Trump bình an vô sự. Ông nói trên trang Truth Social của ông, viên đạn “đã xuyên qua đỉnh tai phải của tôi”. FBI nhanh chóng kết luận đây là một vụ mưu sát. Kẻ xả súng là Thomas Matthew Crooks, 20 tuổi, ở bang Pennsylvania, nhưng cho đến nay rất ít chi tiết về đương sự được tiết lộ.
Đảng Cộng hòa đổ lỗi cho Biden
Các nhà lãnh đạo đảng Dân chủ nhanh chóng tố cáo vụ nổ súng. Tổng thống Joe Biden tuyên bố: “Không có chỗ cho loại bạo lực này ở Hoa Kỳ. Thật là kinh tởm.” Các cấp dưới của Trump ngay lập tức quy trách nhiệm cuộc tấn công này cho phe Biden. Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Ohio J.D. Vance, được cho là sẽ trở thành người đồng hành cùng tranh cử với ông Trump đã lên án, đây là vụ mưu sát Tổng thống Trump do một chiến dịch tranh cử của đảng Dân chủ xem ông Trump là kẻ phát xít độc tài, người phải bị ngăn chặn bằng mọi giá.
Trên mạng xã hội, Chris LaCivita, cố vấn cấp cao của ông Trump lên án những lời mà ứng cử viên Đảng Dân chủ nói tuần trước: “Chúng ta đã nói xong về cuộc tranh luận. Bây giờ là lúc đặt Trump vào trung tâm mục tiêu,” ông nói để biện minh cho cuộc đấu tay đôi thất bại trên truyền hình.
Trump, “người tử đạo mang tính biểu tượng”
Tờ Washington Post phân tích, bước ngoặt này có nguy cơ làm thay đổi cục diện chiến dịch tranh cử, với việc ông Trump sẽ thoải mái, hiệu quả hơn khi ông vừa đóng vai nạn nhân, vừa đóng vai người tử đạo. Nhà sử học Douglas Brinkley, giáo sư tại Đại học Rice và chuyên gia về các tổng thống trả lời phỏng vấn: “Ước tính các bức hình chụp sau vụ nổ súng sẽ trở thành biểu tượng. Có điều gì đó trong tinh thần người Mỹ thích chứng kiến sự dũng cảm và lòng can đảm được thử thách. Việc Trump giơ cao nắm đấm sẽ trở thành một biểu tượng mới.”
Trong những ngày gần đây, Donald Trump đã tránh xa “Dự án 2025”, một tài liệu dài 900 trang do Heritage Foundation, một tổ chức tư vấn bảo thủ mạnh mẽ biên soạn các biện pháp triệt để sẽ được thực hiện trong trường hợp họ chiến thắng vào tháng 11. Trong số đó: chấm dứt quyền độc lập của Bộ Tư pháp, việc thay thế các công chức cao cấp bằng các “chiến binh bảo thủ”, cũng như việc bảo vệ việc mang vũ khí như một quyền hiến định. Tổ chức này xem đây là “yếu tố cơ bản của tự do Hoa Kỳ, đóng vai trò là biện pháp bảo vệ cá nhân quan trọng chống lại tội phạm và phòng thủ tập thể chống lại chế độ chuyên chế”.
Chiến lược điều độ
Không lâu trước vụ ám sát, Trump đã thề ông “không biết ai đứng đằng sau” sáng kiến này của Heritage Foundation. Điều này không ngăn cản CNN tiết lộ 140 tác giả đã thành lập ban quản trị. Đối với chiến lược gia David Kochel, mục tiêu rất rõ ràng: “Tiếp cận lượng khán giả rộng hơn cơ sở của ông, đồng thời chứng tỏ một mình ông đặt ra đường hướng cho đảng của ông.” Vẫn còn phải xem ông Donald Trump sẽ có quan điểm nào về quyền sử dụng súng.
Mục tiêu chính của đại hội là tăng cường huy động ở Wisconsin, bang mà Joe Biden đã giành được tỷ số sít sao (20.000 phiếu bầu) năm 2020. Tại Milwaukee, thành trì của Đảng Dân chủ, nhà hoạt động Đảng Cộng hòa Hilario Deleon đã tăng cường chiến dịch tranh cử của ông với các nhóm thiểu số: “Chắc chắn, chúng tôi sẽ không thắng ở Milwaukee, nhưng nếu chúng tôi có thể thay đổi tỷ lệ phần trăm thêm một vài điểm, Donald Trump sẽ thắng ở Wisconsin.” Và có thể cả Nhà Trắng.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Theo cựu Tổng thống Trump, chỉ có Chúa mới ngăn được chuyện đáng tiếc xảy ra