Hoa hồng vàng Đức Phanxicô tặng Đền thánh Fatima trong chuyến đi hành hương Bồ Đào Nha
Alexandre Meyer, Marie Fournier, 2017-05-12
Ngày thứ sáu 12 tháng 5-2017, khi đến Fatima, Đức Phanxicô tặng một Hoa hồng vàng ở Nhà nguyện Đức Mẹ hiện ra.
Hoa hồng vàng là biểu tượng Đức Mẹ và Giêrusalem trên trời mà các Giáo hoàng tặng cho các đền thánh, nhà thờ, thành phố hay các nhân vật để cám ơn tinh thần phục vụ của họ cho Giáo hội hay cho lợi ích chung. Đức Phaolô VI đã tặng đền thánh vào năm 1965, Đức Bênêđictô XVI tặng vào năm 2010.
Một truyền thống có từ 10 thế kỷ
Từ thế kỷ thứ 11, các giáo hoàng nhờ các thợ kim hoàn làm các hoa hồng bằng vàng nguyên chất, sau đó trở thành các bó hoa hồng hoặc luôn cả cây hồng. Được giáo hoàng làm phép vào ngày chúa nhật Laetare là ngày chúa nhật thứ tư Mùa Chay, hoa hồng vàng được rước từ Đền thánh Thập giá Giêrusalem đến dinh Latran. Sau đó biểu tượng hoa hồng vàng được tặng cho nhà thờ, cộng đoàn hay nhân vật nào xứng đáng. Vật trang hoàng này ở trong danh sách các vật thiêng nhất của thời giáo hoàng thời Trung cổ, và lần đầu tiên được nói đến trong tự sắc của Đức Léon IX năm 1049. Quà tặng xưa cổ nhất là vào năm 1096 theo sổ sách của Thánh Martin de Tours. Đó là hoa hồng được Đức Urbain II tặng bá tước Foulque IV, Anjou. Từ đó truyền thống này thay thế truyền thống tặng chìa khóa Thánh Phêrô có từ thế kỷ thứ 8.
Hoa hồng vàng Đức Phanxicô tặng Đền thánh Fatima trong chuyến đi hành hương Fatima của ngài
Ở Paris, Viện bảo tàng Cluny còn triển lãm hoa hồng xưa nhất còn giữ đến ngày hôm nay (đa số đã được nung chảy). Hoa hồng này được nhà kim hoàn Sienna Minucchio làm năm 1330, Đức Gioan XXII đã gởi tặng bá tước Neuchâtel. Kiểu hoa hồng được thay đổi tùy thời, một số làm bằng đá quý, một số kê trên bệ chưng. Năm 1668 hoa hồng vàng của Đức Clement IX tặng hoàng hậu nước Pháp, Marie-Thérèse d’Autriche, không nặng dưới bốn kilô! Nếu cách chạm trỗ thay đổi theo thời gian nhưng biểu tượng vẫn còn: hoa hồng là biểu tượng của sự Thương Khó của Chúa Kitô và sự Sống Lại
Minucchio da Siena, Hoa hồng vàng, 1330, cao 60 cm, Viện bảo tàng Cluny
Ở thế kỷ 20, các giáo hoàng chủ yếu tặng các hoa hồng này cho các đền thờ Đức Mẹ. Như Đức Phaolô VI và Đức Bênêđictô XVI đã tặng. Đức Phanxicô đã đặt một hoa hồng vàng trước tượng Đức Mẹ Đen ở Czestochowa trong lần ngài viếng thăm Ba Lan dịp Ngày Thế giới Trẻ tháng 7 năm 2016.
Marta An Nguyễn dịch