Linh mục Ron Rolheiser, OMI
01 Tháng Năm 2017
Một câu nói được cho là của Dorothy Day:
Đừng gọi tôi là thánh, tôi không muốn bị bỏ qua một cách dễ dàng như vậy!
Quyển tiểu sử được Kate Hennessy, cháu nội của bà viết, Dorothy Day- Thế giới sẽ được cứu rỗi nhờ Vẻ đẹp: Một Hình ảnh gần gũi của Bà tôi (Dorothy Day – The World will be saved by Beauty: An Intimate Portrait of my Grandmother), sẽ không cho chúng ta biến Dorothy Day thành một thứ mà bà đã sợ, một vị thánh trơ trơ, được trân trọng nhưng không được hiểu một cách nghiêm túc.
Tôi tin chắc rằng tất cả chúng ta đều khá rõ về Dorothy Day và công cuộc đời người của bà. Trong bài diễn văn với Quốc hội Hoa Kỳ, Đức Giáo hoàng Phanxicô đã chỉ ra bốn người Mỹ đã kết nối cuộc sống thiêng liêng với cuộc sống phục vụ một cách phi thường; Abraham Lincoln, Martin Luther King, Thomas Merton, và Dorothy Day. Quyển tiểu sử mới này cho chúng ta hình tượng trung thực về người phụ nữ đáng kinh ngạc này.
Tôi thấy quyển sách này thật đặt biệt vì nhiều lý do: Kate Hennessy là một nhà văn giỏi, quyển sách được viết qua nhiều năm tìm hiểu, cô là cháu của Dorothy và có mối liên hệ rất gần gũi với bà, và cô đã tìm cách kể lại chuyện đời của Dorothy với một khoảng cách mỹ học và phê phán lành mạnh. Những câu chuyện cô đem lại cho chúng ta thật đặc quyền và hiếm có, đặc quyền bởi cô có mối liên hệ máu mủ gần gũi với Dorothy, và hiếm có bởi những người gần gũi với bà không thể giữ được một khoảng cách phê phán cân bằng như cô. Hennessy thừa nhận rằng đây không phải là chuyện dễ dàng. “Khi sự thánh thiện ở ngay cửa nhà, ngay trong nhà bạn. Thì có thể bạn không thể nhìn ra khi nhìn quá gần, hoặc nếu nhận ra bạn lại cảm thấy mình không thể nào trở thành một người như thế được. Bạn thấy sự gần gũi của mình với người đó thật là một sai lầm.”
Và những sự kết hợp này cho chúng ta một quyển sách tuyệt vời, một cách để chúng ta nhìn ra một khía cạnh khác của Dorothy Day. Với cái nhìn gần vào cuộc đời Dorothy Day, Hennessy chia sẻ những câu chuyện về một người đóng vai trò quan trọng trong cuộc đời bà. Mối quan hệ của bà với Forster Battenham, bố của con gái bà, một người mà bà vẫn giữ tình bạn suốt đời. Quyển tiểu sử của Hennessy xóa bỏ những chuyện đồn đãi rằng khi trở lại đạo Dorothy đã lạnh lùng và không bao giờ nhìn mặt người này. Nhưng sự thật là, họ vẫn thân thiết với nhau, và cho đến tận hơi thở cuối cùng, Dorothy vẫn là một bầu bạn thân thiết và người nâng đỡ trung thành cho ông Foster.
Một điểm nữa trong quyển tiểu sử này, là câu chuyện về Tamar, con gái của Dorothy, người rất quan trọng trong cuộc đời bà, nhưng lại hiếm khi được nhắc đến. Câu chuyện của Tamar, với những nét phong phú và đóng một vai trò không nhỏ trong tổ chức lao công Công giáo, là một điểm thiết yếu để hiểu Dorothy Day. Không thể hiểu Dorothy nếu không biết chuyện đời của con gái và cháu gái bà. Để hiểu Dorothy Day, bạn cũng phải nhìn nhận bà như một người mẹ và một người bà nữa.
Hennessy cho chúng ta thấy, lúc ban đầu Tamar đã cay đắng phản đối chuyện công bố nhật ký của mẹ mình, và chỉ chấp nhận khi Robert Ellsberg giúp cô nhận ra rằng sự phản đối của cô chủ yếu là do nhật ký của Dorothy thiếu công bằng khi không nhắc nhiều đến cô và vai trò của cô trong cuộc đời, công việc và di sản của bà.
Quyển sách này cũng kể cho chúng ta câu chuyện về những người có vai trò quan trọng trong việc thiết lập tổ chức Lao công Công giáo. Là Peter Maurin, Stanley Vishnewski, và Ade Bethune.
Đây không phải là một câu chuyện kinh điển về hạnh các thánh, kiểu phóng đại để nêu bật các nét căn thiết và cuối cùng là lý tưởng hóa quá đáng, khiến cho các vị thánh trở thành những biểu tượng. Hennessy nêu rõ rằng đức tin của Dorothy không phải là một đức tin không bao giờ hoài nghi. Điều mà Dorothy không bao giờ hoài nghi, cũng chính là những điều mà đức tin kêu gọi chúng ta thực hành, là lòng hiếu khách, phi bạo lực và phục vụ người nghèo. Dorothy là một người biết tập trung theo một mục đích duy nhất, kiên định đủ để nên một vị thánh, cuối cùng bà có thể nói được rằng: “Càng lớn tuổi, tôi càng thấy đức tin và sự kiên vững là những đức tính lớn lao nhất, là chấp nhận những thất bại thế nào cũng có trong công việc của mình, của những người khác, bởi Chúa Kitô là thất bại lớn nhất của thế giới mà.”
Như đã biết, cuộc đời của bà là một đống hỗn độn, nhiều dự án của bà bị khủng hoảng, và bà luôn mãi tham công tiếc việc, như lời Tamar con gái bà kể lại: “Mẹ tôi là người dữ dội, độc đoán, kiểm soát, phán xét, thường giận dữ, và bà biết mình như thế. Công cuộc xây dựng tổ chức Lao công Công giáo đã giúp dạy cho bà biết được thế.”
Hạnh thánh Dorothy nên được viết như thế. Nó cho chúng ta một câu chuyện rất con người, bị mắc kẹt trong những nhược điểm, yếu đuối, và rối loạn mà chúng ta đều có và đều có thể làm như thánh Brigid, đưa chiếc áo choàng lên hứng lấy ánh nắng và xem nó lan tỏa cho đến khi phủ khắp vùng đồng quê một vẻ đẹp phong phú.
J.B. Thái Hòa chuyển dịch
