“Không, tôi không cô đơn”: những tâm sự cân nhắc của Đức Phanxicô
fsspx.news, 2023-11-15
Ngày 24 tháng 10 năm 2023, quyển sách “Không, tôi không cô đơn. Những thách đố, những câu trả lời và những con đường hy vọng” (Non sei solo. Sfide, risposte, speranze, bản gốc tiếng Tây Ban Nha, El Pastor) được xuất bản bằng tiếng Ý. Ngoài việc ngài tái khẳng định không phong chức cho phụ nữ như đã nhiều lần ngài xác nhận, Đức Phanxicô còn giải thích chương trình làm việc của ngài theo như các hồng y đã đề nghị khi họ bầu chọn ngài.
Ông Sergio Rubin và bà Francesca Ambrogetti là hai ký giả được giới báo chí cho là “bạn của giáo hoàng”. Quyển sách là những lời tâm sự của Đức Phanxicô, ngài cởi mở tâm tình, đặc biệt về lý do ngài được bầu làm giáo hoàng năm 2013.
Trong quyển sách này, Đức Phanxicô đề cập đến nhiều đề tài: tham nhũng tài chính, phương pháp đồng nghị và lạm dụng.
Mùa hè năm 2022, cựu tổng giám mục Buenos Aires nói một cách khó hiểu về việc ngài lên ngôi Thánh Phêrô, ngài tuyên bố với hãng tin quốc gia Telam của Argentina: “Điều tôi đề xuất là những gì các hồng y đã yêu cầu tôi trong các cuộc họp trước mật nghị.” Ngài không nêu rõ nội dung của đề xuất này, một câu hỏi để mở cho mọi giả thuyết. Ngài đã vén một góc màn che trong trích đoạn phỏng vấn sau:
Sergio Rubin và Francesca Ambrogetti: Khi là giáo hoàng, cha đã thừa hưởng một trách nhiệm nặng nề trong Giáo hội, và một số thách thức đã đặt ra cho cha?
Đức Phanxicô: Trên thực tế, chương trình quản trị của tôi là thực hiện những gì các hồng y đã bày tỏ trong các buổi họp trước mật nghị.
Cha đã nói với chúng tôi đó là vấn đề “Phục hồi việc rao giảng Tin Mừng, giảm bớt chủ nghĩa tập trung của Vatican, xóa bỏ nạn ấu dâm.
Và đấu tranh chống tham nhũng tài chính. Chúng tôi đang đi vào ngõ cụt. Vì thế theo quan điểm của chương trình được phát triển từ đầu do ít nhất là của một phần Hồng y đoàn năm 2013, chúng tôi thành lập Ban Thư ký về cải cách kinh tế và tài chính, cũng như tổ chức phiên tòa về các đầu tư của Phủ Quốc vụ khanh ở nước ngoài.
Việc cải cách Giáo triều và phương pháp đồng nghị cũng trong chương trình của các hồng y mong muốn “làm sống lại việc loan báo Tin Mừng và giảm bớt chủ nghĩa tập trung”. Nhưng với nhiều người, những cải cách này đặt ra câu hỏi về Hiến chế thiêng liêng của Giáo hội và Truyền thống của Giáo hội.
Tầm nhìn chính trị của Đức Phanxicô
Cuối cùng, hành động của giáo hoàng đương nhiệm chống lại việc lạm dụng những người dễ bị tổn thương trong Giáo hội – một di sản của nhiều thập kỷ qua – đã được bình luận đầy đủ. Một ngày nào đó, lịch sử sẽ ghi nhận “tính chất hệ thống” được gán một cách tùy tiện cho những hành vi lạm dụng đã cho phép những người cấp tiến áp đặt những cải cách của họ.
Qua những tâm sự được chắt lọc một cách chuyên nghiệp, Đức Phanxicô đưa ra một số suy tư chính trị: theo ngài, “sự hỗn loạn về chính trị và thể chế mà nhiều nước nghèo hoặc những nước ở phía Nam bán cầu thấy mình đến từ sự thất bại của phương Tây, trong nỗ lực du nhập mô hình dân chủ của họ ở một số quốc gia có nền văn hóa, tôi không nói là bộ lạc, mà là một hình thức tương tự”.
Đức Phanxicô: “Phương Tây không được xuất khẩu nền dân chủ của mình cho những nước chưa sẵn sàng”
Sự hồi tưởng về chủ nghĩa perón đã có tác động sâu sắc đến giáo hoàng?
Tôi nghĩ chúng ta không nên xuất khẩu mô hình dân chủ của mình sang các nước khác. (…) Đừng gây chiến để du nhập một nền dân chủ mà người dân của họ không có khả năng hòa nhập. Có những quốc gia có hệ thống quân chủ và có lẽ sẽ không bao giờ chấp nhận nền dân chủ.
Nhưng chắc chắn chúng ta có thể làm sao để có nhiều người tham gia nhiều hơn. Dù sao đi nữa, tôi nghĩ tôi không biết gì về các vấn đề chính trị quốc tế, nhưng tôi tin có một lựa chọn đáng tiếc của phương Tây về nguồn gốc sự xuất hiện của Nhà nước Hồi giáo. Một ghi nhận cho thấy sự thất bại trong việc can thiệp của phương Tây vào Iraq và Libya dường như đã được chứng thực.
Cuối cùng, ngài gạt bỏ những tin đồn thì thầm trong hành lang tông tòa về việc ngài từ chức, ngài trích lời của các bác sĩ theo dõi ngài: “Đó thực sự là một huyền bí. Trên lý thuyết, ngài không thể đi bộ hoặc leo cầu thang!” Lại thêm một ván bài “Chúa của những chuyện bất ngờ” rất thiết thân với ngài?
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
