Đức Phanxicô và đồng tính: 5 tuyên bố chính của Đức Phanxicô
Đức Phanxicô đã nhiều lần nói về chủ đề đồng tính, lần gần đây nhất là trên chuyến bay từ Nam Sudan về Rôma ngày chúa nhật 5 tháng 2. Báo La Croix trở lại với năm tuyên bố chính nhấn mạnh về sự đón nhận, nhưng không đi ngược với học thuyết Giáo hội công giáo.
la-croix.com, Anne-Quitterie Jozeau, 2023-02-09
Đức Phanxicô tại vương cung thánh đường Thánh Phaolô ở Rôma ngày 25 tháng 1 năm 2023. ETTORE FERRARI /EPA/MAXPPP
1- “Nếu một người đồng tính chân thành đi tìm Chúa, thì tôi là ai mà phán xét họ?” 29 tháng 7 năm 2013
Ngày 29 tháng 7, trên chuyến bay từ Rio de Janeiro, Brazil về sau khi dự Ngày Thế Giới Trẻ tại đây, bốn tháng sau khi được bầu chọn, Đức Phanxicô đặt câu hỏi để trả lời một câu hỏi của nhà báo hỏi ngài về vấn đề vận động hành lang của người đồng tính: “Tôi là ai để phán xét họ?”. Ngài giải thích: “Người ta viết rất nhiều về vận động hành lang của người đồng tính. Nếu một người là người đồng tính chân thành đi tìm Chúa, thì tôi là ai mà phán xét họ?”
Đức Phanxicô khuyến khích linh mục Dòng Tên James Martin trong việc mục vụ với người đồng tính
Đức Phanxicô tiếp tục khẳng định: “Vấn đề không phải là có khuynh hướng này, không, chúng ta phải là anh em.” Câu hỏi của giáo hoàng về việc phán xét những người đồng tính là một bước ngoặt và được đưa ra khi bắt đầu triều giáo hoàng của ngài, một thay đổi tông giọng về vấn đề nhức nhối này trong Giáo hội công giáo.
2- “Không màng đến con trai, con gái mình có khuynh hướng đồng tính là thiếu tình phụ tử, mẫu tử” Ngày 26 tháng 8 năm 2018
Ngày chúa nhật 26 tháng 8 năm 2018, trở về Rôma sau chuyến tông du Dublin (Ai-len) nhân dịp Đại hội Gia đình Thế giới lần thứ 9, ngài đã trả lời câu hỏi của một nhà báo: “Cha sẽ nói gì với một người cha, người mẹ mà con của họ cho họ biết mình là người đồng tính và nó muốn sống với bạn của nó?”
Đức Phanxicô giải thích: “Tôi sẽ không bao giờ nói rằng im lặng là giải pháp: không màng đến con trai hay con gái có khuynh hướng đồng tính là thiếu tình làm cha, làm mẹ. Con là con trai của cha, con là con gái của mẹ, con là con; cha là cha của con, mẹ là mẹ của con, chúng ta cùng nói chuyện. Vì đứa con trai hay đứa con gái này có quyền có một gia đình và gia đình là để tồn tại: anh chị em đừng đuổi con ra khỏi gia đình.” Ngài nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đối thoại, chứ không lên án.
Người công giáo đồng tính: “Giáo hội phải đón nhận tất cả con cái của mình”
“Đó là một điều đã thấy khi còn thơ ấu”, trong cuộc họp báo trên máy bay, ngài giải thích “khi đó có nhiều việc cần phải làm với khoa tâm thần học”. Câu này đã tạo tranh luận sôi nổi, đến nỗi Vatican đã trả lời: “Với từ này, ngài không có ý nói đây là ‘bệnh tâm thần’ nhưng liên quan đến tâm lý học.” Trong bản ghi lại chính thức, Văn phòng Báo chí Tòa Thánh giải thích, từ ‘tâm thần’ ‘đã bị loại ra’chứ không thay thế ‘để không làm thay đổi suy nghĩ của giáo hoàng’.
Đồng tính và tâm thần: “Các lời tuyên bố của Đức Phanxicô không gây ngạc nhiên”
3- “Chúng ta cần tạo ra luật kết hợp dân sự để họ được bảo vệ về hợp pháp.” 21 tháng 10 năm 2020
Trong phim tài liệu Francesco của đạo diễn Evgeny Afineevsky chiếu ngày 21 tháng 10 năm 2020 tại Ý, Đức Phanxicô đã cởi mở nói nhiều chủ đề khác nhau như cuộc khủng hoảng lạm dụng tình dục, đối thoại liên tôn, người di cư, cũng như việc đón nhận người đồng tính. Đoạn trích phim về câu hỏi đồng tính trích từ cuộc phỏng vấn của nhà báo Mexico, Valentina Alazraki, phóng viên của Noticieros Televisa tại Vatican đăng vào tháng 2 năm 2019.
Đức Phanxicô đặc biệt tuyên bố: “Những người đồng tính có quyền là thành viên của một gia đình. Họ là con Thiên Chúa và có quyền có gia đình. (…) Chúng ta phải tạo ra luật kết hợp dân sự để họ được bảo vệ về mặt pháp lý.” Nhưng vào thời điểm đó, câu kết hợp dân sự không có trong phần cuối của cuộc phỏng vấn.
Đức Phanxicô khuyến khích linh mục Dòng Tên James Martin trong việc mục vụ với người đồng tính
Về vấn đề kết hợp dân sự này, ngài bày tỏ quan điểm mà ngài đã bảo vệ trong nhiều năm. Năm 2010, khi ngài còn là tổng giám mục Buenos Aires, trong các cuộc tranh luận ở Argentina về hôn nhân đồng tính, Đức Phanxicô đã phản đối mạnh mẽ việc mở rộng hôn nhân cho các cặp không phải là một nam một nữ. Ông Sergio Rubin, tác giả tiểu sử của Jorge Mario Bergoglio giải thích: “Ngược lại, ngài biện hộ cho một khả năng có một kết hợp dân sự – tương đương với Kết hợp tương trợ dân sự, PACS ở Pháp -, xem đây là là cách ‘ít tệ hơn’.”
4- “Thiên Chúa là Cha, Ngài không từ chối bất cứ người con nào.” 8 tháng 5 năm 2022
Trong một thư gởi cho linh mục Dòng Tên người Mỹ, James Martin ngày 8 tháng 5 năm 2022, người chăm sóc mục vụ cho người đồng tính, Đức Phanxicô đã đưa ra quan điểm mục vụ về vấn đề này. Trong bức thư viết tay bằng tiếng Tây Ban Nha, ngài trả lời những câu hỏi ngắn của linh mục. Đức Phanxicô khẳng định: “Thiên Chúa là Cha và không từ chối bất kỳ người con cái nào của Ngài, Thiên Chúa gần gũi, có lòng thương xót và dịu dàng với tất cả mọi người.”
Thực sự Đức Phanxicô nghĩ gì về đồng tính
Ngài cũng nhấn mạnh, Giáo hội là mẹ, người mẹ đón nhận tất cả con cái của mình. Ngài đưa ra cảnh báo: “Một Giáo hội ‘chọn lọc’, một Giáo hội ‘thuần túy’ không phải là Giáo hội Mẹ Thánh, mà là tà phái.” Ngài lặp lại một lá thư trước đó ngài gởi cho linh mục James Martin tháng 6 năm 2021, trong đó ngài viết: “Thiên Chúa đến gần mỗi người con của Ngài bằng tình yêu thương. Trái tim của Ngài rộng mở với tất cả mọi người. Ngài là Cha.”
5- “Là người đồng tính không phải là một tội. Đó là thân phận con người.” 24 tháng 1 năm 2023
Trong một cuộc phỏng vấn với hãng tin Mỹ Associated Press (AP) ngày 24 tháng 1, Đức Phanxicô rõ ràng phản đối luật hình sự hóa đồng tính, ngài nói Giáo hội “phải” giúp bãi bỏ luật nay. Ngài nhấn mạnh: “Là đồng tính không phải là một tội. Đó là thân phận con người.” Trước khi ngài nói to câu trả lời mà mà người ta đưa ra cho ngài: “Đúng, nhưng đó là một tội.” Ngài trả lời: “Đồng ý, nhưng trước tiên chúng ta hãy phân biệt giữa tội và tội ác. Nhưng tội cũng là thiếu bác ái với người khác.”
Đức Phanxicô làm rõ ý kiến của ngài về đồng tính
Để làm chính xác suy nghĩ của ngài trong bức thư ngày 27 tháng 1, một lần nữa gởi cho linh mục Dòng Tên người Mỹ James Martin, ngài đặt những lời của ngài trong giáo huấn luân lý của Giáo hội công giáo và nêu rõ: “Khi tôi nói đó là một tội, tôi chỉ đơn giản đề cập đến giáo huấn đạo đức công giáo, nói rằng bất kỳ hành vi tình dục nào ngoài hôn nhân đều là tội.”
Vài ngày sau, trong cuộc họp báo trên máy bay đưa ngài trở về sau chuyến đi Cộng hòa Dân chủ Congo và Nam Sudan ngày chúa nhật 5 tháng 2, một lần nữa trả lời câu hỏi về việc đón nhận người đồng tính, ngài lặp lại: “Việc hình sự hóa đồng tính là một vấn đề không thể bỏ qua.” Ngài cũng lần đầu tiên khẳng định rõ, “lên án một người (đồng tính) theo cách này là một tội”. Tuy nhiên, Đức Phanxicô đã không đi ngược lại định nghĩa của Sách Giáo lý Giáo hội công giáo, xem đồng tính là một khuynh hướng “rối loạn nội tại”.
Đức Phanxicô trả lời phỏng vấn trên máy bay từ Nam Sudan về Rôma
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
Bài đọc thêm: Tổng giám mục Giraud: “Về vấn đề đồng tính, Đức Phanxicô mời gọi chúng ta đi ra khỏi sự bế tắc của im lặng”
Đức Phanxicô về vấn đề đồng tính: “Ngay từ đầu, ngài đã ở tầm cao”