Học viện Giáo hoàng về Sự sống muốn tránh một “thảm kịch to lớn’’

Học viện Giáo hoàng về Sự sống muốn tránh một “thảm kịch to lớn’’

cath.ch, I.Media, 23-02-24

Ngày thứ năm 23 tháng 2 năm 2023, Học viện Giáo hoàng về Sự sống họp báo tại Vatican

Những ý định của những người siêu phàm có lấn chiếm lãnh vực thần thánh không?

Kết thúc phiên họp chung về các công nghệ mới nổi, Học viện Giáo hoàng về Sự sống lo lắng về những điều mới lạ của công nghệ có thể “phá hủy mọi thứ”. Trong cuộc họp báo ngày thứ năm 23 tháng 2 năm 2023 tại Vatican, tổng giám mục Vincenzo Paglia, chủ tịch Học viện  mong muốn có một “hội thảo quốc tế” để điều chỉnh lãnh vực của những công nghệ mới này.

Giám mục Paglia thốt lên trước các nhà báo: “Các công nghệ hội tụ – một liên minh của công nghệ nanô (tiền tố), công nghệ sinh học, khoa học máy tính và khoa học nhận thức – đã vượt qua rào cản âm thanh, vượt ra ngoài các trụ cột của Hercules. Những công nghệ này có thể mang lại sự phát triển to lớn nhưng cũng là một thảm kịch không kém phần to lớn.”

Không có công nghệ không đạo đức

Tổng giám mục Paglia so sánh những công nghệ này với sự ra đời của năng lượng hạt nhân, loại vũ khí có thể phá hủy mọi thứ. Ngài lo lắng: “Ở đây cũng vậy, chúng ta có thể phá hủy mọi thứ, một cỗ máy được định trước bởi một thuật toán sẽ quyết định thay con người.” Ngài ước mong có các thỏa thuận quốc tế như thỏa thuận về mô hình khí hậu, nhắc lại một công nghệ phi đạo đức là rất nguy hiểm.

Vào cuối đại hội, linh mục chưởng ấn Học viện, Renzo Pegoraro bày tỏ lo lắng và sợ hãi của các học giả về việc thiếu giới hạn và biên giới. Các học giả biện hộ cho các giá trị và nguyên tắc đạo đức để có một tiêu chuẩn đánh giá.

Nói ‘không’ với chủ nghĩa siêu phàm hóa con người

Bà Laura Palazzani, thành viên của Học viện Giáo hoàng về Sự sống và là giáo sư tại Đại học Lumsa giải thích: “Rõ ràng chủ đề thuyết siêu phàm hóa con người đã làm cho các học giả Vatican quan tâm. Nó bắt đầu từ nguyên tắc con người là một giới hạn cần phải vượt qua. Bằng cách tự bảo vệ mình khỏi tư thế đố kỵ công nghệ, bà đưa ra lời kêu gọi thận trọng khi đối diện với những công nghệ đang phát triển một cách rất nhanh chóng, rất phức tạp và có ứng dụng rất rộng rãi trong các lãnh vực khác nhau.”

Bà ghi nhận, những công nghệ này thường có tác dụng “kép”. Chúng có thể áp dụng để điều trị cho người bệnh, người khuyết tật nhưng cũng có thể tăng cường khả năng những người khỏe mạnh, dò thử để làm một giấc mơ không tưởng.

Phát biểu tại đại hội, giáo sư Roger Strand, Đại học Bergen cho rằng  các công nghệ hội tụ đặt ra câu hỏi về tương lai của loài người. Giáo sư lưu ý Facebook và Twitter đã trở thành vũ khí có thể được dùng trong các cuộc bầu cử dân chủ, đáng báo động về khả năng thuyết phục của chúng ở mức độ sâu hơn nhiều so với bất kỳ quảng cáo thông thường nào, dựa trên cơ sở dữ liệu về sở thích của người dùng.

“Điều gì xảy ra nếu có thể kết nối một cỗ máy vào bộ não của tôi mà tôi không biết? Như thế nhận thức sẽ là gì? Niềm tin sẽ ra sao?”, chuyên gia về đạo đức lo lắng, ông lấy làm tiếc vì thiếu các triết gia và thần học gia giữa các kỹ sư.

Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch