lefigaro.fr, Jean-Marie Guénois, 2023-11-15
Giám mục Dominique Rey, giáo phận Fréjus-Toulon. Sau lời cảnh báo của Đức Phanxicô là chuyến kinh lý tông tòa của hai giám mục Pháp vào đầu năm 2023. BERTRAND LANGLOIS / AFP
Trong bốn năm nữa, khi giám mục Dominique Rey đến tuổi hưu, giám mục François Touvet sẽ thay thế ngài. Việc phong chức cho các linh mục đã bị Đức Phanxicô đình chỉ một năm nay ở giáo phận Fréjus-Toulon, Pháp. Cuộc khủng hoảng nội bộ đã tác động trên giáo phận Fréjus-Toulon hơn hai năm nay sẽ sớm được giải quyết với việc bổ nhiệm giám mục phó với quyền kế vị François Touvet, 58 tuổi, giám mục của Châlons ở Champagne thay thế giám mục Dominique Rey 71 tuổi, trong 4 năm tới.
Quyết định chưa từng có, tháng 6 năm 2022, Đức Phanxicô ra lệnh đình chỉ việc phong chức các linh mục trong giáo phận của giám mục Dominique Rey tạo cuộc khủng hoảng sâu đậm trong giáo phận miền nam nước Pháp. Sau lời cảnh báo của giáo hoàng là chuyến kinh lý tông tòa đầu năm 2023 của hai giám mục Pháp.
Nhiều người nghĩ giám mục Rey sẽ bị buộc phải từ chức, nhưng không nên xảy ra như thế. Dường như Đức Phanxicô chọn con đường danh dự để ra khỏi cuộc khủng hoảng, cho cả giám mục Rey – ngài vẫn giữ chức vụ – cũng như cho công việc mục vụ của ngài. Và đúng vậy, cách kế vị này không nên diễn ra một cách thô bạo mà nên dàn xếp qua nhiều năm với giám mục đồng phụ tá, không những là phụ tá mà còn sẽ là người kế vị được chỉ định khi giám mục đến tuổi 75.
Quyết định của Đức Phanxicô
Một cái tên có thể được xác nhận trong những ngày tới đã được liên tục truyền đi trong hai năm qua: giám mục François Touvet, 58 tuổi, hiện là giám mục của Châlons-en-Champagne, mục tử có hình ảnh cổ điển, giàu kinh nghiệm. Tuy nhiên, phải chờ phán quyết cuối cùng, cụ thể là Vatican công bố có hiệu lực về tin mà hiện tại chỉ là tin đồn được công bố ngày thứ tư tuần này trên trang web Libération (Giải phóng) trên các mạng xã hội và trong giới thông tin uy tín.
Theo báo cáo, quyết định này đã được Đức Phanxicô đưa ra cách đây một tháng. Nhưng trước khi được Rôma công bố công khai, quyết định được sự chấp thuận của các cơ quan công quyền Pháp, theo một thủ tục chính thức đã được thiết lập trong đó Pháp không bao giờ phản đối lựa chọn của Rôma, ngoại trừ những trường hợp ngoại lệ rất hiếm và rất xưa.
Nếu lựa chọn giám mục Touvet được xác nhận, điều này sẽ chứng tỏ mong muốn của Đức Phanxicô không lên án giám mục Rey, tôn trọng công việc mục vụ ngài đã xây dựng trong 23 năm qua ở giáo phận Toulon hưng thịnh trước sự ngạc nhiên của các đối thủ của ngài. Đức Phanxicô, có tầm nhìn cải cách sâu sắc của Giáo hội, đánh giá cao các giám mục ở địa bàn, đam mê truyền giáo, thử nghiệm những kinh nghiệm sống cụ thể, dù có khi phạm sai lầm, thay vì ngồi sau bàn giấy của họ.
