Chương 8 – Các biên giới của phúc âm thứ năm
Trích sách: Cứ việc giễu các tu sĩ Dòng Tên, Hài hước và thiêng liêng. Nicolaas Sintobin, s.j. Nxb. Fidélité, Namur 2016
Một bà mẹ đến gặp cha xứ của mình và nói con trai mình muốn làm linh mục. Bà hỏi xem bây giờ bà phải làm gì. Cha xứ trả lời:
-Nếu bà muốn cho con bà làm cha xứ thì phải học tám năm, nếu muốn làm cha Dòng Phan Sinh thì học mười năm. Còn nếu muốn làm cha Dòng Tên thì phải học mười bốn năm.
Bà mẹ chăm chỉ nghe, và khi cha giải thích xong, mắt bà sáng lên.
-Xin cha ghi tên cho con trai con vào cái Dòng cha vừa nói: chậm một chút, nhưng không sao!
Các cha Dòng Tên nổi tiếng vì được đào tạo lâu. Ngoài việc học bình thường để trở thành linh mục (triết lý và thần học), rất nhiều người học các ngành không dính gì đến đạo. Trong những năm đào tạo của họ, họ có những buổi thực tập ở các lãnh vực khác nhau.
Các tu sĩ Dòng Tên tự nguyện làm việc trong lòng Giáo hội. Nhưng thường thường họ còn làm trong lãnh vực của họ, nơi mà bạn không nghĩ sẽ gặp người đi tu làm ở đó: trong lãnh vực hoàn toàn khoa học, hoặc trong các ngành nghệ thuật, truyền thông, đối thoại với các nhà tư tưởng gia tự do hoặc những người thuộc tín ngưỡng khác.
Với mục đích này, chỉ các hiểu biết chuyên ngành mới cần thiết. Nếu bạn muốn các đồng nghiệp, các đối tác xem trọng bạn trong lãnh vực khoa học, bạn phải nói chuyện ngang hàng với họ. Đức tin là một ơn rất lớn, một sức mạnh rất lớn; nhưng trí thông minh và hiểu biết cũng là những món quà mà Chúa cho con người. Chính vì vậy, đúng lý và có ý nghĩa là phải phát triển các tài năng này và đem nó ra dùng theo các nguyên tắc của nghệ thuật. Thánh Têrêxa thành Avila, nhà thần nghiệm cùng thời với Thánh I-Nhã, đã nói, nếu bà cần phải chọn một cha giải tội thánh thiện hay một cha giải tội uyên bác, bà chọn cha uyên bác.
Linh đạo của Thánh I-Nhã đi từ nguyên tắc, bạn có thể yêu Chúa và phục vụ Ngài trong tất cả mọi sự. Theo bước chân Thánh I-Nhã, các tu sĩ tu sĩ Dòng Tên và cùng với họ, nhiều tín hữu kitô khác cố gắng nhạy cảm với sự hiện diện của Chúa trong mọi sự: không phải chỉ trong lời cầu nguyện hay trong phụng vụ, nhưng cả trong tất cả những gì xảy đến từng ngày. Đó là lý do vì sao các tu sĩ Dòng Tên không ngần ngại dấn thân vào trong các lãnh vực thế tục, chiếm một thời gian đáng kể của họ và mở ra các chân trời bao la. Cũng như trong các sinh hoạt thông thường khác. Các bạn sẽ thấy biết bao nhiêu thầy Dòng Tên từ nhiều thế kỷ nay, họ sống ơn gọi của mình trong các công việc nhà khiêm tốn, không ai chú ý; hoặc trong những nghề thuần túy đời như trong ngành kiến trúc, quản trị hay nghiên cứu khoa học. Họ là bằng chứng sống động chúng ta có thể tìm và gặp Chúa trong đời sống hàng ngày cũng như khi dâng thánh lễ. Không có một công việc nào bị cho là không đáng kể.
Cách nhìn cuộc sống như thế này là cốt tủy của linh đạo I-Nhã. Nó được diễn tả qua các chữ của linh mục Jérome Nadal, phát ngôn viên lưu động của Thánh I-Nhã: «Chiêm niệm trong hành động». Để làm được công việc này, Thánh I-Nhã yêu cầu bạn «trong cầu nguyện đọc lại đời mình», có nghĩa là xem xét những gì mình ý thức và lôi kéo sự chú ý của mình. Vào thời đó, hình thức cầu nguyện tiêu biểu theo Thánh I-Nhã có tên là «phút hồi tâm».
Đọc lại đời mình trong lời cầu nguyện rất đơn giản. Đó là xem lại một ngày đã qua trong cầu nguyện. Bạn đi theo qua ba giai đoạn. Bắt đầu bằng cám ơn Chúa (Cám ơn!) về sự hiện diện của Ngài trong đời mình: cho những gì đẹp, cho những gì mình hài lòng vì đã thực hiện được trong tin tưởng hoàn toàn. Đôi khi đó là những chuyện quan trọng. Thường thường đó là những sự kiện nhỏ không đáng kể. Niềm vui, nếu niềm vui này được kéo dài, thì đó là dấu hiệu tiêu biểu cho thấy có sự hiện diện của Chúa. Chính vì vậy cám ơn là chuyện quan trọng nhất. Sau đó, bạn có thể xin tha thứ (Tha thứ!) cho những giây phút trong ngày mà bạn cảm thấy mình có lỗi. Thường thường, đó là những kinh nghiệm lớn, nhỏ đã làm cho bạn không cảm thấy thoải mái. Nó là bằng chứng cho thấy, đây là sự vắng mặt hoặc sự loại trừ Chúa trong ngày này. Cuối cùng, từ ý thức sắc bén về ánh sáng và bóng tối của đời mình, bạn xin Chúa sức mạnh cho ngày mai (Xin vui lòng!).
Đôi khi người ta cũng gọi đây là «lời cầu nguyện đọc lại đời mình» là «cầu nguyện với phúc âm thứ năm»: cầu nguyện với câu chuyện của Chúa trong đời mình. Trước khi đi ngủ, bạn có thể dành ra năm phút để cầu nguyện nhưng bạn cũng có thể cầu nguyện cả giờ. Bạn có thể thinh lặng cầu nguyện trong nhà nguyện, khi đi dạo hoặc trên xe hơi. Thành quả là bạn sẽ sống có ý thức hơn vì bạn liên kết với Chúa hơn.
Marta An Nguyễn chuyển dịch
