Tại Nam Sudan, Đức Phanxicô nhắc các nhà lãnh đạo giữ lời hứa hòa bình của họ
Trong ngày đầu tiên đến Nam Sudan, thứ sáu 3 tháng 2, Đức Phanxicô đã mạnh mẽ thúc giục các nhà lãnh đạo thi hành các thỏa thuận hòa bình, trong bài diễn văn, ngài đã không giấu được sự sốt ruột của mình.
la-croix.com, Loup Besmond de Senneville, Juba, Nam Sudan, 2023-02-03
Đức Phanxicô và tổng thống Nam Sudan Salva Kiir trong cuộc gặp với các nhà lãnh đạo nước ngày 3 tháng 2 – 2023, ngài xin họ thực hiện các thỏa thuận hòa bình, tại một đất nước bị nội chiến chia cắt . CIRO FUSCO/EPA/MaxPPP
Ngồi trên xe lăn, khuôn mặt nghiêm nghị và ánh mắt cố định. Bên cạnh tổng thống Nam Sudan Salva Kiir, đội chiếc mũ rộng vành quen thuộc, Đức Phanxicô trầm buồn, lo cho những ngày đen tối của đất nước này.
Đức Phanxicô và tổng thống Kiir vừa nói chuyện trong vòng ba mươi phút. Trước đó hai giờ, ngài đặt chân lần đầu đến vùng đất Juba, thủ đô Nam Sudan, chặng thứ hai trong chuyến tông du Phi châu bắt đầu từ Cộng hòa Dân chủ Congo ngày 31 tháng 1 và sẽ kết thúc ngày 5 tháng 2 tại Nam Sudan.
Tức giận và thiếu kiên nhẫn
Khuôn mặt nghiêm nghị nhắc lại bài diễn văn ngài sẽ đọc một lúc sau đó, tại đất nước được độc lập năm 2011, một trong những quốc gia nghèo nhất thế giới và đang hứng chịu một cuộc nội chiến bất tận. Những lời Đức Phanxicô nói dưới màn đêm oi ả ở Juba là lời của một giáo hoàng đang giận dữ. Và thiếu kiên nhẫn.
Chuyến đi của Đức Phanxicô đến Nam Sudan: “Giáo hội đã góp phần xây dựng ý thức cho đất nước”
Ngài gằn mạnh: “Thưa anh chị em, đã đến lúc cho hòa bình, tôi đến đây với tổng giám mục Canterbury, Tiến sĩ Justin Welby, và Nhà lãnh đạo Giáo hội Scotland, Iain Greenshields. Đã đến lúc phải nói ‘đủ rồi’, không tiếp tục nói ‘nếu’ và nói ‘nhưng’”. Một giọng điệu thẳng thắn khác thường, ngài đảm nhận hoàn hảo trách vụ giáo hoàng của ngài. Đức Phanxicô đã đích thân đầu tư vào một tiến trình hòa bình mà chưa bao giờ có kết quả. Ngài nói khi kết thúc bài diễn văn: “Tôi biết một số câu nói của tôi có thể thẳng thắn và trực tiếp.”
Tổng giám mục Canterbury, Tiến sĩ Justin Welby, Đức Phanxicô, tổng thống Nam Sudan Salva Kiir, và Nhà lãnh đạo Giáo hội Scotland, Iain Greenshields
Thực chất, Đức Phanxicô nhắc các nhà lãnh đạo Nam Sudan, mà không cần nói ra, về lời hứa mà họ đã hứa với ngài năm 2019, trong cuộc tĩnh tâm thiêng liêng họ dự ở Rôma với sự hiện diện của ngài. Sau đó, khi tiếp họ, ngài đã quỳ xuống hôn chân họ, xin họ chấm dứt xung đột đang chia cắt đất nước. Hình ảnh này đã lan đi khắp thế giới. Ngài nhấn mạnh: “Anh chị em thân mến, đã đến lúc anh chị em phải chuyển từ lời nói sang hành động”, ngài xin họ nối lại thỏa thuận hòa bình, được ký kết năm 2018, nhưng bị đình chỉ vào tháng 11 năm 2022, và điều này đã làm cho máu luôn chảy ở đất nước này.