Giáo phận này đã trở thành phòng thí nghiệm của Giáo hội, nơi các cộng đồng đặc sủng và truyền thống cùng tồn tại. Một giáo phận nơi có nhiều ơn gọi linh mục nhưng cũng là nơi giám mục Rey bị chỉ trích vì không theo dõi sát đội quân của mình, để cho một số lệch lạc cá nhân của mục tử này mục tử kia đi thái quá, để mặc cho họ với những lệch lạc này. Chỗ đúng ngài dành cho phong trào truyền thống không phải ở đâu cũng được đánh giá cao. Nhưng giám mục Dominque Rey vẫn là thành viên của cộng đồng Emmanuel đầy đặc sủng mà ngài rất thiết thân.
Một mục tử đầy nhiệt huyết và giàu trí tưởng tượng
Giám mục Touvet được các đồng nghiệp của chúng tôi tại báo Giải phóng biếm họa là “người bảo thủ quyết đoán, con của một gia đình quân nhân”, là người cổ điển không thể phủ nhận, nhưng trên hết ngài là một mục tử đầy nhiệt huyết và giàu trí tưởng tượng. Chẳng hạn, khi bắt đầu cuộc khủng hoảng Covid tháng 5 năm 2020, chính ngài là người có ý tưởng tổ chức thánh lễ khổng lồ ngoài trời ở bãi đậu xe, người dự lễ ngồi trong xe, giám mục và các linh mục ở trên bục giảng. Khi rước lễ, ai muốn rước lễ chỉ cần bật đèn nháy lên! Một sáng kiến mục vụ khác khi ngài ở giáo phận Dijon là ngài tổ chức cắm trại lưu động trên sà lan ở các kênh đào Burgundy cho người trẻ.
Giám mục François Touvet, giáo phận Châlons-en-Champagne
Sinh ở Paris, giám mục Touvet không mang hình ảnh của một linh mục ẩn mình dưới áo chùng phòng thánh, hoài niệm về một cấp bậc trong quân đội, nhưng là người bước vào chủng viện Paray le Monial, sau đó là Besançon và Lyon và đã cống hiến hết mình cho Chúa Kitô, được đào tạo làm tông đồ trên địa bàn. Đầu tiên là ở giáo phận Dijon, nơi ngài chịu chức, sau đó là giáo phận Langres. Ngài là tuyên úy của Phong Trào Thiếu Nhi Thánh Thể, các phong trào hướng đạo Pháp và châu Âu, tuyên úy quân đội, cha xứ tìm cách áp dụng phương châm “tất cả cho tất cả”. Người có đầu óc tổ chức bẩm sinh, dễ tiếp xúc, chủ tịch Ủy ban Truyền thông của Hội đồng Giám mục, rất nhanh chóng được mời đến hai giáo phận này để hỗ trợ giám mục với tư cách là tổng đại diện.
Hồ sơ đầy đủ này đã làm cho ngài được bổ nhiệm giám mục ở Marne, khi còn rất trẻ ở tuổi 50, tại đây ngài đặc biệt tham gia vào việc chào đón người di cư cũng như trong việc cải tổ các giáo xứ, theo logic những “ốc đảo an bình” được sinh động nhờ tinh thần cởi mở của huynh đoàn linh mục và giáo dân, ở rải rác khắp địa bàn để giáo dân có thể tiếp cận, tìm cách đấu tranh chống lại “tinh thần nhà nguyện, một tinh thần chia rẽ trong một Giáo hội hiệp nhất”, ngài tâm sự trong chương trình KTO tháng 5 năm 2022.
Cuối cùng là vai trò giám mục phó với quyền kế vị rất phổ biến trong Giáo hội. Có nghĩa là chỉ định trước người kế vị giám mục, mà trong mọi trường hợp đương sự phải đệ đơn từ chức lên giáo hoàng trước ngày tròn 75 tuổi. Thủ tục này có ưu điểm là cho phép cân bằng dần dần các trách nhiệm, ngay cả trong trường hợp nhằm ra khỏi khủng hoảng như ở Toulon, trách nhiệm tương ứng của cả hai phải được xác định chính xác tùy theo mức độ cấp bách và tầm quan trọng của các vấn đề cần giải quyết, người mới đến sẽ cùng chịu trách nhiệm trong những quyết định của giám mục tại vị.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Thánh lễ khổng lồ ngoài trời ở bãi đậu xe Châlons-en-Champagne