Một nghiên cứu mới xác nhận: kitô giáo giảm mạnh tại Châu Âu
cath.ch, Raphaël Zbinden, 2025-03-28
Ca khúc Mất đi tôn giáo của tôi (Losing My Religion) của ban nhạc REM có phải là tiếng vọng của tình trạng kitô giáo bị suy giảm ở Phương Tây hay không?
Một nghiên cứu quốc tế của Viện Nghiên cứu Pew Research Center Mỹ cho biết ít nhất có 20% người trưởng thành đã bỏ tôn giáo đã nuôi dạy họ từ nhỏ. Kitô giáo ở Châu Âu cũng bị ảnh hưởng nặng nề bởi hiện tượng này.
Năm 1991, nhóm nhạc rock Mỹ REM ra đời bài hát Mất đi tôn giáo của tôi. Một ca khúc nay có thể xem là ca khúc mang tính báo trước của hiện tượng được Viện Nghiên cứu Pew công bố ngày 26 tháng 3 năm 2025.
Tổ chức nghiên cứu này đã khảo sát tỷ lệ thay đổi tôn giáo tại 36 quốc gia thuộc các khu vực Châu Á,Thái Bình Dương, Châu Âu, Châu Mỹ Latinh, Trung Đông – Bắc Phi, Bắc Mỹ và Châu Phi Hạ Sahara. Cuộc khảo sát được thực hiện từ năm 2023 đến 2024 với 36.908 người trưởng thành tại Hoa Kỳ và 41.503 người tại các nước khác.
Các nước có truyền thống công giáo bị ảnh hưởng nặng nề
Một trong những dữ liệu đáng chú ý nhất là tỷ lệ giữa số người rời kitô giáo (dù chuyển hay không chuyển qua tôn giáo khác) và số người gia nhập. Các biểu đồ cho thấy tình trạng rời bỏ hàng loạt tại Châu Âu, đặc biệt ở các nước có văn hóa công giáo mạnh như Ý hay Ba Lan.
Tỷ lệ nhập/xuất cao nhất là ở Ý (28,4 người bỏ/trên 1 người vào). Con số ở Đức là 19,7 cho 1, ở Pháp 15,8 cho 1, ở Ba Lan 12,4 cho 1, ở Tây Ban Nha 12,2 cho 1. Tính theo tỷ lệ dân số, tổn thất nghiêm trọng nhất là ở Tây Ban Nha. Một ngoại lệ quan trọng là Hungary, quốc gia duy nhất ở châu Âu có tỷ lệ dương (2 người gia nhập cho mỗi 1 người rời bỏ).
Dù có một số người rời bỏ kitô giáo để qua tôn giáo khác, nhưng đa số họ gia nhập nhóm “không tôn giáo”, gồm những người bất khả tri và vô thần.
Phật giáo cũng bị rời bỏ
Trung tâm Nghiên cứu Pew cho biết, nhìn chung khuynh hướng này không khác biệt nhiều theo độ tuổi, trình độ học vấn hay giới tính tại phần lớn các quốc gia khảo sát. Không có gì ngạc nhiên khi các bạn trẻ có xu hướng rời bỏ tôn giáo.
Ngoài Châu Âu, chỉ một số quốc gia có tỷ lệ người vào kitô giáo cao hơn người rời bỏ, nhưng khoảng cách cũng không lớn. Các nước này gồm Phi Luật Tân (1,5 người gia nhập trên 1 người rời bỏ), Ghana (1,6), Hungary, Sri Lanka (2,6) và Singapore (3,2).
Tỷ lệ rời bỏ của Phật giáo cũng “khá cao”. Ngược lại, Hồi giáo, Do Thái giáo và Ấn Độ giáo “giữ nguyên” giáo dân, dù số người gia nhập các tôn giáo này vẫn thấp.
Cần lưu ý Nghiên cứu này không phân tích sự thay đổi giữa các hệ phái trong cùng một tôn giáo.
Têrêxa Trần Tuyết Hiền dịch