Khi Đức Phanxicô hôn chân các lãnh đạo thù nhau của Nam Sudan
Thỉnh nguyện hòa bình
Trước các nhà lãnh đạo của quốc gia trẻ nhất thế giới, gồm tổng thống và năm phó tổng thống, mỗi người đại diện cho một phe tham gia vào cuộc nội chiến, Đức Phanxicô không ngừng xin họ cùng hợp tác cho hòa bình, nhưng dường như hòa bình ngày càng xa vời: “Tiến trình hòa giải dường như bị tê liệt và những lời hứa về hòa bình vẫn chưa được thực hiện. Con đường dẫn đến hòa bình là con đường quanh co nhưng không thể trì hoãn lâu hơn nữa.” Đức Phanxicô nói với tổng thống Salva Kiir: “Thưa ngài tổng thống, tôi nhớ chúng ta đã có một cuộc họp vào một buổi tối tháng 11. Quyết tâm của ngài cho hòa bình là ở đó. Chúng ta cùng đi tới đàng trước.”
Đức Phanxicô đi Congo và Nam Sudan mối quan hệ đặc biệt của ngài với Phi châu
Không vòng vo, ngài buộc tội các nhà lãnh đạo Nam Sudan, những người mà ngài cáo buộc họ đã bỏ quên người dân của mình, những người “khát khao hòa bình”. Ngài năn nỉ họ: “Máu đã đổ đủ rồi, xung đột đã đủ rồi, bạo lực và buộc tội lẫn nhau chống lại những kẻ phạm tội đã đủ rồi! Chúng ta hãy bỏ lại thời chiến tranh đàng sau và để cho bình minh của thời bình ló dạng!” Để làm được, ngài xin họ phải dám “nhìn xa hơn các nhóm, các khác biệt để bước đi trong hành trình của chỉ một dân tộc”.
Đức Phanxicô kêu gọi sự phán xét của lịch sử
Ở quốc gia có đa số là tín hữu kitô giáo, nơi độ tuổi trung bình của người dân không quá 19, giáo hoàng đã dựa vào giới trẻ để cố gắng đánh động lương tâm của những người trước mặt ngài. Ngài nhấn mạnh: “Các thế hệ tương lai sẽ vinh danh hoặc xóa ký ức của anh chị em tùy thuộc vào những gì anh chị em làm bây giờ. Dòng lịch sử sẽ bỏ lại đằng sau những kẻ thù của hòa bình và nâng giá trị cho những người làm việc vì hòa bình.”
Vì sao Đức Phanxicô đi Nam Sudan?
Những lời này khá giống với những lời các nhà ngoại giao từ khắp nơi trên thế giới trao đổi trong khi chờ giáo hoàng ở chiếc lều trắng gần dinh Tổng thống. Như để muốn nói, người phương Tây đã tuyệt vọng cho tình hình của đất nước này, những nhà ngoại giao ở Juba đã không có chữ đủ mạnh để mô tả sự suy tàn, suy sụp của hạ tầng cơ sở hoặc không có một thế hệ chính trị gia mới.
Ở một đất nước mà hơn 50% dân số phải rời bỏ nhà cửa, Đức Phanxicô kêu gọi các nhà lãnh đạo “chăm sóc công dân của họ, đặc biệt là những yếu thế và thiệt thòi nhất”, sau khi ngài đưa ra lời kêu gọi chống tham nhũng và “những âm mưu làm giàu ngấm ngầm” luôn kèm theo. Ngược lại, một “quốc gia văn minh nên đảm bảo tiến trình của đời sống xã hội”, đặc biệt bằng cách phát triển “các chính sách y tế phù hợp” và một chiến lược giáo dục: “Như tất cả trẻ em của lục địa này và của thế giới, trẻ em Nam Sudan có quyền lớn lên với tập vở và đồ chơi trong tay chứ không phải với dụng cụ lao động và vũ khí.”
Marta An Nguyễn dịch
Đức Phanxicô đi Congo và Nam Sudan: mối quan hệ đặc biệt của ngài với Phi châu
