Thông điệp của Đức Phanxicô gởi Cop28: “Chúng ta hãy thoát ra khỏi màn đêm tàn phá môi trường”
Ngày thứ bảy 2 tháng 12, Quốc vụ khanh Pietro Parolin đại diện Đức Phanxicô đọc bài diễn văn của ngài trước hội nghị biến đổi khí hậu Cop28. Peter Dejong / AP
Trong thông điệp gởi đến Dubai ngày thứ bảy 2 tháng 12, nơi Đức Phanxicô đã hủy chuyến đi vì lý do sức khỏe, một lần nữa, ngài kêu gọi cộng đồng quốc tế can đảm nhận trách nhiệm của mình trước tình trạng biến đổi khí hậu. Ngài nhấn mạnh: “Đó không phải lỗi của người nghèo!”
la-croix.com, Loup Besmond de Senneville, Rôma, 2023-12-02
Ngày thứ bảy 2 tháng 12, hồng y Pietro Parolin, đại diện Đức Phanxicô đã đọc lời kêu gọi mạnh mẽ tới lương tâm đạo đức của các nhà lãnh đạo thế giới. Đây là bài phát biểu mang tính lịch sử của giáo hoàng đầu tiên trong lịch sử tham dự cuộc đàm phán quốc tế về khí hậu. Vì bị viêm phế quản nên Đức Phanxicô đã không đến được Dubai, vào giờ chót hồng y Quốc vụ khanh Pietro Parolin đại diện ngài tại Dubai đọc lời kêu gọi lương tâm đạo đức của các nhà lãnh đạo thế giới. Một lương tâm đạo đức đã trở nên thiết yếu khi đối diện với biến đổi khí hậu, một chủ đề thiết yếu với ngài kể từ đầu triều giáo hoàng của ngài.
Qua tiếng nói của hồng y Parolin, Đức Phanxicô xin các nguyên thủ quốc gia và chính phủ: “Chúng ta hãy tiến về phía trước, xin quý vị đừng quay trở lại. Xin quý vị hãy là những kiến trúc sư của một chính sách đưa ra những phản hồi cụ thể và mạch lạc, thể hiện sự cao quý trong vai trò của quý vị, phẩm giá của việc phục vụ mà quý vị thực hiện vì đó là sức mạnh để phục vụ. Xin quý vị làm cho hội nghị này trở thành một bước ngoặt trong quá trình chuyển đổi sinh thái. Lịch sử sẽ biết ơn quý vị.”
Ngài tiếp tục: “Với sự giúp đỡ của Thiên Chúa, chúng ta hãy thoát ra khỏi đêm chiến tranh và sự tàn phá môi trường để biến đổi tương lai chung của chúng ta thành bình minh của ánh sáng”. Ngài không tha cho các nhà lãnh đạo thế giới, ngài tố cáo có những người trong số họ “đặt lợi ích quốc gia của mình lên trên lợi ích chung. Chúng ta đang chứng kiến những quan điểm cứng nhắc, thậm chí không linh hoạt, có xu hướng bảo vệ thu nhập của các cá nhân và doanh nghiệp của họ”.
Trong thông điệp thấm đẫm sự quan tâm sâu sắc này, Đức Phanxicô kêu gọi trách nhiệm của các nhà lãnh đạo, đặc biệt với các thế hệ trẻ: “Chúng ta hãy lắng nghe niềm hy vọng của người trẻ và ước mơ của trẻ em! Chúng ta có một trách nhiệm lớn lao: đảm bảo tương lai của các em không bị từ chối.” Ngài xem vấn đề biến đổi khí hậu là cấp bách, là một vấn đề rất nghiêm trọng, vì đây là vấn đề xã hội toàn cầu có liên quan mật thiết đến đời sống con người. Ngài chất vấn: “Chúng ta đang làm việc cho nền văn hóa của sự sống hay của cái chết?”
Đức Phanxicô tại COP28, chuyến đi được thúc đẩy bởi tình trạng khẩn cấp về khí hậu
“Đó không phải lỗi của người nghèo!”
Ngài xin: “Chúng ta hãy lắng nghe tiếng kêu than của người nghèo.” Ngài đã không che giấu nỗi sợ hãi khi thấy những người nghèo nhất ở các nước đang phát triển phải chịu trách nhiệm về biến đổi khí hậu: “Một nửa những người nghèo nhất thế giới chỉ chịu trách nhiệm cho gần 10% lượng khí thải gây ô nhiễm. Đó không phải là lỗi của họ.” Bằng cách tận dụng cơ hội để chống lại tất cả chủ nghĩa malthusian (chủ nghĩa hạn chế sinh sản): “Việc sinh ra không phải là một vấn đề mà là một nguồn lực: nó không chống lại cuộc sống mà vì cuộc sống.”
Về cơ bản, Đức Phanxicô bảo vệ những đề xuất đã được đưa ra tại Vatican trong vài năm qua. Đặc biệt là việc thành lập một quỹ toàn cầu xóa nạn đói nghèo từ nguồn tài chính dành cho vũ khí và chi tiêu quân sự. Ngài đề xuất lời kêu gọi theo chủ nghĩa hòa bình, ủng hộ việc giải trừ vũ khí, đi đôi với việc xóa nợ cho các nước nghèo nhất, để bù đắp “món nợ sinh thái mà họ mắc phải”.
COP28: sự hiện diện của Đức Phanxicô tại Dubai có thể kích thích “mô hình ngoại giao”
Từ bỏ nhiên liệu hóa thạch
Một yêu cầu khác được ngài đưa ra, đó là “loại bỏ triệt để nhiên liệu hóa thạch”. Một bước tiến xa hơn so với tông huấn Laudate Deum ngài công bố vào đầu tháng 10 theo quan điểm của hội nghị biến đổi khí hậu Dubai, ngài khuyến khích một sự chuyển đổi hướng tới các dạng năng lượng tái tạo được quản lý tốt.
Trong căn phòng với những hàng ghế thưa thớt của Expo City ở Dubai, lời của giáo hoàng sẽ có tiếng vang nào giữa bài phát biểu của thủ tướng Andorra, Xavier Espot Zamora, và bài phát biểu của thủ tướng Nepal, Pushpa Kamal Dahal? Không thể nào giải thích được ngày hôm nay, nhưng chúng ta hiểu rõ hơn vì sao ngài lại muốn đến Cop28 đến như vậy. Dù sao, cảm giác cấp bách ngài thể hiện qua những lời nói gởi đến cộng đồng quốc tế, dường như chưa bao giờ lên cao đến thế. Ngài nói với các nhà lãnh đạo trên khắp thế giới với tông giọng van khẩn của lời cầu nguyện: “Tôi muốn nói với quý vị: chúng ta hãy gạt bỏ sự chia rẽ, chúng ta phải đoàn kết lại lực lượng của chúng ta.”
Marta An Nguyễn dịch
Phái đoàn nhỏ của Tòa thánh sẽ làm gì ở hội nghị COP28 Dubai
