Ba bối cảnh để Đức Phanxicô về lại Vatican
Vatican chưa thông báo ngày Đức Phanxicô về lại Vatican, nhưng trong các câu chuyện được bàn tán tại Vatican, viễn cảnh này đã thay thế mật nghị.
la-croix.com, Mikael Corre, đặc phái viên thường trực tại Rôma, 2025-03-17
Đức Phanxicô ngày 9 tháng 2 năm 2025 tại Vatican. Viễn cảnh Đức Phanxicô về lại Vatican là câu chuyện được bàn tán ở Vatican lúc này. Ảnh ALBERTO PIZZOLI / AFP
Bối cảnh 1: Trở về với đầy đủ năng lực quản trị Giáo hội
Ngày thứ hai 17 tháng 3, Hồng y Michael Czerny, Bộ trưởng bộ Phát triển Nhân bản Toàn diện tuyên bố trên báo La Repubblica: “Tôi hy vọng ngài sẽ điều hành sứ vụ của ngài càng sớm càng tốt.” Ngày 8 tháng 3, Hồng y Arthur Roche, đứng đầu Bộ Phụng tự phát biểu trên CNN: “Nếu Ban quản trị Vatican tiếp tục điều hành, tôi sẽ rất nhớ những cuộc gọi thường xuyên của ngài để thông báo hay để nhờ một chuyện gì đó. Chúng tôi đã quá quen với những cuộc gọi bất ngờ như thế.” Một thành viên khác của Giáo triều cho biết: “Nếu sức khỏe của ngài tiếp tục hồi phục, ngài sẽ quản trị theo cách cá nhân của ngài. Đức Phanxicô không biết ủy quyền và chúng ta sẽ thấy các đề cử của ngài.”
Tháng 3 năm 2025 sẽ có hai Hồng y đến giới hạn tuổi 75: Hồng y Arthur Roche và Hồng y Kurt Koch (các Hồng y tận tụy thúc đẩy sự hiệp nhất kitô hữu). Ba Hồng y Michael Czerny, Marcello Semeraro và Kevin Farrell đã ngoài 75. Đức Phanxicô quyết định thay thế các Hồng y này hay để Giáo hoàng kế nhiệm làm, đó là chủ đề được bình luận nhiều lúc này.
Bối cảnh 2: Về lại Vatican nhưng ủy quyền nhiều hơn
Một nguồn tin Vatican cho biết: “Việc đề cử vẫn tiếp tục sau ngày 14 tháng 2, đã có các hồ sơ của các Tân giám mục. Chỉ sau ngày 1 tháng 3 đã có 15 Giám mục trên thế giới được bổ nhiệm, dấu chỉ Vatican không hoàn toàn tê liệt. Một linh mục ở Rôma cho biết: “Không có gì khẩn cấp nếu một giáo hoàng từ nhiệm hay qua đời, Giáo hội đã có kinh nghiệm quản trị với một giáo hoàng suy yếu.”
Đức Phanxicô đã ngồi xe lăn từ trước khi vào bệnh viện, nhiều lần ngài nhắc lại lời Đức Gioan-Phaolô II: “Quản trị Giáo hội không bằng chân.” Trước khi bị viêm phổi, Đức Phanxicô dự định đi Thổ Nhĩ Kỳ để dự lễ kỷ niệm 1700 năm Công đồng Nicée, một nguồn tin gần với Thượng phụ Constantinoble cho biết: “Mọi thứ đang trong tình trạng chờ đợi.” Một nguồn tin khác nói: “Tôi nghĩ đã đến lúc chúng ta cần lắng nghe những tiếng nói quan trọng khác của Giáo hội. Trong thời gian này, nguyên tắc bổ trợ được cân nhắc, nguyên tắc này phải được xem là thiết yếu trong Giáo hội, cũng như tính công đồng hiệu quả, và cả trong lãnh vực ngoại giao.”
Bối cảnh 3: Từ nhiệm
Ai là người điều hành Giáo hội năm 2005? Các Hồng y thế hệ Đức Phanxicô còn nhớ giai đoạn “trống quyền lực” và cuộc đấu tranh giành ảnh hưởng giữa các hồng y (Ratzinger, Sodano, Dziwisz…). Một thành viên của Giáo triều phân tích: “Tôi khó hình dung Đức Phanxicô từ nhiệm. Ngài có một khả năng hành động, một tầm nhìn riêng. Nhưng tôi nghĩ nếu một ngày nào đó ngài thấy ngài không còn có thể đối đầu (với những đấu tranh nội bộ), sức khỏe thể lý không cho ngài thực hiện tầm nhìn này, chính lúc đó ngài sẽ từ nhiệm.”
Không ai có thể áp đặt một giáo hoàng từ nhiệm, các ngài tự do quyết định theo các tiêu chuẩn của giáo luật. Đức Phanxicô chưa bao giờ đề cập rõ ràng đâu là tiêu chuẩn của ngài. Ngày 25 tháng 2, từ bệnh viện Gemelli ngài đã loan báo sẽ triệu tập một công nghị để phong thánh, nhưng ngài chưa công bố ngày. Một cánh cửa để đi ra? Chính trong một công nghị mà Đức Bênêđíctô XVI tuyên bố từ nhiệm.
Marta An Nguyễn dịch
Một tháng nằm bệnh viện, điều gì sẽ xảy ra khi Đức Phanxicô phục hồi chậm?
