Những căng thẳng trong Giáo hội: Đức Phanxicô không sợ bị ly giáo
cath.ch, I.Media, 2024-01-29
Trong cuộc phỏng vấn đăng trên nhật báo Ý La Stampa ngày thứ hai 29 tháng 1, Đức Phanxicô khẳng định: “Fiducia supplicans mở đường chúc phúc cho các cặp đồng tính để Giáo hội là một Giáo hội bao gồm chứ chia rẽ.” Trong cuộc phỏng vấn này ngài cũng đề cập đến tình trạng sức khỏe của ngài và cuộc xung đột Israel-Palestine.
Như ngài đã bảo vệ Fiducia supplicans khi ngài tiếp các thành viên của bộ Giáo lý Đức tin ngày 26 tháng 1, hôm nay một lần nữa, ngài lên tiếng: “Chúng ta không chúc phúc cho kết hợp nhưng cho từng người. Những người phản đối Fiducia supplicans kịch liệt, họ thuộc về các nhóm ý thức hệ nhỏ. Giáo hội châu Phi tách khỏi tuyên bố Fiducia supplicans là trường hợp đặc biệt. Với họ, đồng tính là một điều gì đó ‘xấu’ từ quan điểm văn hóa, họ không chấp nhận điều này.”
Một văn bản để “bao gồm” chứ không phải để “phân chia”
Ngài giải thích: “Khi tôi nhận thấy căng thẳng xung quanh tôi, tôi cố gắng thiết lập các cuộc đối thoại và đối diện. Trong Giáo hội, luôn có những nhóm nhỏ bày tỏ những suy tư ly giáo… chúng ta phải để họ làm và để qua đi… và nhìn về phía trước. Dần dần họ sẽ bình tâm với tinh thần của tuyên bố Fiducia supplicans. Đó là để bao gồm chứ không phải để phân chia.”
Ngoài châu Phi, có một số giáo phận đã tránh tuyên bố này như các giám mục Breton hoặc Ba Lan. Những nhân vật nổi tiếng cũng chỉ trích mạnh mẽ tuyên bố này, trong đó có hồng y cựu bộ trưởng bộ Giáo lý Đức tin Gerhard Müller.
Không phải “chiến tranh chính nghĩa” nhưng “tự vệ chính đáng”
Trong cuộc phỏng vấn, Đức Phanxicô bày tỏ mối lo của ngài về cuộc xung đột giữa Israel và Palestine đang ngày càng lan rộng một cách đáng kể. Ngày chúa nhật 28 tháng 1, một binh sĩ Mỹ đã bị thiệt mạng ở Jordan, nạn nhân các cuộc tấn công tăng cường của lực lượng dân quân thân Iran, phản ứng lại các vụ đánh bom của Israel vào Gaza. Ngài lấy làm tiếc: “Đã có thỏa thuận Oslo rất rõ ràng, với giải pháp hai Quốc gia. Chừng nào thỏa thuận này chưa được thực hiện thì hòa bình thực sự sẽ còn xa vời.”
Ngài bày tỏ hy vọng về một thỏa thuận ngừng bắn, nhắc đến các cuộc gặp bí mật để cố gắng có được thỏa thuận. Ngài nhấn mạnh người dân Gaza, những người mà ngài phân biệt “với Hamas”, những người dân này có quyền có được hòa bình.
Ngày 30 tháng 9, Đức Phanxicô đã phong hồng y cho thượng phụ la-tinh Pierbattista Pizzaballa của Giêrusalem, vài ngày trước khi cuộc xung đột bùng nổ, hồng y là nhân vật quan trọng trong các sáng kiến ngoại giao của Tòa thánh. Đức Phanxicô nói: “Hồng y Pizzaballa quyết tâm thương thuyết.”
Chương trình hồi hương trẻ em Ukraine
Đức Phanxicô tách mình ra khỏi thuật ngữ “chiến tranh chính nghĩa” – trong Sách Giáo lý của Giáo hội Công giáo – có thể bị “công cụ hóa”. Ngài nhấn mạnh: “Việc tự vệ là chính đáng và hợp pháp, nhưng chúng ta hãy nói về ‘tự vệ’, để tránh biện minh cho các cuộc chiến tranh vốn luôn là tồi tệ.”
Ngài đề cập đến sứ mệnh hòa giải gần đây của hồng y Matteo Zuppi, chủ tịch Hội đồng Giám mục Ý ở mặt trận Ukraine. Hồng y tiếp tục thương thuyết về việc hồi hương trẻ em Ukraine bị cưỡng bức đưa qua Nga với bà Maria Llova-Belova, ủy viên Nga về quyền trẻ em. Trong một phỏng vấn với nhật báo L’Osservatore Romano ngày 1 tháng 12, hồng y Quốc vụ khanh Pietro Parolin cho biết chương trình này đã giúp điều tra hàng chục trẻ em và hồi hương thiếu niên người Ukraine Bogdan Yermokhin, một ngày trước khi anh 18 tuổi, ngày cuối trước khi anh bị buộc cầm vũ khí chống lại đất nước mình.
Những chuyến đi sắp tới đã được lên kế hoạch
Về tình trạng sức khỏe, ngài xác nhận ngài có một số vấn đề nhỏ, ngài nói: “Nhưng bây giờ tôi đã khỏe hơn rồi, tôi đã ổn định. Tôi không nghĩ đến việc từ chức. Việc này không làm tôi lo lắng. Nếu và khi tôi không thể làm được nữa, cuối cùng tôi mới nghĩ đến việc này và cầu nguyện.” Tháng 12 năm 2023, vì bị viêm phế quản cấp tính, Đức Phanxicô đã phải hủy chuyến đi Dubai, nhưng bây giờ ngài xác nhận kế hoạch đi Bỉ, sau đó là chuyến đi Đông Timor, Papua Tân Ghinê và Indonesia vào tháng 8. Tại Ý, ngài sẽ đi Verona vào tháng 5 và Trieste vào tháng 7. Ngài xem chuyến đi Argentina đã được lên kế hoạch là “một giả thuyết”. Ngài cho biết ngài sẽ gặp tổng thống Argentina Javier Milei khi ông đến Rôma nhân dịp phong thánh cho nữ tu Argentina Mama Antula ngày 11 tháng 2 sắp tới. Ngài nói: “Ông có xin hẹn gặp tôi, tôi đồng ý và chúng tôi sẽ gặp nhau. Tôi sẵn sàng đối thoại với ông.” Trong chiến dịch bầu cử ông tháng 11 năm 2023, ông Milei đã có những lời xúc phạm Đức Phanxicô.
Linh mục của một giáo xứ toàn cầu
Đức Phanxicô cũng nói đến chủ đề Trí tuệ nhân tạo (AI) đang bành trướng – ngài đã có nhiều thông điệp về chủ đề này – ngài nhắc lại AI phải luôn phát triển hài hòa với phẩm giá con người (…) không có hài hòa, nó sẽ tự sát.”
Gần 11 năm sau khi được bầu làm giáo hoàng – ngày 13 tháng 3 năm 2013 – Đức Phanxicô cảm thấy ngài như một “linh mục quản xứ của một giáo xứ toàn cầu rộng lớn, tôi muốn duy trì tinh thần của một linh mục quản xứ”.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Người công giáo có bắt buộc phải thực hành Fiducia supplicans không?
