Một “thượng hội đồng truyền thông” chống lại một Thượng hội đồng thật?
Tại Vatican, các phương tiện truyền thông dễ bị chỉ trích vì họ chỉ tập trung vào một số chủ đề nhất định, đã gây “áp lực” lên các thượng hội đồng. Từ Rôma, các phóng viên đặc biệt của báo La Croix theo dõi và tường trình cho quý độc giả sinh hoạt hàng ngày của Thượng hội đồng trong chuyên mục Trong con mắt của thượng hội đồng.
la-croix.com, Loup Besmond de Senneville, 2023-10-17
Có phải ở Rôma có một “thượng hội đồng truyền thông” song song với Thượng hội đồng đã được tổ chức kể từ ngày 4 tháng 10 tại Hội trường Phaolô VI rộng lớn, nơi tập trung 365 thành viên của Thượng hội đồng không? Trên thực tế, câu hỏi này là điển hình cho những cuộc họp lớn như thế này trong hơn nửa thế kỷ qua ở Rôma. Chẳng phải chính Đức Joseph Ratzinger đã chỉ trích một “công đồng truyền thông” khi ngài nói về Công đồng Vatican II đó sao?
Đúng như dự đoán, sự nghi ngờ này đã thấy nơi một số nhà tổ chức Thượng hội đồng vào đầu mùa thu. Một nguồn tin của Vatican mỉm cười nói: “Chúng tôi biết rõ có những chủ đề các nhà báo quan tâm.” Một cách tố cáo việc đưa tin quá nhiều về một số chủ đề nào đó, được xem là “giới truyền thông hướng đến nhiều nhất” như chúc phúc cho các cặp đồng tính, người ly dị và tái hôn rước lễ , truyền chức cho các ông đã lập gia đình – còn được gọi là viri probati – và chỗ đứng của phụ nữ.
Thượng hội đồng, khi những tiếng nói ngược chiều vang lên
Cũng chính áp lực truyền thông này mà Đức Phanxicô muốn chống lại, ngài ra lệnh Thượng hội đồng họp kín, xin người tham dự “nhịn nói trước công chúng”. Trong bài phát biểu khai mạc ngày 4 tháng 10, rõ ràng ngài lấy làm tiếc chuyện này đã đè nặng lên các Thượng hội đồng trước đây.
Đức Phanxicô nhắc lại: “Khi Thượng Hội đồng về gia đình, do tính thời thượng của chúng ta, có ý kiến quần chúng theo đó phải cho người ly dị được rước lễ: và chúng ta đi vào Thượng hội đồng như vậy. Trong Thượng hội đồng về Amazon, đã có dư luận, đã có áp lực buộc chúng tôi phải cho các ông đã lập gia đình được làm linh mục: và chúng tôi đi vào Thượng hội đồng với áp lực này.” Ngài nói thêm: “Bây giờ với những giả thuyết về Thượng hội đồng này: ‘họ sẽ làm gì?, có lẽ sẽ có chức linh mục dành cho phụ nữ’… Tôi không biết, những điều này họ nói ở bên ngoài.” Với các nhà báo, ngài xin họ “làm cho mọi người hiểu điều này, rằng ưu tiên hàng đầu là lắng nghe”.
“Đây không phải là những phát minh của báo chí”
Do đó, kể từ ngày 4 tháng 10, hàng chục nhà báo được phép đưa tin về Thượng hội đồng đã phải bằng lòng với các “cuộc họp giao ban” được tổ chức trong Phòng Báo chí, trong đó những người tham dự được phép làm chứng… nhưng không được nói ra nội dung của các can thiệp được đưa ra hoặc được nghe trong phòng. Và đã làm cho một số phóng viên khó chịu. Một nữ nhà báo người Mỹ làm cho Hội đồng Giám mục Hoa Kỳ bực mình, bà nói: “Có những người trong Giáo hội rất quan tâm đến tình trạng của phụ nữ, đến tình trạng của những người đồng tính. Đây không phải là những phát minh của báo chí.”
Tại Thượng hội đồng, “họ đã đồng ý”
Trên thực tế, các nghị phụ nghị mẫu đồng ý phát biểu nhiều hơn, nhưng để micro xa xa một chút, các chủ đề “truyền thông nhắc nhiều nhất” cũng là những chủ đề thu hút nhiều sự can thiệp nhất trong Hội trường Phaolô VI. Đó là trường hợp hội nhập người đồng tính vào Giáo hội, vị trí của phụ nữ và thậm chí khả năng giáo dân có thể đưa ra quyết định cho thể chế.
Vài chục người tham dự đã yêu cầu được phát biểu để đề cập đến các chủ đề này, trong giai đoạn cho phép các nghị phụ nghị mẫu được tự do bày tỏ ý kiến. Đến mức, trong nhiều trường hợp, bàn chủ tịch đã phải kết thúc ngày họp mà không đủ giờ cho mọi người phát biểu, nhưng các bản can thiệp có thể được gởi đến các chuyên gia thần học có trách nhiệm viết bản tổng hợp cuối cùng của Thượng hội đồng.
Marta An Nguyễn dịch