la-croix.com, Dominique Greiner, 2017-05-03
Trong mùa bầu cử ở Pháp, đào sâu giáo huấn xã hội của Giáo hội để có thể giúp chúng ta có một nhận định đúng. Gần đây bài giáo huấn này được làm phong phú thêm qua suy nghĩ của Đức Phanxicô về bốn nguyên tắc hành động.
Để làm sáng rõ cho tín hữu kitô trong vai trò công dân của mình, giáo huấn xã hội của Giáo hội đưa ra các nguyên tắc phổ quát góp phần rèn luyện ý kiến cá nhân với một lương tâm có tinh thần trách nhiệm.
Trong Tông huấn Niềm vui Tin Mừng công bố tháng 11-2013, Đức Phanxicô đã đưa ra bốn nguyên tắc lớn để làm phong phú giáo huấn xã hội của Giáo hội, với đặc nét riêng của ngài.
Qua các nguyên tắc này, Đức Phanxicô đã đề phương cách thế nào để tiếp cận thực tế, theo bối cảnh tôn trọng sự khác biệt và sự phức tạp.
1 “Thời gian thì cao hơn là không gian”
Trong khi chúng ta thường tìm cách có một chỗ hay chiếm một chỗ ở “những nơi có quyền lực”, mà thường thì nó chẳng thúc đẩy được gì sự việc, thì Đức Phanxicô kêu gọi nên có các năng động, có các sáng kiến để bao gồm các người khác, các nhóm khác, để đến lượt họ, họ phát triển. Điều này “giúp để làm việc lâu dài, không bị ám ảnh phải có kết quả tức thì”, ngài nói trong Tông huấn Niềm Vui Tin Mừng.
2 “Đơn vị hiệp nhất thì đứng trước xung đột”
Đây không phải là việc phủ nhận thực tế của các xung đột, nhưng là nhận biết nó, đối diện nó với một ý chí mạnh để giải quyết nó. Vì thế cần xây dựng các hòa giải để nuôi dưỡng đối thoại nhằm “hài hòa mọi khác biệt”.
3 “Thực tế thì quan trọng hơn là ý tưởng”
Đức Giáo hoàng cho rằng, các ý tưởng, các hiểu biết, các chuẩn mực thì cần thiết nhưng chưa đủ. Chúng phải không ngừng chạm trán với thực tế. Nếu không có những chạm trán này, chúng giống như lâu đài xây trên cát.
4 “Tổng thể thì cao hơn là từng phần”
Với những chữ bình thường, nguyên tắc cuối cùng này tóm lại khái niệm trừu tượng về lợi ích chung. Đó là “chú ý đến chiều kích tổng thể, không đánh mất tầm nhìn các vấn đề địa phương, điều này làm cho chúng ta đi trên hai chân chạm đất”; đó là làm việc “trên những gì nhỏ, với những gì gần” nhưng luôn “trong một cái nhìn lớn rộng hơn”.
Chẩn đoán cơn khủng hoảng
Qua bốn nguyên tắc trên, Đức Phanxicô chẩn đoán cơn khủng hoảng: “Một xã hội chỉ chú tâm đến kết quả tức thì, từ chối con đường đối thoại để giải quyết các xung đột, bảo vệ lợi ích riêng mà không nhắm đến lợi ích chung”. Nhưng ngài cũng đưa ra phương thuốc để chữa: ra khỏi cơn khủng hoảng bằng cách chăm sóc đến tất cả mọi quan hệ của chúng ta. Với người anh em, với Chúa và với quả đất.
Marta An Nguyễn dịch
Đức Phanxicô trong buổi tiếp kiến chung với các thành viên Công giáo Tiến hành ngày 30 tháng 4-2017 / Alessandra Tarantino/AP
