Hồng Y Marx: “Chúng tôi không muốn viết lại giáo điều, chúng tôi muốn thúc đẩy thảo luận”
Khóa họp thứ tư của thượng hội đồng Đức từ ngày 8 đến 10 thang 9-2023
la-croix.com, Delphine Nerbollier, Frankfurt, 2022-09-12
Ngày áp chót của con đường thượng hội đồng Đức đánh dấu với những căng thẳng xung quanh bản văn biện hộ cho sự tiến hóa của đạo đức tình dục trong Giáo hội. Theo hồng y Reinhard Marx, tổng giám mục Munich và Freising, chủ tịch Hội đồng Giám mục Đức (từ 2014 đến 2020) và là người khởi xướng con đường thượng hội đồng, đây là một phần của sự thay đổi mô hình cần thiết mà Giáo hội Đức mong muốn.
Văn bản về luân lý tình dục được trình bày ngày 8 tháng 9 trước thượng hội đồng đã không đạt được hai phần ba số phiếu của các giám mục có mặt. Trong số những điều khác, bản văn công nhận sự bình đẳng và hợp pháp của các khuynh hướng không phải dị tính và “có thể được Chúa chúc lành như Giáo hội đã hứa cách rõ ràng” cho các cặp đồng tính cũng như cho người ly dị tái hôn.
Phỏng vấn hồng y Reinhard Marx
Cha giải thích như thế nào về việc không đạt được đa số hai phần ba như yêu cầu?
Hồng y Reinhard Marx: Bản văn này đang gây tranh cãi và cần thảo luận thêm trong Giáo hội hoàn vũ, nhưng nó quan trọng và chúng ta không thể bỏ chủ đề này qua một bên. Đó là sự thay đổi mô hình và quan điểm trong đạo đức tình dục và đạo đức xã hội. Đây là một quá trình. Chúng tôi sẽ nói về vấn đề này một lần nữa trong hội đồng giám mục. Tôi cũng muốn nhắc lại văn bản này đã được hơn 80% thành viên của thượng hội đồng chấp nhận và chỉ có 62% giám mục chấp nhận.
Cha nghĩ tuyên bố do Văn phòng Báo chí Tòa Thánh gởi tháng bảy có đóng vai trò nào trong việc bác bỏ văn bản này?
Việc trả lời câu hỏi này là tùy thuộc vào mỗi giám mục. Tôi nghĩ mỗi giám mục đã có quan điểm của họ trước khi văn bản này được công bố. Một số giám mục nói lên, một số khác ít hơn. Trong cuộc họp thượng hội đồng này, một số cảm thấy bị áp lực hơn một chút để nói lên. Thực tế là chúng tôi cần cởi mở với nhau hơn và biện minh cho lập trường của mình. Chúng ta không chỉ đại diện cho một ý kiến mà còn phải tranh luận nó.
Tôi không nghĩ thông cáo báo chí đó đóng một vai trò nào đó, bởi vì nó không mang lại bất kỳ một yếu tố mới nào. Không ai trong chúng tôi muốn thay thế giáo hoàng, thay thế giáo luật, hoặc viết lại giáo điều của Giáo hội. Những gì chúng tôi muốn là đặt câu hỏi, tranh luận, đưa cuộc thảo luận tiến về phía trước. Chúng ta là một phần của Giáo hội hoàn vũ. Chúng tôi có sứ mệnh mang đến cho Giáo hội tất cả những yếu tố mà theo chúng tôi là quan trọng.
Có khó khăn cho các giám mục khi đối đầu với quá nhiều thần học gia, giáo dân, trong hành trình đồng nghị này không?
Tại Đức, chúng tôi có một truyền thống lâu đời về sự hiện diện của giáo dân, nam nữ, các giáo sư thần học, đặc biệt là trong các ủy ban thượng nghị của các giáo phận. Vì thế, hầu hết các giám mục đã quen với việc giáo dân mâu thuẫn với họ. Nhưng tất nhiên, điều đó không phải cho tất cả mọi người. Một số giám mục vẫn chưa hội nhập với sự thay đổi quan điểm mà tính đồng nghị cần có. Đó cũng là một quá trình.
Con đường thượng hội đồng Đức có thể đóng góp như thế nào cho Thượng hội đồng Thế giới?
Tôi có ấn tượng một số, ở Rôma và ở những nơi khác quan sát con đường của thượng hội đồng Đức với một e ngại nào đó. Chẳng hạn chúng tôi đã nhận được thư của các giám mục từ Ba Lan, Hoa Kỳ và Hội đồng Giám mục Bắc Âu. Do đó, điều quan trọng là chúng tôi phải trình bày những bản văn đã được lập luận và làm việc rất tốt về mặt thần học.
Trong phiên họp thứ tư này của hành trình thượng hội đồng, chúng tôi đã thông qua các văn bản về khả năng thành lập một hội đồng đồng thẩm quyền ở Đức và về vị trí của phụ nữ trong Giáo hội, với sự ủng hộ của hai phần ba giám mục. Đây là những chủ đề tuyệt đối ưu tiên cho Giáo hội hoàn vũ. Những văn bản này chắc chắn sẽ sớm được dịch sang các ngôn ngữ khác và có thể có ảnh hưởng đến cuộc thảo luận ở những nơi khác trên thế giới.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Bài đọc thêm: “Con đường thượng hội đồng Đức”: bị mắc kẹt…
