Trích sách Giáo hoàng của Thế Giới Mới, Michel Cool
“… Sibi nomen imposuit Franciscum…”
Chiều ngày 13-3-2013, khi hồng y thánh bộ Tauran loan báo tên của tân giáo hoàng: “Cha đã chọn tên Phanxicô”, tất cả mọi người đều ngạc nhiên. Đây là lần đầu tiên một vị giáo hoàng chọn tên này. Một số nhà bình luận truyền thông tự hỏi Phanxicô được vinh danh này là Phanxicô nào: có phải là Phanxicô Đaxi, một vị thánh Công giáo được sùng kính nhất trong Giáo Hội và trên thế giới không? Người sáng lập Dòng Khất Sĩ Phanxicô ở thế kỷ mười ba, vị thánh nổi tiếng với lối sống đơn giản và tình yêu dành cho người nghèo, người bị loại ra khỏi xã hội, người phong cùi… Hay là thánh Phanxicô Xaviê, linh mục dòng Tên người Tây Ban Nha thế kỷ thứ mười sáu, nhà truyền giáo phi thường, nhiệt thành đã đưa bước chân của ngài đến Trung Quốc không? Hay một linh mục dòng Tên sống cùng thế kỷ, thánh Phanxicô Borgia, người mong muốn mở rộng dòng Tên ra trên toàn thế giới. Hoặc là thánh Phanxicô de Sales, bậc thầy hướng dẫn thiêng liêng thế kỷ thứ mười bảy, người không bao giờ tách sứ mệnh rao giảng Phúc Âm ra khỏi công việc từ thiện…
Cha Federico Lombardi đã chấm dứt việc đồn đoán, ngài cho biết đức thánh cha chọn thánh Phanxicô Đaxi để vinh danh thánh nhân. Phanxicô cũng là tên riêng thứ ba của thân sinh giáo hoàng: Jorge Mario Francisco.
Không chậm một giây, người Á Căn Đình mở hội ăn mừng “giáo hoàng của họ,” họ gọi ngài là “Pancho” tên tắt tiếng Tây Ban Nha của Francisco. Một chủng sinh trẻ 26 tuổi, người Mexico có mặt trên Quảng trường Thánh Phêrô, mừng vì tên của tân giáo hoàng: “Thánh Phanxicô làm rất nhiều điều tuyệt vời, đặc biệt là ân huệ khó nghèo! Trong một thế giới có nhiều thứ chúng ta không cần đến, tôi thấy sáng kiến này là một tín hiệu giúp chúng ta trở về với Chúa Kitô, Đấng duy nhất và phong phú đích thực của chúng ta.” Eric Lecompte, giám đốc điều hành Jubilee của Mỹ, gồm một nhóm tu sĩ làm việc trong ngành cải cách tài chính để giúp đỡ người nghèo nói: “Lấy tên Phanxicô có lẽ tân giáo hoàng muốn nói với chúng ta công việc của ngài là trọn cho công lý, hòa bình và người nghèo.” “Đây là người đã noi gương thánh Phanxicô từ bỏ dinh thự, tài xế riêng để sống trong một căn hộ khiêm tốn ở Buenos Aires.”
Ngày nhận chức giáo hoàng của mình, 19 tháng Ba năm 2013, lễ Thánh Giuse, bổn mạng của Giáo Hội hoàn vũ, Phanxicô sẽ phải làm sáng tỏ về những lý do đã thúc đẩy ngài chọn tên này. Phanxicô là một tên đã nằm trong dự định, vừa mang tính cách rất đòi hỏi khi lấy tên này, vừa rất huy hoàng để vinh danh, lại rất cần thiết trong giai đoạn khủng hoảng, mất niềm tin và mất hy vọng này. Nhưng có thể giáo hoàng Phanxicô “tôi tớ của các tôi tớ Chúa,” người mà các vấn đề khó khăn và nghiêm trọng không sớm thì muộn sẽ xảy ra mà đã có thì giờ để suy gẫm lời khuyên của Poverello (thánh Phanxicô Đaxi) nói với các linh mục khi ngài gặp họ trên đường đi: “Ai là tôi tớ của Chúa nếu không là những người chơi trò tung hứng, người nâng cao tâm hồn con người và làm lay chuyển tâm hồn với niềm vui thiêng liêng?”
Nguyễn Tùng Lâm dịch
