Hồng y Grech và Hollerich được Đức Phanxicô chọn để lãnh đạo một thượng hội đồng quyết định
lefigaro.fr, Jean-Marie Guénois, 2023-08-13
Hồng y Mario Grech (trái), người Malta và hồng y Jean-Claude Hollerich, giáo phận Luxembourg sẽ chủ trì thượng hội đồng thế giới sắp tới về cải cách Giáo hội. Ảnh Massimiliano Migliorato / Hans Lucas – Reuters Connect
Hai hồng y hướng dẫn thượng hội đồng thế giới sắp tới về cải cách Giáo hội. Một người là người của hành động, người kia là người kềm lại. Cả hai đã được Đức Phanxicô chọn. Người hành động là hồng y Mario Grech, người Malta, 66 tuổi, sinh ở đảo Gozo, nơi tương truyền Thánh Phaolô bị đắm tàu, tốt nghiệp tiến sĩ giáo luật ở Rôma, là linh mục rồi giám mục của giáo phận nhỏ bé 67 cây số và có 30.000 tín hữu này. Năm 2015, chức vụ tổng giám mục giáo phận Malta xém bị vuột ra khỏi tay “người nhiều tham vọng” này trong gang tấc, vì những người phản đối giám mục, các linh mục trong giáo phận đã công khai tố cáo với Rôma về cách thức “tàn bạo”, thích “của cải vật chất”, xử lý sai các vụ linh mục ấu dâm. Nhưng điều này không ngăn cản Đức Phanxicô bổ nhiệm giám mục Grech làm tổng thư ký thượng hội đồng giám mục năm 2019, sau đó phong hồng y cho ngài năm 2020. Sự can thiệp của ngài khi họp báo, nơi ngài lặp đi lặp lại những khẩu hiệu nghe có vẻ hùng hồn nhưng trống rỗng, đang tạo nhầm lẫn ở cấp độ trách nhiệm toàn cầu này. Nhưng người tổ chức này ở đó để làm cho bộ máy công nghị hoạt động.
Bên cạnh ngài là tu sĩ Dòng Tên đáng kể với một tầm vóc hoàn toàn khác. Jean-Claude Hollerich 64 tuổi, tổng giám mục giáo phận Luxembourg. Đức Phanxicô không giao cho hồng y dây cương, roi và phanh của xe ngựa nhưng giao bản đồ và lộ trình để đi theo. Và trên hết là những trở ngại, những bế tắc cần tránh. Hồng y là cái đầu suy nghĩ. Sự khéo léo truyền giáo của ngài, ngài đã dành một phần đời để đi truyền giáo ở Nhật Bản, với tư cách là giáo sư đại học sau khi học ở Đức – một bình tâm dứt khoát của tinh thần Dòng Tên là điểm mạnh chính yếu của ngài. Nếu ngài dám nói – để trấn an giáo dân – như ngài đã làm công khai trong cuộc họp báo trình bày văn kiện làm việc của Thượng Hội đồng ngày 20 tháng 6, ngài nói ngài “không có chương trình làm việc”, vì thế không có chương trình chính xác cho thượng hội đồng sắp diễn ra, thì phải hiểu điều này theo một nghĩa mơ hồ, theo cách của Dòng Tên. Nhưng ngài lại trình bày chi tiết chương trình làm việc của ngài trong suốt các cuộc phỏng vấn như trên tuần báo La Croix L’Hebdo tháng 1 vừa qua.
Một cuộc “cách mạng nhân học”
Tầm nhìn về Giáo hội của người có trách nhiệm quyết định là “tổng tường trình” của thượng hội đồng tiếp theo, nói cách khác là chủ tịch là gì? Ngài cho rằng thế giới đang trải qua một “cuộc cách mạng nhân học” mang lại “sự thay đổi của nền văn minh”. Theo ngài, cách diễn đạt thông điệp của Giáo hội đã trở nên xưa và “không thể hiểu đời sống” với hầu hết mọi người. Nếu Giáo hội muốn đưa giáo dân đến với Chúa Kitô, Giáo hội chỉ có một tương lai duy nhất, đó là “thích nghi” bằng mọi giá. Nhưng nó phải bắt đầu bằng việc “lắng nghe” bằng đối thoại “khiêm tốn” với những người không thường xuyên tham dự các hội nghị và những người “ở bên lề”, “không loại trừ” bất cứ ai, để tạo ra một “ngôn ngữ” mới.
Đồng thời, Giáo hội phải tự cải tổ nội bộ bằng cách nhường chỗ hoàn toàn cho “chức tư tế của mỗi người đã được rửa tội” trước “chức tư tế thừa tác”, chức tư tế của các linh mục, vốn đã bị đánh giá quá cao theo quan điểm của ngài. Nó phải trao cho phụ nữ các trách nhiệm và địa vị “phó tế”. Nó cũng phải công khai xem xét lại vấn đề “tính dục của các linh mục”, những người không nhất thiết phải bị “độc thân”. Theo hồng y Jean-Claude Hollerich, Giáo hội phải từ chối bất kỳ sự “loại trừ” nào với “các cặp đồng tính”, tuy nhiên Giáo hội không “cho kết hôn” mà chỉ “chúc phúc”. Ngài thích nói, cần phải phát minh ra một mục vụ nói “với con người hiện tại” chứ không nói với những gì không tồn tại nữa, bằng cách từ bỏ các phương pháp của một thời rõ ràng là “đã lỗi thời”.
Ngài đảm bảo, đây sẽ không phải là một phát triển “tự do” của Giáo hội mà là “triệt để” theo hình ảnh của Đức Phanxicô.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch