Don Bosco: “Xin quý vị nhớ, quỷ sợ những người hạnh phúc!”
Aleteia, Corrado Paolucci, 31-1-2015
Định mệnh đã không để Bosco một mình. Cuộc đời của Thánh Jean Bosco có thể tóm tắt trong câu trên.
Một nhân cách tràn trề niềm vui, luôn luôn vui vẻ, một thiên tài trong ngành giáo dục, người đã làm thay đổi cuộc đời của những người trẻ và tất cả những ai gặp ngài. Một cuộc triển lãm mang tên “Công ty vui vẻ” minh họa sâu đậm tính nhân bản của thánh Bosco và kể lại các công trình phát sinh từ ước muốn làm điều tốt cho nhân loại. Nhân dịp kỷ niệm 200 năm ngày sinh của ngài, bà Maria Serra, nữ giám đốc của nhà xuất bản “Piccola Casa Editrice” nói về cuộc triển lãm về các công việc của ngài.
Xin bà cho biết từ đâu bà có ý tưởng mở một cuộc triển lãm về thánh Bosco cho các trẻ em và người trẻ xem.
Maria Serra: Từ tháng 8, chúng tôi đã bắt đầu kỷ niệm 200 năm ngày sinh thánh Bosco, lễ kỷ niệm sẽ kết thúc vào tháng 8-2015. Thánh Bosco sinh ngày 16-8-1815. Vào dịp này chúng tôi muốn cuộc đời ngoại hạng của ngài được biết đến nhiều hơn, khi làm công việc này chúng tôi khám phá đây là một con người phi thường. Một nhân cách nhiệt thành, sống động, một trí thông minh ngoại hạng, quan tâm đến các vấn đề hàng ngày. Một người mềm dẽo ở thời buổi mà các phương pháp giảng dạy còn cứng ngắt… Đúng trước sự khám phá tấm lòng nhân bản này, chúng tôi “phải lòng” câu chuyện cuộc đời của ngài và quyết định tổ chức cuộc triển lãm này cho trẻ con xem.
Đâu là giai đoạn đáng kể cuộc đời của ngài trong cuộc triển lãm này?
Maria Serra: Don Bosco được một người mẹ có trực giác sâu đậm theo tinh thần Kitô và nhân bản như nhiều vị thánh hiện đại khác. Từ thuở thơ ấu, thánh Bosco đã cho thấy mình có rất nhiều ơn: lòng quảng đại, quan tâm đến người khác, yêu đời. Bosco nghiêm túc và “trưởng thành” trước tuổi so với các em bé khác cùng tuổi. Trong những ngày chợ phiên ở làng, cậu bé Bosco bắt chước những người diễn trò ở chợ đến mức cậu có thể “cạnh tranh” được với họ. Một khi cậu đã rành nghề, cậu mời các bé trai khác trong làng đến và đề nghị chúng cùng diễn trò với mình, lôi kéo thêm các bạn của mình và như thế làm cho các bạn tránh xa được bạn xấu.
Một câu chuyện thú vị khác chứng tỏ tình thương người nơi Bosco: mỗi ngày với một em bé khác nhau, cả hai gặp nhau và Bosco xin đổi bánh. Bosco có bánh mì trắng, bạn có bánh mì đen, với lý do mình thích bánh mì đen, Bosco đổi cho bạn. Chỉ đến khi lớn, bạn của Bosco mới hiểu lòng quảng đại của Bosco và cách Bosco mang lại niềm vui và tình huynh đệ cho các bạn.
Còn khi lớn lên, trong đời sống nhà giáo thì sao?
Maria Serra: Khi đã lập ra Nhà Nguyện (L’Oratoire), Don Bosco có nhiều phương pháp “sáng tạo” khác nhau để lôi cuốn trẻ con: với những đứa con trai đã làm việc ở xưởng và khi các ông chủ than phiền về chúng, Bosco thuyết phục họ ‘cho mượn” mấy đứa trẻ để mang chúng vào nhà nguyện cùng với các đứa trẻ khác. Có cách nào tốt hơn để phục hồi chúng, để chúng sốt sắng hơn? Với những trẻ em đường phố, Bosco dùng một phương pháp khác, khi chúng chơi ngoài đường, Bosco để tiền trong một chiếc khăn đặt giữa trò chơi, sau đó một cách nhanh nhẹn Bosco chụp cái khăn bỏ chạy. Mấy đứa bé chạy theo đến nhà nguyện, ở đó đã có một linh mục đang giảng cho mấy em bé khác. Lúc đó diễn ra một màn đã chuẩn bị trước: hai linh mục – điều bất bình thường vào thời đó – ồn ào cãi nhau để gây sự chú ý nơi mấy đứa con trai. Sau khi cãi nhau thì họ làm hòa và câu chuyện chuyển qua chủ đề giáo dục, lịch sự xã giao, vui vẻ. Cuối cùng, Bosco hứa đưa tiền cho chúng sau khi ra khỏi nhà nguyện. Và như thế là có rất nhiều trẻ em ở lại với vị linh mục thiện cảm này và bầu khí ở nhà nguyện cực kỳ vui vẻ, mang một tinh thần cùng sống chung với nhau.
Đâu là các nét nổi bật trong nhân cách của Bosco?
Maria Serra: Chắc chắn đó là vui vẻ: khi cha còn nhỏ, cha đã thành lập “công ty vui vẻ” và điều kiện để vào công ty là phải luôn luôn vui vẻ, bắt buộc. Khi lên làm linh mục, các người trẻ hỏi ngài đâu là bí mật sự thánh thiện của ngài, ngài luôn luôn trả lời: “Vui vẻ!”. Nhưng không phải là niềm vui ngây ngô, niềm vui của ngài trong xác quyết Chúa Giêsu là bạn của mình và Chúa Giêsu không bao giờ để ngài một mình. Một nét đặc biệt khác nơi ngài là tình yêu cho những người trẻ mà ngài gặp: ngài luôn tìm một cách nào đó chưa từng có để tạo sự tin tưởng và hy vọng cho chúng. Ví dụ? Một ngày nọ, ngài được phép của cơ quan Tư Pháp cho phép các trẻ em phạm pháp ở Turin được đi chơi một vòng. Và không có người đi kèm! Điều không thể hình dung vào thời đó… Và nhờ lòng tin tưởng sâu đậm của những người trẻ này đối với ngài mà không một em nào bỏ trốn. Chúng được một ngày tự do vui chơi. Và chính với lòng tốt đó mà ngài đã thành công làm thay đổi cuộc đời của những người ở với ngài.
Nguyễn Tùng Lâm dịch
