Giám mục Eric Bidot: “Dilexi te là phương pháp luận cho đời sống người tín hữu kitô”
Hình ảnh Antoine Mekary | ALETEIA
fr.aleteia.org, Louis de La Houplière, 2025-10-11
Ngày thứ năm 9 tháng 10, Đức Lêô công bố tông huấn đầu tiên Ngài đã yêu thương chúng ta Dilexit nos. Theo Giám mục Éric Bidot, Giáo phận Tulle, thành viên của Dòng Anh em Hèn mọn Capuxinô, người am hiểu sâu sắc Thánh Phanxicô Assisi, tông huấn này là lời mời gọi chúng ta đặt tâm hồn mình “đồng điệu với tâm hồn Thiên Chúa” để hành động trong cuộc sống, đặc biệt là giữa những người nghèo khổ nhất.
Giám mục giải thích trên trang Aleteia: “Lời khuyên soi sáng và nuôi dưỡng mối quan hệ đích thực của chúng ta với Chúa Giêsu Kitô.”
Xin cha cho biết về Tông huấn đầu tiên này của Đức Lêô XIV?
Giám mục Éric Bidot: Ngay lập tức, tôi ấn tượng với tựa đề “Dilexi te, Ta đã yêu con”. Ngài là tu sĩ dòng Augustinô, tôi nghĩ ngay đến câu “Ta đã yêu con” trong quyển sách Tự Thú: nói lên sự gần gũi trong mối quan hệ của Thiên Chúa với chúng ta. Tựa đề này cho thấy chiều kích huyền bí của tông huấn, vốn không chỉ đơn thuần là một văn bản xã hội, nhưng trước hết và trên hết, tông huấn gắn kết mối quan hệ của chúng ta với Thiên Chúa. Tôi cũng rất ấn tượng trước các nhân vật đã ghi dấu ấn trong lịch sử Giáo hội: Thánh Phanxicô Assisi, các Giáo phụ, và rất nhiều tín hữu nam nữ đã dấn thân phục vụ tha nhân, đã làm sâu sắc thêm cho lịch sử Giáo hội về chủ đề này. Cuối cùng là lời nhắc nhở quan trọng về học thuyết xã hội của Giáo hội đề xuất: những “habitus – thói quen” trong các mối quan hệ xã hội, gia đình và bác ái.
Tông huấn này dành nhiều chỗ cho khó nghèo, như thế Đức Lêô muốn truyền tải thông điệp nào?
Thánh Phanxicô Assisi được nhắc đến nhiều lần. Đức Lêô làm sáng tỏ chủ đề bác ái, một chủ đề luôn hiện hữu. Ngài cảnh báo chúng ta về thái độ chúng ta nói với người nghèo: Tôi có, và tôi sẽ cho những ai chưa có. Thánh Phanxicô Assisi trở lại nhờ tình cờ gặp một người phong cùi trên đường đi. Cuộc gặp với người nghèo đã làm cho ngài thấy sự nghèo khó trong tâm hồn ngài, và ngài đã được biến đổi. Chắc chắn đã có một cử chỉ quảng đại và hào hùng trong cách tiếp cận của ngài; nhưng cũng có sự thôi thúc của Chúa Thánh Thần để ngài dừng lại, đặt mình ngang hàng với người nghèo, ôm lấy họ như người ngang hàng. Và điều kỳ diệu là người nghèo đã đến để mở lòng thương cảm của Thánh Phanxicô, giúp ngài hòa nhập vào trái tim của Thiên Chúa.
Lời khuyên này mang tính tương quan cao?
Với lời khuyên này, chúng ta không ở trong trạng thái bất đối xứng mà ở trong cảm nhận chúng ta thuộc về một nhân loại chung. Những người yếu đuối nhất cho chúng ta thấy sự yếu đuối của chính chúng ta, ơn gọi chung của chúng ta là được Thiên Chúa yêu thương. Lời khuyên này mang tính tương quan cao.
Đức Lêô viết: “Người nghèo là của chúng ta”, đó là lời mời gọi hãy xem mình như một gia đình duy nhất. Ngài cảnh báo: “Chúng ta bị ám ảnh bởi những nhu cầu riêng của mình.” Ngài lặp lại lời Đức Phanxicô: “Người nghèo là máu thịt của Chúa Kitô.” Những lời này nói lên mối liên hệ gia đình, việc chăm sóc người khác và nguy hiểm của thói ích kỷ.
Một số người không phải lúc nào cũng tìm hiểu văn bản này, họ cho là quá xa vời với quan tâm của họ. Cụ thể, làm thế nào để người tín hữu có thể đón nhận lời khuyên này?
Trước hết, bằng cách tin tưởng đón nhận giáo huấn của Giáo hoàng, không phân loại những gì chúng ta thích và không thích. Ngài nói bằng trái tim, trí tuệ và tâm linh. Là tín hữu, chúng ta cần học hỏi. Chúng ta phải đưa từ ngữ “vâng phục” trở lại đời sống Giáo Hội: vâng phục đích thực, để phân biệt với vâng phục mù quáng. Đó là đón nhận với tấm lòng nhân hậu những gì Giáo hoàng thấy phù hợp để nói với Giáo Hội hoàn vũ, chứ không phán đoán bằng thước đo “cái tôi”, một lập trường vẫn còn hiện hữu ngày nay, ngay cả trong Giáo Hội.
Hơn nữa, bằng cách chọn chủ đề này, ngài không đi ngược lại đời sống hàng ngày của người tín hữu kitô. Các báo cáo từ các hiệp hội làm việc với người nghèo đã nêu bật những rạn nứt ngày càng trầm trọng trong những năm gần đây. Thật may mắn khi Giáo Hội đang làm phần việc của mình. Thách thức đặt ra là trái tim chúng ta phải đồng điệu với trái tim của Thiên Chúa. Lời khuyên này cho chúng ta biết công thức để đạt được điều này.
Người tín hữu kitô không thể giả vờ cho rằng chủ đề nghèo đói không tồn tại.
Một lời khuyên như vậy soi sáng và nuôi dưỡng quan hệ đích thực với Chúa Giêsu Kitô. Người tín hữu kitô không thể giả vờ cho rằng vấn đề nghèo đói không tồn tại. Họ được mời để có cùng một cái nhìn, cùng một cử chỉ, cùng một lời nói như Chúa Kitô. Chủ đề này phải làm chúng ta suy nghĩ. Thánh Phanxicô Assisi đã xúc động khi gặp người nghèo, ngài đã chọn cách trở nên nhỏ bé để gần họ, vì đó là vị trí của Chúa Kitô. Lời khuyên này là phương pháp luận cho đời sống người tín hữu kitô trong mọi chiều kích. Đây là văn bản đầy khuyến khích sự trở lại và hiệp nhất của đời sống.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Cuộc phỏng vấn đầu tiên của Đức Lêô XIV cho thấy ngài là nhà giáo luật thận trọng
“Dilexi te”, Tông huấn mang tính chương trình của Đức Lêô XIV?
Giám mục Eric Bidot: “Dilexi te là phương pháp luận cho đời sống người tín hữu kitô”
