jesuites.ch, Thomas Spang, 2021-08-07
Đạo diễn Scorsese lấy linh mục Dòng Tên James Martin làm mẫu hình để theo.
Washington – Camera lướt qua một số bức ảnh của người dân và giọng nói của linh mục Dòng Tên James Martin vang lên ngoài camera: “Đây là chân dung các nạn nhân của vụ xả súng lớn nhất nhắm vào cộng đồng LGBT trong lịch sử Hoa Kỳ làm cho 49 người thiệt mạng”. Trong bộ phim tài liệu Xây Dựng một Cây Cầu (Building a Bridge) do đạo diễn Martin Scorsese sản xuất, được công chiếu vào giữa tháng 6 tại Liên hoan phim Tribeca ở New York, linh mục Dòng Tên người Mỹ James Martin nhớ lại cha đã bị sốc vì “sự xa cách của Giáo hội công giáo” sau vụ tấn công vào hộp đêm Pulse ở Orlando năm 2016.
Linh mục James Martin, tác giả quyển sách bán chạy cùng tên xuất bản năm 2017 cho biết: “Chỉ có một vài giám mục phản ứng”, “phản ứng ôn hòa” này đã làm cha suy nghĩ rất nhiều. Theo linh mục cựu tổng biên tập tạp chí America của Dòng Tên Hoa Kỳ, vụ tấn công ở Pulse là một kinh nghiệm then chốt. “Những người này là những người vô hình dưới mắt Giáo hội, kể cả trong cái chết.”
Cuốn phim tài liệu của đạo diễn Scorsese thu hút thêm sự chú ý đến vấn đề “Giáo hội và cộng đồng LGBTQ” (các người đồng tính nam nữ, song tính và chuyển giới). Biểu tượng của điện ảnh Mỹ đương đại đã nghe nói về dự án này của các đạo diễn trẻ Evan Mascagni và Shannon Post, và ông đồng ý giúp đỡ họ. Với đạo diễn Scorsese, quan hệ với Giáo hội là một phần thiết yếu của cuộc sống. Là người công giáo, ngày xưa ông đã từng muốn đi tu làm linh mục, năm 1983, ông đã tạo các cơn bão chống đối giữa các tín hữu với bộ phim Cám dỗ cuối cùng của Chúa Kitô, chuyển thể từ tiểu thuyết cùng tên của Níkos Kazantzákis, xuất bản năm 1955.
Bộ phim tài liệu như cột đèn chiếu
Với cuốn phim Xây Dựng một Cây Cầu, đạo diễn kích động Giáo hội Hoa Kỳ, đặc biệt là giới bảo thủ. Ý tưởng chủ yếu không tương ứng với giáo lý chính thức được rao giảng và có lẽ đó là lý do thờ ơ của các giám mục, linh mục James cho biết đã đau buồn như thế nào sau vụ thảm sát Pulse.
Trong phim, linh mục James, 60 tuổi được giới thiệu như một người tôn trọng những người bị xem là “kỳ quặc”. Qua nhiều cuộc gặp gỡ cá nhân, linh mục biết thực tế tuyệt vọng về cuộc sống của các thành viên thiểu số giới tính. Linh mục cho rằng vai trò của Giáo hội là đưa tay ra với những người này. “Như Chúa Giêsu muốn chúng ta làm, với tình yêu và lòng thương xót.”
Trong lần tái bản, linh mục đã sửa lại luận điểm của mình, theo đó hai bên – LGBTQ và Giáo hội – nên tiếp cận nhau. Điều này đã bị nhiều người đồng tính nam và đồng tính nữ chỉ trích. Bây giờ, linh mục càng tin chắc, Giáo hội phải bước một bước lớn hơn trong việc tiến lại gần nhau này. Vì đó là một phần trách nhiệm dẫn đến việc cộng đồng LGBTQ bị gạt ra ngoài lề xã hội.
Linh mục cảm nhận mình được khích lệ qua sự tôn trọng mà Đức Phanxicô dành cho công việc của cha, như thêm một lần nữa, ngài đã cho thấy trong buổi ra mắt phim. Trong một bức thư viết tay, giáo hoàng đã cám ơn linh mục James về sự dấn thân của cha để giúp cộng đoàn những người đồng tính. Điều này kể cả buổi hội thảo trên web dành cho người thiểu số, với hơn 1.000 người tham dự.
Không đề cập trực tiếp đến cộng đồng LGBTQ công giáo, Đức Phanxicô đã khen ngợi linh mục Dòng Tên Martin, người đã gây tranh cãi giữa các giám mục Hoa Kỳ, vì “lòng nhiệt thành mục vụ” của mình. “Cha là linh mục cho tất cả. Tôi cầu nguyện để cha tiếp tục đi trên con đường này”.
Không nhất trí
Năm 2017, Đức Phanxicô đã bổ nhiệm linh mục Martin làm cố vấn cho Vatican vì công việc của linh mục có lợi cho cộng đồng LGBTQ công giáo. Một số giám mục Hoa Kỳ cũng tiếp nhận mục tiêu này của linh mục để Giáo hội cởi mở hơn với những người đồng tính nam và đồng tính nữ. Trong số những người ủng hộ có giám mục John Stowe, giáo phận Lexington, Kentucky. Nhưng ngược lại, giám mục Joseph E. Strickland của bang Texas thúc giục các mục tử trong giáo phận mình đối xử với các thành viên thiểu số tình dục, những người không sống khiết tịnh, xem họ là những người phạm tội.
Không nêu tên, linh mục James Martin ra tòa với những người chỉ trích mình. Một số người đơn giản là những người “kỳ thị người đồng tính và chỉ đơn thuần là ti tiện”. Điều này không liên quan gì đến thần học. “Nó giống như việc bắt nạt học sinh trong sân trường.” Linh mục nói, lời của Giáo hội về những người chuyển giới thực sự là “kinh khủng”.
Xây Dựng một Cây Cầu nói lên điều này. Cuốn phim giới thiệu ông Michael Voris, người sáng lập “Church Militant”, một tổ chức bảo thủ cực đoan và chống những người LGBTQ. Dù khẳng định bản thân từng là người đồng tính trong quá khứ, nhưng linh mục không mấy thiện cảm với thiểu số này. Tổ chức của ông Michael Voris gây áp lực lên các giáo xứ, sau đó họ hủy bỏ các buổi hội thảo của linh mục Hames Martin. Nhà đạo diễn trẻ Mascagni, một trong những người thực hiện phim cho biết, ông không muốn tin vào điều này khi ông biết ảnh hưởng của tổ chức “Church Militant”: “Giáo hội công giáo vẫn còn một chặng đường dài để đi trên điểm này.”
Tuần vừa qua, Đức Phanxicô đã khuyến khích linh mục Martin để cha tiếp tục giúp mục vụ cho người đồng tính, song tính và chuyển giới (LGBT). Trong một thư linh mục đăng trên Twitter ngày 27 tháng 6, Đức Phanxicô viết: “Thiên Chúa gần với tất cả các con của Ngài với tấm lòng yêu thương.”
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Bài đọc thêm: Đức Phanxicô khuyến khích linh mục Dòng Tên James Martin trong việc mục vụ với người đồng tính
Đức Phanxicô và linh mục Dòng Tên James Martin trong buổi tiếp kiến ngày 1 tháng 10 năm 2019
Sách Xây dựng một Cây Cầu (Building a Bridge), Linh mục James Martin, Nhà xuất bản Harper Collins.