Hồng y Ambongo: “Châu Phi là tương lai của Giáo hội, đó là điều hiển nhiên”
Phỏng vấn
Hồng y Fridolin Ambongo, tổng giám mục giáo phận Kinshasa, Cộng hòa Dân chủ Congo đã được bầu làm chủ tịch Hội nghị chuyên đề của các Hội đồng Giám mục châu Phi và Madagascar (Sceam) trong cuộc họp bất thường được tổ chức tại Accra (Ghana), từ ngày 14 đến 17 tháng hai. Ngày thứ bảy 18 tháng 2, bên lề thánh lễ phong tân giám mục Joseph Aka, giáo phận Yamoussoukro do ngài chủ tế, ngài đã trả lời phỏng vấn.
la-croix.com, Guy Aimé Eblotié, đặc phái viên tại Yamoussoukro, 2023-02-20
Hồng y Fridolin Ambongo, ngày 5 tháng 10 năm 2019, trong một công nghị ở Đền thờ Thánh Phêrô, Vatican. ANDREW MEDICHINI/AP
Cách đây vài tuần, Đức Phanxicô đã đến thăm đất nước Cộng hòa Dân chủ Congo của cha. Chúng ta có thể học được gì từ chuyến đi này và thông điệp của chuyến đi này với toàn bộ châu Phi là gì?
Hồng y Fridolin Ambongo: Điều đầu tiên chúng tôi cảm nhận hạnh phúc trong chuyến đi này của ngài. Một cảm nhận ai cũng đồng ý với kinh nghiệm này. Bốn ngày sống với Đức Phanxicô là trải nghiệm thực sự về Núi Tabor biến hình với người dân Congo đang chịu đau khổ.
Ngoài cảm xúc hạnh phúc này, điều quan trọng nhất là thông điệp của giáo hoàng mang lại. Như quý vị biết, Congo là quốc gia tử vì đạo do sự tham lam của tất cả những người muốn chiếm đoạt tài nguyên của đất nước. Những người duy nhất không được hưởng lợi chính là người dân Congo. Và giáo hoàng nhận ra trong lời nói của ngài. Ngài đã ví đất nước chúng tôi như viên kim cương. Một viên kim cương mà mọi người đều muốn có, nhưng họ muốn muốn có viên kim cương mà không có người Congo. Ngài đã dùng những lời nói rất mạnh khi nói về tất cả những kẻ săn mồi: “Hãy rút tay ra khỏi Congo, hãy rút tay ra khỏi châu Phi.” Và tôi nghĩ thông điệp này không chỉ áp dụng cho Congo mà còn cho toàn cả châu Phi.
Thông điệp trực tiếp của Đức Phanxicô: “Xin quý vị rút tay ra khỏi Phi châu”
Về chủ đề châu Phi, châu lục thường được xem như tương lai của Giáo Hội. Đâu là dữ liệu khách quan để chúng ta suy nghĩ như thế?
Châu Phi là tương lai của Giáo hội, đó là điều hiển nhiên. Chúng ta chỉ cần xem các con số thống kê, đó là các dữ liệu khách quan. Tôi nghĩ ai cũng hiểu tình hình Giáo hội châu Âu. Giáo hội ở châu Âu đang chết dần, khi đến nhà thờ, chúng ta chỉ thấy nhà thờ trống rỗng. Người đi lễ đều đã ngoài 70 tuổi. Khi họ ra đi, ai sẽ là người đi lễ?
Nhưng khi chúng ta vào các nhà thờ ở miền Nam bán cầu ở châu Phi chẳng hạn, chúng ta thấy Giáo hội ở đó đang phát triển, về số lượng cũng như về chất lượng. Mọi thứ cho thấy tương lai của Giáo hội là ở châu Phi, vì khi đến đây, bạn thấy mọi nơi đều có người trẻ tuổi. Và đó là điều đã làm cho Đức Phanxicô ấn tượng, ngài hỏi những người trẻ này từ đâu đến. Thanh niên tượng trưng cho năng động. Trong cuộc gặp với các bạn trẻ tại Sân vận động Các vị Tử đạo ở Kinshasa, ngài dùng năm ngón tay để nói về giáo lý. Và những người trẻ được đánh động bởi bài giáo lý này, bài này đã thách thức họ. Họ đang phản ứng trước những thách thức của ngài, và đó là khoảnh khắc phi thường.
Tôi nghĩ chúng tôi phải chăm sóc những người trẻ này. Vấn đề là chúng ta không chăm sóc họ, không cho họ hy vọng, hy vọng về một ngày mai tốt đẹp hơn. Đó là lý do vì sao đôi khi người trẻ làm chúng ta thất vọng và nghĩ rằng thiên đàng ở nơi khác. Và điều này kết thúc trong các thảm kịch mà chúng ta đã biết. Chúng ta phải chăm sóc giới trẻ vì họ thực sự là tương lai của xã hội chúng ta, tương lai của Giáo hội chúng ta.
Cha vừa được bầu đứng đầu chủ tịch Hội nghị chuyên đề các Hội đồng Giám mục châu Phi và Madagascar Sceam. Ưu tiên của cha cho nhiệm vụ mới này là gì?
Ưu tiên hàng đầu của tôi là hoàn tất tiến trình đồng nghị. Bây giờ chúng ta đang ở trong giai đoạn lục địa của thượng hội đồng về tính đồng nghị. Từ ngày 1 tháng 3, tất cả chúng tôi sẽ có mặt ở Addis Ababa (Ethiopia) để tổ chức lễ kỷ niệm giai đoạn này. Phần còn lại, đó là tất cả công việc truyền giáo mục vụ chuyên sâu ở châu Phi và cũng là tất cả các vấn đề liên quan đến nghèo đói, bất công, nhập cư của những người trẻ của chúng tôi, những người từ bỏ lục địa này để tìm kiếm điều mà họ nghĩ là thiên đàng, và nó thường kết thúc trong bi kịch. Tất cả những điều này đưa chúng tôi trở lại với trách nhiệm của mình với tư cách là Giáo hội châu Phi.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Bài đọc thêm: Đức Phanxicô nói với các bạn trẻ ở Congo: hãy dũng cảm chống tham nhũng