Vụ giám mục Michel Santier bị Rôma trừng phạt: ngạc nhiên và đau buồn ở giáo phận Créteil, Pháp
Năm 2021, Rôma áp dụng các hình thức kỷ luật cho giám mục danh dự Santier, giáo phận Créteil, 75 tuổi về các vụ lạm dụng tình dục “nhìn trộm”. Những sự việc liên quan đến hai người trẻ trưởng thành trong những năm 1990 ở Coutances (Manche), và sự tiết lộ trễ tràng của họ đã tạo sự chấn động mãnh liệt.
la-croix.com, Benoỵt Fauchet và Felicien Rondel, 2022-10-14
Khi rời nhà thờ chính tòa Créteil ngày chúa nhật 16 tháng 10, một số tín hữu bày tỏ sự ngạc nhiên và đau buồn của họ. Trong thánh lễ, một thông cáo báo chí của giám mục Dominique Blanchet đã được đọc lên, cho biết “hai nạn nhân tiết lộ trong những năm 1990 đã phải chịu đựng hành vi lạm dụng của giám mục Michel Santier, những vụ việc được công lý giáo luật của Giáo hội xử lý”. Đó là những lạm dụng thiêng liêng dẫn đến lạm dụng tình dục mà Bộ Tín Lý đã có các biện pháp kỷ luật vào mùa thu năm 2021 với giám mục danh dự. Báo La Croix tìm hiểu từ các nguồn tin, xác nhận thông tin từ các tuần báo Golias và Gia đình Kitô.
Bà Marie-Thérèse, nguyên trưởng ban giáo lý của giáo phận, bật khóc khi nói: “Thật là khó, chúng tôi thường được yêu cầu làm chứng cho Tin Mừng: Tôi sẵn lòng làm, nhưng nếu lời chứng của các giám mục không tương ứng với sứ mệnh của họ, như thế lời chứng không còn tác động nữa.” Giám mục Laurent Le Boulc’h của giáo phận Coutances và Avranches nói đến “một cú sốc quá lớn”. Chính tại giáo phận này, giám mục Santier đã có các hành vi không đúng khi ngài điều khiển Trường Đức Tin, một tổ chức đào tạo những người trẻ từ 18 đến 30 tuổi. Nếu các hành vi có tính cách “nhìn trộm” thì các hành vi này đã được làm trong những điều kiện cực kỳ nghiêm trọng, giám mục công nhận: giám mục Santier đã dùng quyền hành thiêng liêng của mình và đã lợi dụng các phép bí tích, đặc biệt bí tích giải tội để thỏa mãn các mục đích của mình.
Phải mất gần ba mươi năm, khoảng thời gian mà giám mục Santier làm giám mục – ở Luçon, ở Vendée (2001-2007), sau đó ở Créteil (2007-2021) – các nạn nhân là hai thanh niên trưởng thành, mới lên tiếng vào năm 2019. Khi hay tin sự việc, tổng giám mục Michel Aupetit, khi đó là tổng giám mục giáo phận Paris, đã nói chuyện với giám mục Santier, thuộc tỉnh giáo phận của ngài. Tháng 12 năm 2019, tổng giám mục Aupetit đã gởi báo cáo về Vatican. Đồng thời, giám mục Santier cũng gởi đơn từ chức đến Đức Phanxicô, trong đó giám mục thừa nhận sự việc.
Giám mục Santier là nhân vật của phong trào Canh tân Đặc sủng đã viện dẫn “lý do sức khỏe” về phổi khi ngài thông báo vào tháng 6 năm 2020, rằng giáo hoàng đã chấp nhận đơn từ chức. Trong một câu, giám mục đề cập đến “những khó khăn khác” phải vượt lên. Giám mục Santier rời giáo phận Créteil vào tháng 1 năm 2021, sau đó ngài nhập giáo xứ Saint-Pair-sur-Mer (Manche) nơi ngài làm mục vụ theo giám mục sở tại yêu cầu, giám mục Le Boulc’h yêu cầu ngài không được ‘tiếp xúc trực tiếp với những người dưới 30 tuổi’. Sau khi Rôma có biện pháp buộc giám mục Santier có một đời sống cầu nguyện và sám hối, giám mục danh dự chuyển về tu viện Saint-Sauveur-le-Vicomte (Manche). Theo chỉ thị của giáo phận, giám mục Santier cử hành thánh lễ cho các nữ tu trong cộng đoàn, thăm các linh mục lớn tuổi, “nhưng không làm các sứ vụ trước công chúng”.
Với Giáo hội, hồ sơ của giám mục Santier đã đóng lại. Giới lân cận với giám mục Le Boulc’h cho biết: “Lệnh trừng phạt của Rôma kết thúc thủ tục, trừ khi có các yếu tố mới cho phép hồ sơ mở ra lại”. Tuy nhiên, câu hỏi vẫn còn đó: tại sao lý do thực sự cho việc từ chức của giám mục Santier lại giữ im lặng trong hơn hai năm? Bà Marianne nói sau thánh lễ chúa nhật ở Créteil: “Sự thiếu minh bạch trong hồ sơ này làm chúng tôi bị sốc. Khi thảo luận, tất cả chúng tôi đều ngạc nhiên, đặc biệt là việc trễ tràng này trong khi Giáo hội đã cam kết rõ ràng hơn.”
Giáo phận Val-de-Marne nhấn mạnh đến thời gian biểu và tôn trọng các nạn nhân. Trước tháng 10 năm 2021, vụ việc vẫn đang tiếp diễn. Một khi hình phạt đã được quyết định, “giám mục Santier bị bỏ qua một bên thì không cần thiết phải thông báo cho giáo phận Créteil, nhất là khi các nạn nhân không muốn câu chuyện của họ được công khai”. Đối với các giám mục của các giáo phận liên quan, điều cốt yếu là các nạn nhân đã được công nhận và thông báo về hậu quả của vụ án. Những người mà giám mục Le Boulc’h ở Coutances, giám mục Blanchet ở Créteil và giám mục François Jacolin ở Luçon bày tỏ “lòng trắc ẩn” của họ.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
