“Khi bạn muốn đánh dấu một đứt đoạn, bạn phải luôn trích dẫn một giáo hoàng trước đó”
la-croix.com, Loup Besmond de Senneville, Rôma, 2022-05-14
Câu hỏi về sự đứt đoạn hay liên tục của hành động giáo hoàng trong mối quan hệ với các vị tiền nhiệm của ngài là một trong những câu hỏi có khắp nơi ở Vatican. Mỗi thứ bảy hàng tuần, đặc phái viên thường trực của La Croix tại Vatican sẽ đưa quý độc giả đến hậu trường của quốc gia nhỏ nhất thế giới này.
Đó là cụm từ nhỏ của một quan sát viên lâu năm của Giáo triều la-mã. Một trong các nhà quan sát này chỉ nói với điều kiện nghiêm ngặt là không bao giờ được nhắc tên, xung quanh bàn một tiệm ăn ở Rôma, trong công việc hành lang một ban bộ hay tình cờ ở đường della Conciliazione, con đường chính của làng Vatican, nơi hàng ngày, giữa những khách du lịch, những người làm việc trong giáo phái, có thể là hồng y, thợ hồ và quan chức đi ngang qua.
Ngày hôm đó, mọi người bàn về bản Hiến pháp mới, được công bố vào ngày 19 tháng 3 vừa qua. Nó có đánh dấu hay không một đứt đoạn với các quy tắc hiện hành? Người đối thoại với chúng tôi trong ngày trả lời: “Có một quy tắc khá đơn giản để biết liệu có đứt đoạn trong một bài diễn văn hoặc trong một tài liệu ở Vatican. Khi bạn muốn đánh dấu một đứt đoạn, bạn luôn trích dẫn một giáo hoàng trước đó.” Và trong trường hợp này, nhiều lời giải thích cho rằng, ở Vatican, Hiến pháp mới ấn định các quy tắc hoạt động của Giáo triều la-mã thực sự chỉ là các trực giác của Đức Phaolô VI, về mặt này, thì đây là một dấu chỉ tốt…
Đứt đoạn và liên tục là hai khái niệm thiết yếu ở Vatican – và nói rộng hơn là trong lịch sử Giáo hội – vì đó là chuẩn mực mà các hành vi và cử chỉ của giáo hoàng không ngừng được xem xét kỹ lưỡng. Và Tòa thánh hiếm khi thừa nhận giáo hoàng là nguồn gốc của một đứt đoạn lớn. Một cách để bảo vệ thể chế hàng ngàn năm tuổi của Giáo hội công giáo khỏi những biến động, nhưng cũng để bảo vệ chính Giáo hội khỏi bị chỉ trích.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Bài đọc thêm: Hội thảo về động lực điều hành của cấp cao ở Vatican